-+

Wody powierzchniowe pełnią ważną funkcje, ponieważ stanowią główne źródło pozyskiwania wody w Polsce.

Wody pitnej, a nawet tej względnie czystej wciąż ubywa. Zaburzone zostają wszystkie czynności i procesy, do których jest ona niezbędna. Czystej wody brakuje w rolnictwie, w przemyśle, a zwłaszcza w naszych domach. Wciąż ubywa miejsc idealnych na wczasy lub weekendowy wypoczynek. Chyba nie ma osoby, która chciałaby wypoczywać nad brudnym jeziorem, czy rzeką. Generalnie na świecie tylko 25% społeczeństwa ma dostęp do czystej wody. W krajach biednych zanieczyszczona woda jest źródłem zarazków i pomaga roznosić się choroba i wirusom.

Głównym powodem zanieczyszczenia wód są ścieki. Zawierają w sobie różne szkodliwe substancje. Najgroźniejsze z nich to detergenty. Stanowią składnik środków piorących, płynów do mycia naczyń, czy płynów zwilżających. Zaliczamy je do związków powierzchniowo czynnych, ułatwiających proces rozpuszczania innym substancjom. Same bezpośrednio nie stanowią zagrożenia, ale dzięki nim w wodzie mogą rozpuszczać się substancje toksyczne i rakotwórcze. Umożliwiają rozpuszczanie się substancjom trudno lub w ogóle nie rozpuszczalnym.

STAN WOD POWIERZCHNIOWYCH NA TERENIE WOJEWODZTWA LUBUSKIEGO

RZEKI

ODRA

Jakość wód tej rzeki nie można zakwalifikować do żadnej z pięciu klas czystości wód powierzchniowych. Poziom czystości nie zmienił się przez wiele lat, pomimo, ze w ostatnim czasie występuje mniej zanieczyszczeń zawiesina, związkami o pochodzeniu organicznym. Na całej długości dostrzegamy eutrofizację rzeki, natomiast na odcinku wewnętrznym występuje także duże zasolenie oraz niezbyt dobry stan sanitarny. Wynika to z doprowadzania do Odry wód kopalnianych, które są zasolone, na odcinku górnego dorzecza. Natomiast odcinek leżący miedzy Polecka, a Kostrzynem cechuje się mniejszym zasoleniem, na co ma wpływ dopływ Bobru oraz Nysy Luzyckiej. Kolejny odcinek - graniczny deklasyfikuje rzekę głównie ze względu na ponadnormowa wysokość wskaźnika dotyczącego produkcji biologicznej, czyli chlorofilu "a". Do Odry stale dopływa woda o wysokiej zawartości fosforu, która pochodzi z oczyszczalni (źródło punktowe), a także z spływów powierzchniowych (źródło przestrzenne). W zaistniałej sytuacji dostrzegalna poprawa czystości wód rzeki Odry, pod względem chemicznym i fizycznym jest niemożliwa. Badania wykazały polepszenie się stanu sanitarnego wód w 2001, jednak juz rok później kolejne badania nie potwierdziły tego wyniku.

BARYCZ

Jakość wód tej rzeki nie można zakwalifikować do żadnej z pięciu klas czystości wód powierzchniowych. Wynika to z wysokiego poziomu eutrofizacji. Natomiast eutrofizacja jest spowodowana doprowadzaniem ścieków z wielu pobliskich miejscowości, które leżą w zlewni Baryczy (tereny nie należące do województwa lubuskiego), a także spływami powierzchniowymi (użytki rolne). W 2002 roku przeprowadzone badania wykazały, że poziom czystości wód Baryczy poprawił się (w stosunku do roku 2001). Pod względem zanieczyszczeń bakteriologicznych zostały przydzielone do 5 klasy czystości.

