Temat:

Historia i tradycje związane z chlebem

Cele:

- zapoznanie uczniów z systemem produkcji (wypieku) chleba

- zapoznanie z tradycjami i zwyczajami związanymi z chlebem

- przedstawienie chleba jako produktu wzbudzającego szacunek

Metody i techniki:

- mini wykład

- projekcja fragmentów filmowych

- praktyczne ćwiczenia

Pomoce dydaktyczne:

- zbiór fiszek tematycznych

- karty pracy

- nagrania filmowe

Czas trwania:

2 x 45 minut

Plan zajęć:

  1. Nauczyciel dzieli klasę na trzy równo liczące grupy, dzieci siadają jedno za drugim, ostatni otrzymuje fiszkę z napisem chleb. Pisze to słowo na plecach kolegi siedzącego przed nim, ten na poprzednika i itd. Ta grupa wygrywa zabawę, która wcześniej odgadnie słowo pisane palcem na plecach. (Teraz wszyscy już wiedzą co jest tematem lekcji).
  2. Każdy z uczniów ma za zadanie napisać na małej karteczce swoje pierwsze, najmilsze skojarzenie
  3. z chlebem.
  4. Nauczyciel wybiera najciekawsze opisy i prosi o komentarze ich autorów. Sam omawia najważniejsze
  5. i najbardziej trafne spostrzeżenia.
  6. Nauczyciel prosi o wykonanie karty pracy z zeszytu ćwiczeń. Uczniowie wypełniają ćwiczenia przyklejając kolejno naklejki obrazujące poszczególne fazy pieczenia chleba.
  7. Nauczyciel włącza film poglądowy o produkcji chleba ok. 20 min. (czasy współczesne).
  8. Pedagog wyjaśnia poszczególne etapy zawarte w filmie i porównuje produkcję współczesną
  9. ze zwyczajami i procesem produkcyjnym bez użycia maszyn.
  10. Każda grupa wybiera lidera. Ten wychodzi na środek, a jego drużyna zgaduje jaki zawód związany
  11. z wytwarzaniem chleba naśladuje np. młynarza, piekarza, itp. (zasady gry w kalambury).
  12. Nauczyciel pyta uczniów kto w ich rodzinach zajmuje się kupnem pieczywa, przygotowaniem posiłków, jakie tradycje w ich domach są związane z chlebem.
  13. Nauczyciel wyciąga wcześniej przygotowany koszyk z różnorodnym pieczywem, częstuje uczniów. Wszyscy wspólnie jedzą zachowując dobre maniery. Dyskusja co komu najbardziej smakuje.
  14. Nauczyciel czyta wiersz W. Melzackiego "Chleb", wywołuje dyskusję nad interpretacją tekstu. Dzieci analizują treść.
  15. Nauczyciel w formie mini wykładu opowiada o zwyczajach i tradycjach polskich związanych
  16. z szacunkiem do chleba np. powitanie chlebem i solą, znak krzyża na chlebie, opłatek, kontekst religijny.
  17. Nauczyciel wybiera najciekawszy zwyczaj np. powitanie chlebem i solą, podaje przykłady osób, które w ten sposób są witane (para młoda, papież). Wywołuje dyskusję wśród dzieci, które dzielą się swoimi doświadczeniami.
  18. Nauczyciel czyta kolejny wiersz (S. Grabowski "Chleb"), pyta uczniów o szacunek do chleba, symbolikę chleba .
  19. Kolejne ćwiczenie ma polegać na formowaniu przez uczniów pytań do osób, które niszczą chleb, wyrzucają go i nie szanują (kolejna karta pracy).
  20. Nauczyciel zadaje zadanie do domu polegające na stworzeniu krzyżówki - przygotowaniu pytań
  21. i narysowaniu kratek oraz klucza, słownictwo z zakresu przeprowadzonej lekcji. Podaje przykłady haseł.

Lekcja przygotowana w klasie może stać się przygotowaniem do lekcji praktycznej zorganizowanej podczas wycieczki do jednego ze skansenów, w których lekcje takie są organizowane np. skansen w Zubrzycy Górnej.