Przebieg ciąży:

  1. pierwszy trymestr - ten etap ciąży trwa czternaście tygodni, podczas których zostaną wykształcone wszystkie podstawowe narządy, a dziecko osiągnie długość 9 cm; gdy tylko kobieta zacznie podejrzewać, że jest w ciąży, od razu powinna udać się do przychodni w celu konsultacji lekarskiej - lekarz udzieli jej podstawowych informacji dotyczących przebiegu ciąży i udzieli rad, jak powinna dbać o siebie w tym szczególnym okresie; w okresie ciąży kobieta powinna unikać spożywania alkoholu, palenia papierosów, zażywania leków oraz badań rentgenowskich; w pierwszym trymestrze wygląd kobiety jeszcze się nie zmienia i przez pierwsze trzy miesiące trudno zauważyć, że w ogóle jest w ciąży
    1. pierwszy miesiąc - w tym okresie mamy do czynienia z embrionem, podstawowe narządy (mózg, serce, płuca) dopiero zaczynają się kształtować, podobnie dzieje się z pępowiną, która będzie uczestniczyć w przepływie witamin, soli mineralnych oraz podstawowych składników odżywczych, a także będzie brała udział w wydalaniu produktów przemiany materii; w pierwszym miesiącu waga kobiety nie powinna się zmienić, jeżeli ulegnie zmianie, to przyrost wagi powinien być niewielki; pierwszymi objawami ciąży mogą być mdłości, torsje oraz powiększenie i uwrażliwienie piersi, jednak ciężarna nie powinna zażywać żadnych leków bez porady lekarskiej
    2. drugi miesiąc - w drugim miesiącu ciąży mamy już do czynienia z płodem, narządy wykształcone w pierwszym miesiącu zaczynają się powiększać - bardzo szybko rozwija się mózg, a dodatkowo wykształca się wątroba i żołądek, w tym okresie ciąży zaczynają kształtować się kończyny górne oraz dolne, a na głowie pojawiają się uszy i pierwsze włoski; waga ciężarnej może się nie zmienić, ale może ona odczuwać przykre dolegliwości - szybkie męczenie się, mdłości, potrzebę częstego oddawania moczu; w tym okresie kobieta powinna zwrócić szczególną uwagę na prawidłową dietę, gdyż zarówno ona, jak i dziecko potrzebują odpowiedniego odżywiania, w tym okresie lekarz może przepisać odpowiednie leki oraz suplementy witamin i składników mineralnych, które mogą być niezbędne w uzupełnianiu podstawowych składników odżywczych
    3. trzeci miesiąc - dziecko osiąga długość około 9cm i wagę w granicach 30 gramów, głowa i kończyny dziecka zaczynają się poruszać, ale matka nie odczuwa jeszcze tych ruchów, dziecko otwiera już usta, zaczynają się wykształcać narządy płciowe, a na palcach zaczynają rosnąć paznokcie; w tym okresie kobieta najczęściej przybiera na wadze około 2 kilogramów, a jej temperatura ciał może być lekko podwyższona; ciężarna powinna stosować odpowiednią dietę i wykonywać zalecane ćwiczenia
  3. drugi trymestr - ten etap ciąży trwa od 15 do 24 tygodnia, w drugim trymestrze dziecko osiąga wagę około 700 gramów i długość około 30 cm, w tym okresie można już rozpoznać płeć dziecka; w drugim trymestrze kobieta zazwyczaj przybiera na wadze od 4 do 6 kilogramów, wiele nieprzyjemnych dolegliwości, jakie kobieta odczuwała w pierwszych trzech miesiącach ustaje, a tym samym jej wygląd i samopoczucie ulega znacznej poprawie, kobieta odczuwa już ruchy dziecka
    1. czwarty miesiąc - w tym okresie dziecko rośnie dosyć szybko, osiąga długość około 25 cm i wagę w granicach 150 gramów; pępowina rośnie wraz z dzieckiem, gdyż jej zadaniem jest prawidłowy transfer krwi, który umożliwia dostarczanie składników odżywczych dla dziecka, w czwartym miesiącu ciąży kobieta może przybrać na wadze około 2 kilogramów, a jej ciąża staje się już widoczna; kobieta zaczyna odczuwać pierwsze delikatne ruchy dziecka, które początkowo są umiejscowione w dolnej części brzucha, czas poszczególnych ruchów dziecka powinno się notować, gdyż to ułatwia bardziej precyzyjne określenie terminu porodu
    2. piąty miesiąc - w tym okresie dziecko osiąga długość około 30 cm i wagę około 500 gramów, można już odsłuchać bicie jego serca; ciężarna przybiera na wadze kolejne 2 kilogramy, a jej sutki stają się większe i przybierają ciemniejszą barwę, co jest rezultatem tego, że piersi zaczynają przygotowywać się do wytwarzania pokarmu; kobieta odczuwa coraz silniejsze ruchy dziecka
    3. szósty miesiąc - dziecko waży około 700 gramów i osiąga długość około 35 cm, jest już w pełni ukształtowane, ale nie posiada jeszcze warstwy tłuszczowej, a jego skóra jest czerwona i pomarszczona, w szóstym miesiącu dziecko zaczyna już płakać i ssać kciuk, a jego regularne ruchy są dla matki coraz bardziej odczuwalne, waga ciężarnej zwiększa się o kolejne 5 kilogramów, w tym okresie kobieta musi stosować odpowiednio zbilansowaną dietę, gdyż dziecko rośnie bardzo szybko i potrzebuje dużej ilości składników odżywczych
  5. trzeci trymestr - są to ostatnie 16 tygodni ciąży, podczas których dziecko staje się w pełni wykształconym osobnikiem; w początkowej fazie tego okresu jest jeszcze dosyć małe, ale rośnie w bardzo szybkim tempie - jego waga osiąga od 3 do około 4,5 kilograma, w tym okresie ruchy dziecka stają się coraz mocniejsze i coraz bardziej odczuwalne dla matki; w ostatnim trymestrze ciąży kobieta może odczuwać pewien dyskomfort związany z coraz silniejszym parciem na podbrzusze i pęcherz - ma to związek z tym, że dziecko zaczyna się przesuwać w kierunku dna miednicy; w ostatnich trzech miesiącach kobieta może odczuwać silne zmęczenie; w tym okresie wzrost dziecka jest najbardziej intensywny, dlatego kobieta nie może zapominać o odpowiedniej diecie
    1. siódmy miesiąc - waga dziecka waha się w granicach 1 - 2 kilogramów, a jego długość osiąga stan około 40 cm, w tym okresie dziecko zaczyna rosnąć bardzo szybko, zaczyna kopać, przemieszczać się i przewracać z boku na bok; kobieta przybiera na wadze kolejne 2 kilogramy, mogą pojawić się nieprzyjemne dolegliwości - między innymi skurcze nóg, żylaki, zaparcia, obrzęk nóg, bóle krzyża, dolegliwości żołądkowe, hemoroidy
    2. ósmy miesiąc - dziecko waży około 2 kilogramów i mierzy około 40 cm i nadal rośnie bardzo szybko, dziecko ma otwarte oczy i zaczyna coraz bardziej kierować się w dół miednicy; w tym okresie kobieta przybiera na wadze znacznie więcej, niż we wcześniejszych miesiącach ciąży; ciężarna powinna dużo odpoczywać oraz unikać wyczerpujących prac fizycznych
    3. dziewiąty miesiąc - dziecko osiąga długość około 50 cm i wagę około 3 kilogramów, w ciągu ostatniego miesiąca przybieranie dziecka na wadze odbywa się w tempie około 250 gramów na tydzień, w ostatnim miesiącu ciąży prawidłowo rozwinięte dziecko osiąga wagę od 3 do 4 kilogramów; w tym okresie dziecko zajmuje pozycję na dnie miednicy, główką w dół; kobieta przybiera na wadze i coraz częściej odczuwa potrzebę oddawania moczu