NOTEC

W roku 2002 badania wykazały obniżenie stężenia chlorofilu "a" (badania były przeprowadzone w pobliżu Drezdenka). Wczesniej stężenie było wysoko ponad norma, jednak spadło do poziomu, który można zakwalifikować do 5 klasy czystości wód. Niestety ogólna ocena wód Noteci, od Drezdenka do Sanoka, jest niezmienna - nie kwalifikuje się do żadnych norm. Glownym źródłem zanieczyszczeń Noteci jest Drezdenska oczyszczalnia ścieków. Pod koniec 2002 roku została zakończona modernizacja tej oczyszczalni, co z pewnością przyczyniło się do wzrostu poziomu sanitarnego wód rzeki Noteć.

BOBR

Poziom czystości wód tej rzeki jest trudny do określenia, ze względu na bardzo zróżnicowany poziom zależący od wskaźników. Jeżeli rozpatrujemy wody Bobru ze względu na zanieczyszczenia fizyko-chemiczne, to są one zanieczyszczone w dość niewielkim stopniu. Można je zakwalifikować do 1 klasy czystości wód. Jeżeli chodzi o eutrofizację to w pewnych miejscach występuje na poziomie 5 klasy czystości. Największe stężenie zanieczyszczeń to zanieczyszczenia bakteriologiczne. To właśnie one wpływają na ocenę ogólna wód rzeki i stawiają ja na pozycji bezklasowej.

KŁODAWKA

Wody rzeki Kłodawki nie można zakwalifikować do żadnej z pięciu klas czystości wody. Od wielu lat na te wyniki oddziałują wskaźniki tego samego typu. Do głównych przyczyn zanieczyszczenia wód Kłodawki możemy między innymi zaliczyć powierzchnie zlewni, która obejmuje duży obszar oraz sieć hydrograficzną. Duży wpływ mają również stawy rybne znajdujące się w środkowej części rzeki oraz ścieki deszczowe z Gorzowa Wielkopolskiego wprowadzane do rzeki.

OBRA

Poziom czystości wód tej rzeki od kilku lat przekracza odpowiednie normy. Dotyczy to tej części rzeki, która znajduje się na terenie woj. Lubuskiego. Największy wpływ na stan czystości wody ma przekraczające normy zawartość związków fosforu oraz chlorofilu "a", a także niski stan sanitarny. Zanieczyszczenia głównie pochodzą ze ścieków dopływających w górnej części zlewni Obry.

OŚNIANKA

Wody rzeki Ośnianka nie można zakwalifikować do żadnej z pięciu klas czystości wody. Należy jednak zaznaczyć, że w dolnej części rzeki odpowiada za to przede wszystkim bardzo niski stan sanitarny. Analizując fizyko-chemiczne właściwości wód rzeki Ośnianki stwierdzono znaczne pogorszenie, w szczególności w górnej części rzeki. Jeżeli chodzi o odcinek przyujściowy to stan fizyko-chemiczny wód tej rzeki nie zmienia się znacząco.

KWISA

Poziom czystości wód tej rzeki poprawił się w szczególności pod względem zanieczyszczeń bakteriologicznych. Jeżeli rozpatrujemy zanieczyszczenia fizyko-chemiczne to wody rzeki Kwisa można przypisać do trzeciej klasy czystości. Najwięcej zanieczyszczeń znajdujących się w tej rzece pochodzi z województwa dolnośląskiego.

OBRZYCA

Rzeka ta jest źródłem wody, która jest ujmowana w celach wodociągowych. Zaopatrza Zieloną Górę w wodę. Porównując wyniki badań poziomu czystości wód, jakość wody Obrzyny znacznie się pogorszył. Do głównych zanieczyszczeń Obrzyny zaliczyć można przekraczającą normę zawartość azotu azotanowego oraz chlorofilu "a". Wyniki te wskazują na eutrofizację wód. Należy jednak zaznaczyć, że pomimo zjawisk, które determinują eutrofizację, jakość wód tej rzeki jest znacznie wyższa określając ją pod względem stężenia zanieczyszczeń pochodzenia organicznego czy mineralnego.

