Uzależnienia oraz zagrożenia dla zdrowia człowieka we współczesnym świecie

Współczesne, nowoczesne społeczeństwa charakteryzują się znacznym rozwojem i postępem w wielu dziedzinach. Postęp ów przyczynił się na przestrzeni wieków do poprawy jakości życia społecznego oraz do wydłużenia życia człowieka. Nie mniej jednak istnieją w nowoczesnym społeczeństwie czynniki, które sprawiają, iż jakość i długość życia człowieka staje się jakby zagrożona. Jednym z takich czynników są różnego rodzaju uzależnienia. Uzależniać może wiele substancji. Zaliczyć do nich możemy: nikotynę, alkohol, oraz narkotyki. . Słowo uzależnienie oznacza bardzo silną potrzebę zażycia jakiejś substancji. Obecnie wyróżnia się trzy typu uzależnień. Uzależnienia fizjologiczne, uzależnienia psychiczne oraz uzależnienia społeczne. Uzależnienie fizjologiczne ma charakter fizyczny i wiąże się z tym, iż nie zażycie jakieś substancji na przykład narkotyku powoduje szereg reakcji fizycznych jak na przykład drgawki. Człowiek uzależniony od czegoś fizycznie odczuwa stałą potrzebę zażycia danego środka, kiedy tego nie zrobi czuje się źle. Przykładem jest tu uzależnienie od nikotyny. Człowiek uzależniony od czegoś fizycznie nie potrafi normalnie funkcjonować, jeżeli nie zażyje tej substancji. Uzależnienie psychiczne polega na psychicznym uzależnieniu się od jakiejś substancji i zwykle wiąże się z uzależnieniem fizjologicznym. Uzależnienie psychiczne wiąże się z silną i bardzo trudna do opanowania potrzebą zażywania określonych substancji. Natomiast uzależnienie społeczne jest związane z panowaniem określonego zwyczaju, mody do zażywania jakiś środków. Najczęściej "moda" taka panuje w określonych subkulturach młodzieżowych. Najważniejszą role odgrywa więc tutaj presja grupy czyli czynnik o charakterze środowiskowym. Najszybsze uzależnienie powodują narkotyki. Narażone są na nie szczególnie dzieci w wieku szkolnym oraz młodzież. Rozprowadzaniem narkotyków zajmują się tak zwani dilerzy. Często pojawiają się w okolicach szkól oraz klubów młodzieżowych. Pierwsze zaproponowane przez nich narkotyki są darmowe. Za następne się płaci. Ponad to handlarze dość często mieszają narkotyki, dodając do nich różne substancje chemiczne. Takie działania są szczególnie niebezpieczne dla zdrowia jednostki. Działanie narkotyków bywa różne, konsekwencje zaś są bardzo podobne. Najczęściej bowiem nie leczone uzależnienie jest przyczyną śmierci. Działanie poszczególnych narkotyków przedstawia się następująco:

1. Kokaina - stanowi bardzo silny środek o działaniu uzależniającym. Kokaina powoduje uzależnienie zarówno psychiczne jak i fizyczne. Po zażyciu kokaina przyspiesza akcję serca, zwiększa także aktywność. Wywołuje równocześnie wiele doznań nieprzyjemnych, do których można zaliczyć: nadpobudliwość, stany lękowe, nudności, wymioty, chroniczny katar, zaburzenia łaknienia, bezsenność. Często uzależnienie od kokainy prowadzi do śmierci

2. Heroina- jest ona pochodna morfin. Jest to narkotyk, który prowadzi do bardzo szybkiego uzależnienia, gdyż może ono nawet wystąpić po kilku tygodniach. Powoduje ona niezwykle niebezpieczne objawy do których zaliczyć możemy: euforie, podniecenie, poczucie apatii, senności, zniechęcenia, jest ponad to przyczyną: zawrotów głowy, zwolnienia akcji serca, oraz zaburzeń oddechu, polską odmianą heroiny jest tak zwany "kompot", który doprowadził do śmierci wielu młodych ludzi.

