Ogólna ilość wody na ziemi stanowi 75% całej powierzchni globu. Niestety woda pitna, użyteczne dla człowieka stanowi mniej niż 1% całych zasobów. Polska jest krajem o małych zasobach wodnych, zwłaszcza w części centralnej.
Woda rozchodzi się w wyniku parowania, eksploatacji przemysłowej, na cele komunalne.
Obszarami zasobnymi w wodę na terenie Polski są:
- Karpaty;
- Pojezierze Mazurskie;
- Sudety;
- Żuławy.
Obszarami na terenie Polski, na których odnotowano deficyty wody są:
- Kujawy
- okolice Lodzi;
- Śląsk;
Jednym z powodów spadającej jakości naszej wody jest eutrofizacja, zwłaszcza wód jeziornych. Eutrofizacja polega intensywnym rozwoju organizmów roślinnych wskutek nadmiernej ilości substancji odżywczych. Rośliny, nadmiernie rozwinięte, wychwytują tlen obecny w wodzie powodując tym samym deficyt tlenowy w zbiorniku.
Zanieczyszczenia środowiska wodnego objawia się w postaci zmętnienia wody, zmiany jej odczynu, barwy, smaku i zapachu oraz mają bardzo negatywny wpływ na organizmy żywe w tym człowieka. Zaliczamy do nich wszystkie nie naturalnie występujące lub w niewłaściwych stężeniach:
- zanieczyszczenia mechaniczne;
- substancje chemiczne;
- organizmy żywe.
Zanieczyszczenia mogą pochodzić ze źródeł:
- naturalnych (np. domieszki wód podziemnych zawierające związki żelaza);
- sztucznych (np. ze spływów powierzchniowych z pól uprawnych, czy ze ścieków przemysłowych).
Klasyfikacja wód
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska z dnia 11 lutego 2004 roku nowa klasyfikacja wód obejmuje pięć klas czystości.
- Klasa pierwsza - wody charakteryzują się bardzo dobra jakością, nie znajdujemy oddziaływań antropogenicznych
- Klasa druga - dobra jakość, ale odnajdujemy niewielkie oddziaływanie czynników antropogenicznych
- Klasa trzecia - określana dla wód zadowalających, widzimy umiarkowany wpływ czynników antropogenicznych.
- Klasa czwarta - posiadają niezadowalająca jakość, biologiczne wskaźniki wskazują na zmiany ilościowe oraz jakościowe organizmów wodnych, powstałych w wyniku oddziaływań antropogenicznych.
- Klasa piąta - wody posiadające zła jakość, w wyniku oddziaływań czynników antropogenicznych, występuje zanik pewnych populacji
Przykładowo badania z 1995 roku (stosowano wtedy jeszcze klasyfikację trzy stopniową) donoszą, iż z 6,2 tysięcy kilometrów zbadanego odcinka naszych krajowych rzek, tylko 2,9% to rzeki I klasy czystości (te najczystsze), 20,3% II klasy czystości i 33,8% III klasy czystości, resztę (43%) stanowiły rzeki pozaklasowe (w nowej skali stanowiące częściowo III, IV i V klasę czystości wody).
W naszym kraju sytuacja stanu czystości wód przedstawia się w czarnych barwach. Dane dotyczące jakości wody do nie dawna wyglądały następująco:
- jedynie 2% stanowiły wody czyste, nadające się do picia i stosowane w przemyśle spożywczym oraz farmaceutycznym, do rekreacji i na kąpieliskach;
- 12,2% kwalifikowało się do drugiej klasy czystości;
- 61,8% były to wody pozaklasowe, które nie nadają się do niczego, nie znajdują zastosowania nawet w przemyśle.
Wody powierzchniowe
Zdecydowana większość źródeł wody (jeziora, rzeki) jest w bardzo złym stanie. Są one zasilane ściekami różnego pochodzenia, w ilości 5mld m3 ścieków na rok. Około 44% tych ścieków nie jest oczyszczana, 33% jest oczyszczana tylko biologicznie, a jedynie 23% oczyszcza się we właściwy sposób. Niestety w większości miast oczyszczalnie ścieków są zjawiskiem bardzo rzadkim lub daleko im do światowych standardów, opierają swe funkcjonowanie wyłącznie na oczyszczaniu mechanicznym.