Reasumując

Według badań wynika, że w 2002 roku poziom czystości wód na terenie województwa lubuskiego uległ poprawie. Główne rzeki były badane w państwowych stacjach monitoringu, a następnie wyniki zostały skonfrontowane z 2001rokiem. Nadmierne zanieczyszczenie wód zostało zaobserwowane na zdecydowanie mniejszej powierzchni, co wynika z porównania długości odcinków na rzekach. Wcześniej zanieczyszczenia występowały na 99,7% długości, natomiast w 2002 na 92,3%. Odpowiednio nastąpił również przyrost odcinków rzecznych, których wody można przyporządkować do 4 klasy czystości wód.

Na te zmiany miało wpływ wiele czynników. Do jednego z nich można zakwalifikować stan sanitarny rzeki Kwisy, który uległ znacznej poprawie, w szczególności na terenie odcinak ujściowego. Jako kolejny ważny czynnik można podać znaczne polepszenie się jakości wód rzeki Noteć, który został zaobserwowany w części Drezdenka Bobru, czyli powyżej Nowogrodu Bobrzańskiego. Kolejnym przykładem jest Nysa Łużycka, której czystość wód uległ znacznej poprawie, gdzie w 2002 roku na żadnym odcinku nie została stwierdzona przekroczona norma dotycząca ilości zawiesin.

Na polepszenie się stanu czystości wód na tym terenie maja również wpływ powstające tam oczyszczalnie ścieków. W głównej mierze przyczyniły się one do zmniejszenia się ilości zanieczyszczeń poprzez substancje, które są pochodzenia organicznego czy mineralnego.

Jednak nadal, na całym obszarze występuje wysoka zawartość związków biogennych, czyli azotu oraz fosforu. Staja się one przyczyną eutrofizacji wód, a także nadwyżki produkcji biologicznej. Wynikiem tego zjawiska jest przekraczająca normę zawartość chlorofilu "a".

Inna niepokojąca sytuacja jest ciągle utrzymujące się na wysokim poziomie zanieczyszczenie bakteriologiczne. Występuje ono w głównej mierze w rzekach, do których doprowadzane zostają ścieki komunalne. Podstawowe sposoby oczyszczania ścieków nie wystarczają do zabezpieczenia przed zanieczyszczeniami bakteriologicznymi.

Duży problem stanowi także zachwiana równowaga, która występuje pomiędzy znajdującymi się w miejscowościach wodociągami, a kanalizacja.

JEZIORA

Sławskie

Do głównych dopływów tego jeziora (nie wliczając kilku małych) zalicza się rzekę Czernica, która jest dopływem północno-wschodnim oraz rzekę Cienica, która dopływa z południowego wschodu. Jezioro Sławskie jest źródłem rzeki, która nazywa się Obrzyca i płynie na północ.

Linia brzegowa tego jeziora jest urozmaicona. Możemy obserwować zarówno zatoki, jak i wyspy i półwyspy.

Rozpatrując użytkowość Jeziora Sławskiego to w zlewni bezpośredniej dominują lasy, kontrastując ze zlewnią całkowitą gdzie dostrzegamy grunty orne.

Wokół jeziora bardzo intensywnie rozwija się turystyka, w szczególności w lecie, w okresie wakacyjnym.

Położenie jeziora jest ciekawe także ze względu na chronione elementy krajobrazu zlewni.

Gospodarka ściekowa dotyczy ośrodków wypoczynkowych znajdujących się dookoła jeziora Sławskiego. Jej podstawa jest punktowa zbiórka, czyli w miejscu, gdzie powstają, a następnie następuje ich systematyczne wywożenie do miejskiej oczyszczalni, która mieści się w Sławie.

Rozpatrując stan czystości wód Jeziora Sławskiego, na podstawie badań z 2002 roku, wynika, że jest ono zanieczyszczone poprzez dużą zawartość substancji mineralnych oraz organicznych. Inne zanieczyszczenia, które zostały znalezione w wodach tego jeziora to miedzy innymi: przekraczająca normę zawartość chlorofilu "a", duże stężenie suchej masy festonu, a także znacznie zawyżona wartość dopuszczalnego fosforu czy azotu.