3. Ekstazy (MDMA) - to bardzo silny narkotyk odpowiedzialny za pobudzenie różnych zmysłów i za wywołanie stanów halucynogennych. Konsekwencjami mogą być n zaburzenia świadomości, bezsenność, zaburzenia trawienia, wysypki a także krwawienie z naczyń mózgowych, które może być przyczyna śmierci. Ekstazy są bowiem pochodna amfetaminy.

4. LSD - to silny środek o działaniu halucynogenny, którego działanie może trwać nawet i kilkanaście godzin. LSD jest narkotykiem sztucznym, spopularyzowanym przez ruch hipisowski. Przez członków subkultury hipisowskiej był używany w celu przezwyciężania obowiązujących ram społecznych, kulturowych oraz politycznych. Uważano, że środek ten :"otwiera drzwi percepcji". U ludzi dorosłych nie powoduje on szybkiego uzależnienia, jest jednak niebezpieczny dla młodych ludzi, gdyż jego konsekwencja mogą być zaburzenia w postrzeganiu, poczucie nierealności oraz różne reakcje fizyczne jak na przykład: nadmierna potliwość, wrażenie suchości w ustach, podwyższona temperatura ciała, zbyt wysokie ciśnienie, nudności oraz utrata kontroli nad praca mięsni

5. Amfetamina - stanowi bardzo silny środek, usuwa ona zmęczenie, pobudza, daje poczucie siły, zwiększenia możliwości intelektualnych oraz fizycznych, nie mniej jednak konsekwencjami są najczęściej zaburzenia świadomości, bezsenność, zaburzenia trawienia, wysypki a także krwawienie z naczyń mózgowych, które może być przyczyna śmierci. Uzależnienie od amfetaminy zwiększa ryzyko uzależnienia także i od kokainy.

6. Meskalina - to narkotyk naturalny, o silnym działaniu halucynogennym, który podobnie jak LSD wykorzystywany był w subkulturze hipisowskiej. Meskalina, działa bardzo długo, jej przedawkowanie może powodować zgon.

7.Marihuana - to narkotyk naturalny, otrzymywany z konopi indyjskich, zaliczany jest do narkotyków miękkich. Marihuana ma działanie halucynogenne, oprócz tego wywołuje stan euforii, poczucie odprężenia, wesołości, osłabia tez różne wewnętrzne hamulce człowieka, jak również wzmaga poczucie głodu. Długotrwałe zażywanie marihuany po pierwsze może doprowadzić do uzależnienia, a po drugie powoduje tak zwany "syndrom motywacyjny", którego objawem jest poczucie apatii, zniechęcenia. Do jego efektów fizycznych zaliczamy natomiast: zapalenie oskrzeli, przewlekłe zapalenie krtani, a nawet i choroby nowotworowe.

8. Haszysz - narkotyk zaliczany do naturalnych, wykazuje działanie podobne, aczkolwiek znacznie silniejsze jak marihuana. Skutki uboczne uzależnienia są również podobne do tych jakie wywołuje zażywanie marihuany.

9.Opium - należy do najbardziej niebezpiecznych narkotyków. Działa bowiem szybko i powoduje szybkie uzależnienie, zarówno o charakterze psychicznym jak i fizycznym. Opium powoduje niezwykle niebezpieczne objawy do których zaliczyć możemy: euforie, podniecenie, poczucie apatii, senności, zniechęcenia, jest ponad to przyczyną: zawrotów głowy, zwolnienia akcji serca, oraz zaburzeń oddechu