W czasie ciąży należy unikać następujących produktów:

- leki - zażywanie jakichkolwiek leków może mieć określony wpływ na dziecko, może pojawić się taki przypadek, że dziecko urodzi się z uzależnieniem od jakiegoś leku, w trakcie ciąży dozwolone jest zażywanie leków, które przepisuje lekarz

- alkohol - picie alkoholu podczas ciąży oraz karmienia jest niewskazane, gdyż zażywanie alkoholu podczas ciąży może zwiększyć ryzyko poronienia, mniejszą wagę dziecka, a także zaburzenia w rozwoju niemowlęcia, kobieta podczas ciąży powinna unikać nie tylko spożywania czystego alkoholu, ale także produktów, które w swoim składzie zawierają alkohol (np. leki)

- papierosy - palenie papierosów podczas ciąży zwiększa ryzyko poronienia o 50%, często się zdarza, że poród jest zbyt wczesny, a waga dziecka po urodzeniu jest zbyt niska, palenie matki (czynne lub bierne) może też być przyczyną wad serca u dziecka, stwierdzono także, że dzieci palących matek są bardziej narażone na występowanie kolki jelitowej

- narkotyki - zażywanie narkotyków podczas ciąży może powodować zbyt wczesny poród, poronienie, zbyt niska waga, wady rozwojowe płodu, a także ryzyko uzależnienia dziecka

- kofeina - zbyt duża ilość kofeiny może spowodować zbyt wczesny poród lub poronienie, nie do końca zbadano, jak wpływa na przebieg ciąży i zdrowie dziecka mała ilość kofeiny, ale wiele kobiet w ciąży decyduje się na zaprzestanie spożywania kofeiny i zastąpienie jej ziołowymi herbatkami