Jeżeli chodzi o poziom sanitarny wody z tego jeziora to zanieczyszczenia bakteriologiczne stawiały jezioro w 3 klasie czystości wód. Miejsca szczególnie zanieczyszczone przez bakterie to zatoki Miejska oraz Lubiąska, a także północno-zachodnie rejony jeziora (miedzy Lubiatowem, a Józefowem). Na stężenie tych zanieczyszczeń główny wpływ mają tereny zabudowane, czyli najczęściej ośrodki wczasowe, znajdujące się nad brzegiem jeziora.

Badając dopływy do jeziora Sławskiego stwierdzono, że rzeka Czernica jest źródłem nadmiernej ilości zanieczyszczeń organicznych oraz biogennych. Kolejne badania dowiodły, że jakość wód w rzekach odpływowych jest wyższa od jakości wód dopływów. Duże stężenia pierwiastków biogennych, a także substancji organicznych, które przedostają się do jeziora sprawiają, że jego wody są bardziej narażone na proces eutrofizacji.

W okresie lata zwiększa się ilość zanieczyszczeń bakteriologicznych, które są doprowadzane do jeziora poprzez cieki, co z pewnością wiąże się z turystyką i rekreacją.

Pod względem właściwości fizyko-chemicznych jezioro Sławskie, podlegając ocenie poziomu czystości wód jeziorowych, zostało zakwalifikowane do 4 klasy czystości wód (2002 rok).

ŁĄKIE

Jezioro Łąkie jest położone na obszarze podlegającym puszczy noteckiej. Do zlewni tego jeziora należą głównie lasy. Nie istnieje na tym terenie turystyka, o czym świadczą również trudno dostępne brzegi zlewiska.

Stan czystości wód jeziora Łąkie określane poprzez wskaźniki dotyczące zawartości zanieczyszczeń pochodzenia organicznego był zaklasyfikowany do 3 klasy. Po analizie wód tego jeziora pod względem zawartości związków azotowych, stwierdzona, że ta wartość jest nieznacznie podwyższona, natomiast nie przekracza normy, które odpowiadają 2 oraz 3 klasie czystości wód jeziorowych. Natomiast ilość substancji fosforowych była stosunkowo niska i odpowiadała normom 2 klasy czystości wód. Na odpowiednim dla tej klasy poziomie utrzymywała się także produkcja pierwotna, czyli na terenie jeziora występowała mała zawartość chlorofilu oraz suchej masy festonu. Przeźroczystość została scharakteryzowana na 3 klasę.

Pod względem odporności na degradację zbiornik ten został przypisany 3 kategorii.

Położenie jeziora Łąkiego jest bardzo korzystne. Pierwszym czynnikiem jest las, który otacza ten zbiornik, kolejnym faktem są punktowe źródła zanieczyszczeń, których nie ma w pobliżu. Następnie należy wymienić bardzo małą antropopresje, którą można zaobserwować w bezpośrednim otoczeniu zbiornika.

BIAŁE

Jezioro Białe jest położone na obszarze podlegającym Pszczewskiemu Parku Krajobrazowemu. Wody tego zbiornika są zasilane poprzez dwa dopływy.

Stan czystości wód jeziorowych pod względem fizyko-chemicznym został przyporządkowany do 3 klasy.

Jeżeli chodzi o poziom sanitarny wody z tego jeziora to zanieczyszczenia bakteriologiczne stawiały jezioro w 3 klasie czystości wód. Na odpowiednim dla czwartej klasy poziomie utrzymywała się także produkcja pierwotna, czyli na terenie jeziora występowała mała zawartość chlorofilu oraz suchej masy festonu. Przeźroczystość została scharakteryzowana na 3 klasę. Pod względem stężenia pierwiastkami biogennymi jezioro można zaklasyfikować do 4 klasy. Natomiast po analizie wód tego jeziora pod względem zawartości związków azotowych, stwierdzona, że ta wartość jest znacznie podwyższona, natomiast nie przekracza normy, które 4 klasie czystości wód jeziorowych.