Narkomana czyli osobę uzależnioną od narkotyków łatwo jest rozpoznać. W wyglądzie i zachowaniu osoby zażywającej narkotyki zwracają uwagę: a) zwężone lub rozszerzone źrenice.; b) przekrwione oczy; c) zachwiana równowaga ruchowa; d) częste zmiany nastroju: od stanu euforii po stan apatii i zniechęcenia; c) zaburzenia mowy; d) halucynacje; e) specyficzny zapach, na przykład zapach kleju czy palonych ziół. Wiele podręczników z zakresu uzależnień, wiele poradni oraz ekspertów, ludzi pracujących z uzależnionymi radzi jak postępować w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z uzależnieniami we własnym środowisku. Istnieje również ogólno polski telefon zaufania pod który można zadzwonić w celu porady i zdobycia odpowiedniej pomocy. Oprócz narkotyków uzależnienie powoduje także nikotyna. Nikotyna obecna w popularnych papierosach jest łatwo dostępna. Jej niebezpieczeństwo kryje się nie tylko w łatwiej dostępności, ale także w konsekwencjach dla ludzkiego zdrowia. Dym zwiera bowiem w sobie zawiesinę pięćdziesięciu różnych związków chemicznych, które następnie mogą wywoływać choroby nowotworowe. Najbardziej zagrożone są przy tym płuca, do których dostaje się dym tytoniowy. Ryzyko zachorowania zwiększa się wraz z liczbą wypalanych papierosów. Czynnikiem rakotwórczym są przede wszystkim aminy aromatyczne oraz heterocykliczne, które są zawarte w dymie tytoniowym. Oprócz tego papierosy mają także negatywny wpływ na pracę serca. Dym przedostając się do krwi płucnej jest następnie rozprowadzany po całym organizmie ludzkim. Substancje zawarte w dymie papierosowym sprawiają, że zwiększa się lepkość krwi i podnosi poziom fibrynogenu. Oprócz tego zwiększa się także liczba białych ciałek krwi. W ten sposób prawidłowe funkcjonowanie tej części organizmu zostaje uszkodzone. Ponad to nikotyna sprawia, że podnosi się ciśnienie krwi, sprawia, że krew trudniej krąży w naczyniach krwionośnych, a tym samym mięsień sercowy zaczyna dostawać coraz mniej tlenu. Poniższa tabelka przedstawia sytuację, jaka zachodzi w organizmie ludzkim od zgaszenia ostatniego papierosa.