Oprócz znajomości negatywnego wpływu wymienionych wyżej produktów, warto też wiedzieć o tym, że niekorzystny wpływ na rozwój dziecka może mieć także zażywanie zbyt dużej ilości witaminy A (może spowodować wady wrodzone), niektóre bakterie (np. listeria, toksoplazma), zbyt intensywny sport, orzeszki ziemne (mogą spowodować wystąpienie alergii skórnych), chemikalia (mogą wywołać poronienie lub zniekształcenia u płodu), rentgen (może być przyczyną wystąpienia w przyszłości chorób nowotworowych), niektóre zioła (np. mniszek lekarski, jemioła, piołun, szałwia, bylica).

Witaminy i minerały niezbędne do prawidłowego przebiegu ciąży:

  • witamina C - pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu gospodarki wewnętrznej, sprzyja lepszemu wchłanianiu żelaza, nie powinno zażywać się jej w zbyt dużych ilościach
  • biotyna - bierze udział w syntezie i utlenianiu kwasów oraz odgrywa dużą rolę w procesie wiązania dwutlenku węgla
  • kwas foliowy - odgrywa niezwykle ważną rolę w prawidłowym rozwoju płodu, bierze udział w procesach syntezy białek i podziału komórek
  • kwas pantotenowy - odgrywa istotną rolę w zmniejszaniu nudności i wymiotów
  • wapń - podczas ciąży zapotrzebowanie na wapń jest dużo większe, gdyż potrzebuje go rozwijający się płód, jeżeli kobieta nie zapewni organizmowi odpowiedniej ilości wapnia, zostanie on pobrany z jej kości
  • żelazo - odgrywa istotną rolę w podnoszeniu odporności organizmu, jest potrzebne do prawidłowej budowy komórek krwi
  • jod - jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania hormonów wytwarzanych przez tarczycę, reguluje metabolizm
  • cynk - wpływa na prawidłowy rozwój układu odpornościowego
  • chrom - odgrywa ważną rolę w procesach metabolizmu glukozy, bierze udział w syntezie kwasów tłuszczowych
  • molibden - wpływa na odpowiedni przebieg procesów metabolicznych żelaza
  • mangan - odgrywa istotną rolę w procesie budowy kości, ma wpływ na prawidłowe funkcjonowanie mięśni, bierze udział w syntezie kwasów tłuszczowych i cholesterolu
  • białka - zapotrzebowanie na białka podczas ciąży jest nawet dwukrotnie wyższe, odgrywają istotną rolę w budowie tkanek, jednak zbyt duża ilość białka może wpłynąć na wielkość dziecka i związane z tym trudności podczas porodu
  • błonnik - poprawia przemianę materii, pomaga w uniknięciu zaparć

Okresy porodu:

  • pierwszy - okres rozwierania, w sytuacji, gdy jest to pierwsza ciąża, jego czas może trwać od 8 do 12 godzin, w okresie rozwierania maja miejsce regularne skurcze, które z czasem stają się coraz częstsze i silniejsze, podczas każdego skurczu następuje napięcie i rozluźnienie macicy, szyjka macicy rozwiera się i wypycha dziecko kanałem rodnym
  • drugi - okres wypierania, w przypadku pierwszego porodu trwa zazwyczaj około 1,5 godziny, jeżeli jest to kolejny poród, to około 30 minut lub krócej, okres wypierania rozpoczyna się w momencie pełnego rozwarcia szyjki macicy, nasilające się skurcze powodują wypchnięcie dziecka do dolnej części kanału rodnego, okres ten kończy się narodzinami dziecka
  • trzeci - okres łożyskowy, z organizmu matki wydalane są wody płodowe oraz łożysko, okres następuje około 15 minut po narodzinach dziecka
  • czwarty - okres wczesny poporodowy, czas ścisłej kontroli stanu matki określany na 2 godziny, sprawdzanie stanu ogólnego matki, ilość krwawień, stan macicy

Cesarskie cięcie:

Podczas cesarskiego cięcia wydobycie dziecka z organizmu matki odbywa się za pomocą nacięcia powłoki brzucha i ścianki macicy. Lekarz podejmuje decyzję o cesarskim cięciu w przypadku objawów zagrożenia płodu, np. zakażenie wewnątrzmaciczne czy zbyt niska masa urodzeniowa płodu. Dzieje się tak w przypadku zbyt słabego rozwarcia ujścia szyjki macicy, nieprawidłowej budowy miednicy, fizycznego stanu kobiety bądź innych komplikacji. Zabieg cesarskiego cięcia jest zabiegiem operacyjnym, ale przy prawidłowym wykonaniu nie niesie za sobą zbyt dużego ryzyka.