Pod względem odporności na degradację zbiornik ten został przypisany 2 kategorii.

Po badaniach przeprowadzonych w 1997 roku wody jeziora Białego zostały przypisane do 4 klasy czystości jezior. W 2002 roku poziom czystości podniósł się. w szczególności należy zaznaczyć poprawę pod względem stężenia związków fosforowych, a także ilości zanieczyszczeń pochodzenia organicznego.

CISIE

Jezioro Cisie jest niewielkim, ale głębokim zbiornikiem. Bezodpływowy i wysoko położony brzeg oraz otacza go częściowo las, a w większości pola uprawne. Nie istnieje na tym terenie turystyka ani rekreacja.

Pod względem stężenia pierwiastkami biogennymi jezioro można zaklasyfikować do 3 klasy. Stan czystości wód jeziora Cisie określane poprzez wskaźniki dotyczące zawartości zanieczyszczeń pochodzenia organicznego był zaklasyfikowany do 2 klasy. Wyniki te korespondują również z małą zawartością, która nie przekracza normy klasy 2 zawartość chlorofilu "a", niewielkie stężenie suchej masy festonu, a także przezroczystość została scharakteryzowana na 2 klasę. Badania wykazały bardzo dobry stan sanitarny wód tego jeziora.

Pod względem odporności na degradację zbiornik ten został przypisany 2 kategorii.

Zjawiskiem niekorzystnym dla wód tego jeziora jest duża ilość pól uprawnych na obszarze zlewni. Ma to bezpośredni wpływ na poziom eutrofizacji jeziora. Aby zapobiec pogorszeniu się jakości wód w jeziorze Cisie należy ograniczyć możliwość spływu powierzchniowego, który niesie z sobą biogenny z leżących w zlewni pol.

Czynnikiem takim są drzewa rosnące wzdłuż brzegu. Stanowią one naturalna barierę działającą na rzec jeziora.

BOBOWICKIE

Wody tego jeziora zostają zasilane poprzez ciek, który płynie jedynie okresowo i pochodzi z podmokłych terenów. Odpływ ten odchodzi od rzeki Obry. Nie istnieje na tym terenie turystyka i rekreacja. Stan czystości wód jeziora Bobowickiego określane poprzez wskaźniki dotyczące zawartości zanieczyszczeń pochodzenia organicznego był bardzo niskiej klasy. Zanieczyszczenia poprzez substancje, które są pochodzenia mineralnego występują w dużych ilościach na terenie tego zbiornika. Pod względem stężenia pierwiastkami biogennymi (fosfor oraz azot) jezioro można zaklasyfikować do 4 klasy czystości wód jeziornych. Czasami osiągają wartości które nie mieszczą się w żadnej klasie. Wysoko utrzymywała się także produkcja pierwotna, czyli na terenie jeziora występowała mała zawartość chlorofilu oraz suchej masy festonu. Przezroczystość została scharakteryzowana na 4 klasę. Jeżeli chodzi o poziom sanitarny wody z tego jeziora to zanieczyszczenia bakteriologiczne stawiały jezioro w 3 klasie czystości wód. Wody jeziora Bobowickiego zostały przypisane do 4 klasy czystości jezior.

Reasumując

Badania z 2003 roku stwierdzają, że najlepszą klasą czystości wód może poszczycić się jedynie jezioro Cisie. Wody tego zbiornika można przyporządkować do 1 klasy czystości wód jeziornych. Są to niedużej wielkości, natomiast głębokie zbiorniki. Ich wysoko ułożone brzegi i otaczający las sprawiają, że jezioro posiada naturalną ochronę, a także wysokie, ciężko dostępne brzegi odstraszają turystów. Stosunkowo dobrą jakością wody, należącą do 3 klasy oraz nienagannymi warunkami naturalnymi można opisać jezioro Łąkie i jezioro Białe.