Uzależnienie może powodować wiele substancji. Bez wątpienia narkotyki są używkami najbardziej niebezpiecznymi, gdyż szybciej niż inne środki powodują one uzależnienie psychiczne oraz uzależnienie fizyczne. Ponadto uzależnienie od narkotyków wywołuje szereg chorób i zmian w psychice jednostki, nie rzadko tez jest przyczyną śmierci. Skutki sięgania po substancje chemiczne oraz nikotynę są bardzo rozległe, bowiem dotyczą wielu sfer życia człowieka: sfery intelektualnej, emocjonalnej, społecznej oraz fizycznej. Co więcej maja one wymiar negatywny. Skutki o charakterze negatywnym widoczne są bowiem zarówno w sferze intelektualnej (umysłowej), emocjonalnej jak i fizycznej. Leczenie z uzależnienia zaś to proces skomplikowany oraz długotrwały. Szczególnie zagrożona wydaje się tutaj dzieci oraz młodzież, gdyż proces ich leczenia przebiega wolniej i jest znacznie trudniejszy, aniżeli osób dorosłych; ponad to konsekwencje w tak młodym wieku są o wiele gorsze aniżeli w wieku dorosłym. Między innymi dlatego uzależnienia stanowią wielkie zagrożenie dla współczesnych społeczeństw. Szczególnie zagrożona jest młodzież, która jest bardziej podatna na tego typu środki, częściej po nie sięga i trudniej się leczy. Współcześnie nie tylko uzależnienia są zagrożeniem dla społeczeństwa, ale także żywność oraz panujące zwyczaje żywieniowe, zwiane z prowadzonym przez jednostki stylem życia. Wielkim problemem współczesnego świata i współczesnej medycyny jest bowiem otyłość. Otyłość jest chorobą obecna w wielu krajach Europy oraz w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. Coraz częściej zapadają na nią dzieci. Otyłość jest o tyle niebezpieczna, że jest przyczyna wielu innych chorób, między innymi chorób serca. Zwalczaniem otyłości zajmują się dietetycy, którzy ustalają odpowiednie diety i jadłospisy, których stosownie może przyczynić się do zmniejszenia skali tego zjawiska. Stworzona została nawet tak zwana piramida zdrowego żywienia. Podstawę takiej piramidy stanowią produkty bogate w węglowodany złożone, błonnik, witaminy z grupy B oraz składniki mineralne. Zaliczyć do nich można: ciemne pieczywo, pieczywo gruboziarniste, kaszę gryczaną, kaszę jęczmienną; płatki owsiane, płatki jęczmienne. Do problemów żywnościowych zalicza się także żywność zmodyfikowaną genetycznie. Jest ona coraz bardziej popularna. Nie mniej jednak ciągle trwa spór między naukowcami, ekologami i ekspertami czy jest to żywność zdrowa i bezpieczna dla ludzkiego organizmu. W nowoczesnym społeczeństwie, głównie z powodu rozwoju i postępu medycznego coraz mniej osób umiera na choroby zakaźne. Nie mniej jednak choroby są częścią życia społecznego, gdyż dotyczą one ludzi. Definicje choroby są różne, zwykle jednak wiąże się ona szeregiem objawów. Współcześnie często mamy do czynienia z następującymi rodzajami chorób: choroby pionowe, choroby zakaźne, oraz inne choroby wewnętrzne nie będące chorobami zakaźnymi jak na przykład nowotwory. Przykładem choroby pionowej jest BSE. Choroby pionowe zostały odkryte w roku 1982 na Uniwersytecie w San Francisco. Za rozwój tych chorób odpowiadają białka, nazywane prionami. Głównymi nosicielami tych chorób są zwierzęta, ale w ostatnich latach zanotowano także przypadki choroby u człowieka. Białka prionowe nie ulegają rozmnożeniu w taki sposób jak wirusy oraz bakterie. Za chorobę odpowiada tu bowiem zmiana struktury przestrzennej białka. Jeżeli chodzi o choroby zakaźne to zgodnie z definicją chorobą zakaźna jest "choroba, rozwijająca się w wyniku infekcji, czyli wniknięcia drobnoustrojów chorobotwórczych (bakterii, wirusów, pierwotniaków i grzybów) lub wytwarzanych przez nie toksyn do ustroju. Dawniej mianem choroby zakaźnej określano choroby wywoływane także przez robaki (np. owsica) i małe stawonogi (np. wszawica). Obecnie te choroby nazywane są chorobami pasożytniczymi". Siedem grup chorób zakaźnych to: choroby wirusowe (wirusy) ; choroby bakteryjne (bakterie); choroby pierwotniakowe (pierwotniaki); krętkowice (krętki z rodzaju Leptospira); grzybice (grzyby chorobotwórcze); riketsjozy (riketsje); BSE (priony). Do najważniejszych chorób zakaźnych, będących zagrożeniem dla