Natomiast reszta zbiorników wypełniona jest wodami, które można zakwalifikować do 3 i 4 klasy czystości wód jeziorowych. Do żadnego z tych zbiorników nie wpływają ścieki. Niektóre jeziora, przykładowo jezioro Sławskie jest odbiornikiem dużej ilości pierwiastków biogennych, co umiejscawia je w 3 klasie. Inne zanieczyszczenia na tym terenie może pochodzić także z gospodarstwa rolnego. Odcieki gnojowicy, a także ścieki, które wypływały z bezodpływowych zbiorników trafiały do jeziora Bobowickiego, które z tych przyczyn charakteryzowało się 4 klasa czystości.

Bardzo znacząca funkcję w zachowaniu jakości wód na podobnym do istniejącego poziomie czy poprawie czystości powinien pełnić lokalny samorząd, a także administracja rządowa. Bardzo ważny jest fakt, że został zauważony problem związany z zanieczyszczeniami pochodzącymi z okolicznych gospodarstw. Doprowadziło to do zaostrzenia zasad dotyczących prawidłowego prowadzenie gospodarki ściekowej. Posiada to związek, w szczególności z ośrodkami wypoczynkowymi, gdzie nie ma kanalizacji. Inne zasady przyjęto w ramach oznaczonego obszaru chronionego, a także parków krajobrazowych, do których należą bardzo często skupiska jezior.

ZANIECZYSZCZENIA WÓD

Zanieczyszczeniami wodnymi nazywamy wprowadzone do środowiska wodnego organizmy żywe, substancje chemiczne oraz zanieczyszczenia mechaniczne, nie są naturalnymi składnikami, lub występujące w stężeniach, które przekraczają właściwy zakres. Tego rodzaju zanieczyszczenia negatywnie oddziaływają na nasze zdrowie, smak wody, jej barwę, zapach, ph i przejrzystość.

Jeziora żyzne, bardzo żyzne oraz te, które zawierają dużo związków buforujących neutralizują oddziaływanie kwaśnych deszczy. Taki typ jezior mamy u nas w kraju. Dodatkowo na pojezierzach występowanie kwaśnego opadu jest mniej nasilone. Problemem naszych jezior jest eutrofizacja. Ostatnimi czasy nad ich brzegami powstawały wsie, potem miasta, ośrodki wypoczynkowe, domki letniskowe, z których ścieki odprowadza się właśnie do jezior w postaci najczęściej nieczyszczonej. Ludzie wiedzą o tym, że wody mają zdolność do samooczyszczania i nadwerężają jej możliwości. Aktualnie możliwości te się wyczerpały i woda nie radzi sobie z samooczyszczaniem i w konsekwencji jest coraz bardziej żyzna. W związku z dużą ilością biogenów następuje rozwój fitoplanktonu, a co za tym idzie zmniejszenie przejrzystości samej wody. Mętność wody doskwiera zwłaszcza latem, gdy fitoplankton rozwija się intensywniej. Ze spadkiem przejrzystości spada ilość docierającego do toni wodnej światła, co powoduje wyginięcie roślin wodnych. Również giną zwierzęta, dla których czynnikiem destrukcyjnym jest brudna woda.

Bezpośredni wpływ zanieczyszczeń na jakość wód

Ścieki komunalne to w głównej mierze związki organiczne (tłuszcze, białka, cukry) oraz zawiesiny. Często jako składnik ścieków komunalnych występują metale ciężkie (Pb, Hg, itd.), ich przenikanie i odkładanie się w organizmach żywych powoduje choroby.

Negatywny wpływ rolnictwa na środowisko wodne polega na stosowaniu nawozów sztucznych, które to nawozy nie są w całości wykorzystywane przez rośliny. Ich część, która nie została pochłonięta przez rośliny wraz z deszczem i wodami gruntowymi spływa do zbiorników wodnych, gdzie następuje jej gromadzenie, a co za tym idzie zaburzona zostaje równowaga ekologiczna w zbiorniku. Stosowane w rolnictwie środki ochrony roślin, zabijające niepożądane organizmy, wywierają negatywny wpływ również na pozostałą część organizmów. Podobnie jak nadmiar nawozów przedostają się do wód gruntowych powodując ich zanieczyszczenie.

Zanieczyszczenia wód powierzchniowych dzielą się na dwie główne grupy:

  • Pochodzenia chemicznego - Zanieczyszczenia te są efektem działania przemysłu. Powstają w wyniku chłodzenia urządzeń technicznych, filtracji, produkcji oraz wielu innych procesów przemysłowych. Związki wapnia, związki chromu, związki organiczne oraz siarczki i chlorki. Wymienione wyżej związki mają bardzo negatywny wpływ na organizmy żywe; uszkadzają między innymi układ trawienny i krwionośny oraz wątrobę;
  • Pochodzenia organicznego - Źródłem zanieczyszczenia typu organicznego jest rozkład roślinności. Najczęściej są nimi kwasy huminowe oraz fulwowe. Źródłem tego rodzaju zanieczyszczeń jest również człowiek. Rolnictwo, przemysł papierniczy, ścieki komunalne oraz przemysłowe to wszystko jest źródłem detergentów, olei, rozpuszczalników, tłuszczów, a także pozostałości po pestycydach oraz herbicydach.

OCHRONA PRZED ZANIECZYSZCZENIAMI WOD POWIERZCHNIOWYCH

Do najważniejszych i zarazem podstawowych zadań ochrony środowiska wodnego jest stworzenie alternatywnych planów, które będą obejmować wszystkie ważne i mniej ważne zagadnienia, a także zadbanie o kompleksowe, długoterminowe prognozy dotyczące korzystania z zasobów naszego kraju (z uwzględnieniem potrzeb gospodarki).

Zmniejszenie negatywnego wpływu zanieczyszczeń uzyskuje się poprzez proces oczyszczania. Oczyszczanie ścieków to proces polegający na usuwaniu substancji szkodliwych (zanieczyszczeń), mające na celu jak największe zmniejszenie ich negatywnego wpływu na odbiornik (wody powierzchniowe i grunty). Maksymalne oczyszczenie jest niemożliwe, jednak jesteśmy w stanie oczyścić ściek w ponad 90%. Osiągamy to poprzez pastowanie kolejnych procesów (biologicznych, fizycznych, chemicznych). Cały obiekt służący oczyszczaniu ścieków nazywamy oczyszczalnia.

Problemem naszych wód powierzchniowych jest eutrofizacja. Ostatnimi czasy nad ich brzegami powstawały wsie, potem miasta, ośrodki wypoczynkowe, domki letniskowe, z których ścieki odprowadza się właśnie do jezior w postaci najczęściej nieczyszczonej. Ludzie wiedzą o tym, że wody mają zdolność do samooczyszczania i nadwerężają jej możliwości. W tym wypadku należy całkowicie odciąć dopływ ścieków do zbiorników wodnych, natomiast przypadku wód pochodzących z pól uprawnych należy zastosować odpowiednie zabiegi agrotechniczne.

OCHRONY WÓD POWIERZCHNIOWYCH

Istnieje kilka metod, które chronią wody powierzchniowe przed zanieczyszczeniami:

  • Najlepszą metoda służącą do ochrony wód jest jej oszczędne używanie oraz zwiększenie ilości poprzez oczyszczanie ścieków, czy innego rodzaju zanieczyszczonych wód powierzchniowych. Z tego względu tak ważna jest budowa i rozbudowa oczyszczalni ścieków.
    • Rozcieńczanie zanieczyszczeń wodą odbiornika, oraz ich mieszanie odgrywa bardzo ważną rolę. Poprzez rozcieńczenie zanieczyszczonej wody wodą z odbiornika obniża się stężenie szkodliwych substancji w niej zawartych.
    • Biochemiczny rozkład, w którym głównie uczestniczą zanieczyszczenia organiczne.
    • Na poziom czystości wód ma tez wpływ stosowanie czystych technologii, których celem jest również zmniejszenie ilości zanieczyszczeń znajdujących się w ściekach poprzez ograniczenie używania pestycydów.