współczesnego człowieka zaliczamy: a) wirusowe choroby zakaźne takie jak: grypa, choroba Heinego i Medina, mononukleoza zakaźna, odra, ospa wietrzna, różyczka, nagminne zapalenie przyusznic ("świnka"), wirusowe gorączki krwotoczne, wirusowe zapalenie wątroby, zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS), wirusowe zapalenie opon mózgowych.; b) bakteryjne choroby zakaźne takie jak: błonica, botulizm, bruceloza, czerwonka bakteryjna (Shigelloza), dur brzuszny i paradury, salmonella, gruźlica, zakażenie Helicobacter pylori, krztusiec, płonica (dawniej szkarlatyna), tężec, tularemia, wąglik.; c) choroby zakaźne wywoływane przez pierwotniaki takie jak: giardioza (dawniej lamblioza), leiszmaniozy, malaria (zimnica), pełzakowica, pneumocystodoza, rzęsistkowica, toksoplazmoza, trypanosomozy; d) choroby zakaźne wywoływane przez grzyby takie jak: aspergiloza, blastomykoza, chromomikoza, dermatofitozy, drożdżyca (blastomykoza), histoplazmoza, kandydoza, kokcydioidomikoza, kryptokokoza, kryptosporydioza, maduromykoza, mukormykoza, sporotrychoza, dur plamisty, gorączka okopowa, krętkowice, choroba Weila, choroba z Lyme (borelioza), gorączka błotna; e) choroby wywoływane przez priony, wśród których niebezpieczne dla człowieka są: kuru, choroba Creutzfeldta-Jakoba, gąbczaste zwyrodnienie mózgu (BSE). Podatność na choroby zakaźne zależy od odporności danego organizmu. Istnieją różne sposoby leczenia chorób zakaźnych. Głównym celem zaś takiego leczenia jest zabicie drobnoustrojów chorobotwórczych. Wykorzystuje się przy tym: leki przeciwwirusowe, sulfonamidy, antybiotyki, bakteriofagi oraz surowice odpornościowe. Dużą rolę odgrywają tez czynniki, będące elementem polityki zdrowotnej państwa. Zaliczyć do nich możemy: szczepienia, izolację chorych i nosicieli oraz kontrolę żywności oraz wody. Postęp w medycynie sprawił, że duża cześć chorób jest współcześnie wyleczalna. Wyjątek stanowi AIDS. AIDS to bardzo groźna choroba o charakterze zakaźnym. Jest ona choroba układu immunologicznego czyli odpornościowego. Wywołuje ją zaś ludzki wirus upośledzenia odporności HIV. Choroba ta jest najczęściej przenoszona drogą płciową, dlatego też w grupie największego ryzyka osób narażonych na tę chorobę, są osoby, które często zmieniają partnerów seksualnych, homoseksualiści oraz narkomani (choroba bowiem łatwo przenosi się przez krew). W Europie krajami o jednym z najmniejszych odsetków osób zakażonych HIV są Polska oraz Słowacja. Obecnie istnieje wiele organizacji, które zajmują się nie tylko badaniem skali tej choroby, ale także zajmują się edukacją społeczeństwa w tym zakresie, w celu zwiększenia wiedzy i świadomości dotyczącej zagrożenia chorobą, która bardzo często obecnie jest określana mianem "dżumy dwudziestego wieku". W Polsce do największych instytucji, które prowadzą statystyki dotyczące AIDS oraz wirusa HIV są Państwowy Zakład Higieny oraz Krajowe Centrum do spraw AIDS. Nie licząc AIDS, we współczesnym, nowoczesnym społeczeństwie, ludzie znacznie rzadziej niż miało to miejsce w przeszłości umierają na choroby zakaźne. Częstszą przyczyną śmierci są różne schorzenia przewlekłe, które zwykle wiążą się ze stanem środowiska naturalnego oraz preferowanym przez człowieka stylem życia. Do chorób tych zaliczyć można: choroby serca, choroby nowotworowe oraz udar mózgu. Zwykle zachorowalność na te choroby powiązana jest z takimi czynnikami jak: warunki mieszkaniowe, rodzaj wykonywanej pracy, stan psychiczny, stan środowiska, sposób odżywiania się oraz preferowany styl życia (aktywność fizyczna czy bierność fizyczna). Na długość życia człowieka oraz jego jakość ponad to wpływa także rak płuc, wywoływany najczęściej przez uzależnienie od nikotyny oraz wypadki samochodowe. Podsumowując należy stwierdzić, iż współcześnie ogromny wpływ na zdrowie społeczeństwa wywierają różne elementy. Do najważniejszych jednak zalicza się środowisko naturalne oraz styl życia. Stres w pracy, skażone środowisko, liczne uzależnienia, w tym to najbardziej powszechne czyli uzależnienie od papierosów, brawurowa jazda samochodem oraz złe nawyki żywieniowe, to podstawowe przyczyny złego stanu zdrowia oraz krótszego życia.