Jak każdy z nas może chronić wodę:

  • Ograniczyć zużycie wody;
  • Stosowanie katalizatorów w pojazdach mechanicznym;
  • Stosowanie nawozów naturalnych;
  • Stosowanie biodetergentów;
  • Nie zaśmiecanie rzek oraz jezior (a także ich okolic);
  • Ograniczyć zużycie środków chemicznych;
  • Nie czyścić samochodów w pobliżu wody;
  • Nie zanieczyszczać wód poprzez wylewanie ścieków.

Reasumując

Woda służy człowiekowi jako podstawowy środek spożywczy, pomaga w utrzymywaniu higieny oraz ma ogromne znaczenie w przemyśle; nie można również zapominać o znaczeniu wody jako źródła cennej energii. Wraz z rozwojem przemysłu i postępującym procesem urbanizacji rośnie znaczenie wody w naszym świecie. Niestety wraz z upływem lat poziom zanieczyszczenia wody wzrasta.Ciągle zwiększająca się liczba populacji a z tym związane także zaspakajanie przeróżnych potrzeb ludzi, stało się pierwszą i podstawową przyczyną, która doprowadziła do degradacji środowiska.

Wody w głównej mierze są zanieczyszczone przez: substancje chemiczne, mikroorganizmy (bakterie) występujące w wodach w dużych ilościach. Związki chemiczne oraz organiczne lub nieorganiczne, czyli mineralne mogą występować pod postacią roztworów, mieszanin koloidalnych oraz zawiesin.

Największa ilość zanieczyszczeń występujących w wodzie pochodzi ze ścieków. Do innych producentów zanieczyszczeń zaliczamy transport wodny (również lądowy), używanie nawozów sztucznych, pestycydów oraz różnego pochodzenia odpady (przemysłowe oraz komunalne).

Rolnictwo, ale także i przemysł poprzez zwiększenie produkcji, (ale także stanu posiadania), zanieczyszczają przede wszystkim wodę, powietrze atmosferyczne i oczywiście ziemię. Dlaczego?? Ponieważ dysponują ograniczona liczba środków, jeżeli chodzi o ochronę środowiska i transport.

Poprzez opady kwaśnych deszczy, zanieczyszczają: lasy, ziemie oraz oczywiście zbiorniki wodne, niszcząc przy tam samym substancje nadające się do budowli. Kwasy i środki toksyczne są wykorzystywane do produkcji m.in. amoniaku i chloru przez przemysł zarówno spożywczy, chemiczny jak i naftowy. Można powiedzieć, ze główną przyczyną, dlaczego środowisko naturalne jest tak skażone, jest dzisiejsze rolnictwo. Zagrożenia jakie są związane ze współczesnym rolnictwem, związane są przede wszystkim z nieodpowiednim gospodarowaniem ziemi, czego następstwem są erozje oraz nieurodzajne gleby. Także środki chemiczne, które są używane ażeby chronić rośliny i zachować w jak najlepszym stanie żywność- zbiory, oraz złe stosowanie rożnach nawozów sztucznych, jest bardzo niebezpieczne.

Obejmuje działania techniczne oraz organizacyjno - prawne. Ich celem jest utrzymanie lub powrót do stanu pełnej wydajności jakościowej i zachowanie stabilnego bilansu w aspekcie wodno - gospodarczym państwa. Prawo Wodne, które określa podstawy prawne, dotyczące ochrony wód, jest zbiorem norm i zasad, odnoszących się do klasyfikacji wód do poszczególnych stopni ich zanieczyszczenia, do sposobów odprowadzania ścieków z wód powierzchniowych oraz kanalizacji miejskiej, do wysokości kar, które są nakładane za nieodpowiednie (nadmierne) ilości odprowadzanych zanieczyszczeń do wód oraz dotyczące wprowadzenia stref ochrony zarówno ujęć, jak również źródeł wody.