Średniowiecze, trwało w Europie od upadku cesarstwa rzymskiego w 476 r n. e., do ok. 1453r. (data, zdobycia Konstantynopola przez Turków). Dominującą cechą średniowiecza, był teocentryzm, czuli wiara, w Boga, którego uznano jako najważniejsza wartość w życiu. Jemu podporządkowano sztukę, i wszelką działalność człowieka. Każde dzieło, było przesycone wątkami religijnymi. Człowiek żyjący w średniowieczu, uważał istnienie Boga, za coś oczywistego, wierzono także, w nieśmiertelność duszy. Życie w wierze i oczekiwanie śmierci wypełniały istnienie człowieka. Wierzono, że po istnieniu na ziemi, gdzie egzystencja jest trudna, czeka na człowieka wieczne szczęście i uwolnienie od trudu życia. Motyw śmierci, często pojawia się w sztuce i literaturze średniowiecza.

W żadnej innej epoce, śmierć, tak często nie była tematem przewodnim twórczości. Pojawia się powiedzenie, którym zakonnicy pozdrawiali się przechodząc obok siebie "memento mori" (pamiętaj o śmierci). Wielu ludzi stało się pustelnikami, wybrało żebracze życie, aby jak najgodniej przejść do świata, po śmierci. Ważne poglądy filozoficzne, to tomizm, augustynizm i franciszkanizm. Tworzone są, wzorce osobowe. Jednym z nich są żywoty świętych. Opowiadają one, o postaci świętego, który walczy i ginie w obronie swojej wiary. Jest to czas krucjat i nawracanie ludności pogańskiej na nową wiarę. Święty, to asceta, który zrzeka się swojego majątku, żyjąc według bożych przykazań. To, co ziemskie, nie jest istotne, jest marnością. Liczy się tylko życie po śmierci. Ta postać przeplatała się, z literaturą rycerską. Wzorcem osobowym, był także rycerz - postać, która ma w sobie: waleczność, sprawiedliwość, jest oddany swojemu władcy, kocha ojczyznę i ginie dla niej w walce. Jest chrześcijaninem, przestrzega kodeksu rycerskiego i dworskiego. Za swoje ideały, jest gotów ponieść śmierć.

Jednym z przykładów literatury, jest utwór należący do gatunku chansons de geste, czyli pieśni o czynach. "Są to, starofrancuskie eposy rycerskie, poematy, które opiewają czyny historycznych i legendarnych bohaterów". Często były śpiewane przez wędrownych trubadurów i bardów. "Pieśń o Roladzie", pochodzi prawdopodobnie z wieku XI. Należy do cyklu królewskiego. Wyróżniono trzy rodzaje: cykl królewski, cykl Garina i cykl zdrajców. Cykl królewski jest najznamienitszy, jego historyczne podłoże stanowią wydarzenia wiosny 778 roku. Poemat opiewa bohaterską śmierć Rolanda, który był jednym z dowódców Karola Wielkiego. Rycerz Rolad, przedstawiony jest, jako człowiek, który jest wzorem postępowania i życia. Walczy przeciwko Saracenom, w czasie wyprawy w Hiszpanii. Centralnym punktem utworu, jest opis śmierci rycerza. Armia Karola Wielkiego przekracza Pireneje, jego tylna straż, zostaje w górskich wąwozach pod dowództwem Rolanda. Nadciąga sto tysięcy Saracenów. Chociaż Rolad, ma możliwość zawołać na pomoc oddziały rycerskie, które są jeszcze w pobliżu, postanawia tego nie robić i walczyć, z garstką, która ma przy sobie. Rozpoczyna się bitwa, Francuzi giną jeden po drugim. Rolad widzi, że skazał na śmierć wielu najlepszych rycerzy Francji. Ogarnia go poczucie winy i żalu. Dmie w róg, aby zawołać cesarza, by ten pomścił walecznych rycerzy. Rolad umiera ostatni, patrząc jak zginęli waleczni ludzie z rycerstwa Karolingów. Każdy szczegół jego zachowania, związany jest z celebracją własnej śmierci. Modli się do Boga: " "Boże przez Twoją łaskę mea culpa; za moje grzechy, wielkie i małe, jakie popełniłem od godziny urodzenia aż do dnia, w którym oto poległem". Rolad podsumowuje swoje życie, i prosi o przebaczenie: " Prawdziwy Ojcze, któryś nigdy nie skłamał (...) ocal moją duszę od wszystkich niebezpieczeństw za grzechy, którem popełnił w życiu". Jego dusza, została wzięta do raju.

Innym utworem jest "Legenda o św. Aleksym", która pochodzi z drugiej połowy XV wieku. Legenda to " opowieść narracyjna, uprawiana w formie prozaicznej lub wierszowanej, często z elementami cudowności; tematyką były życiorysy świętych, błogosławionych". Jest to typ literatury hagiograficznej, która pokazuje wzorzec do naśladowania. Święty Aleksy, otaczany był czcią od IX wieku.

Święty umiera, pod progiem własnego domu, w którym mieszkał zanim został ascetą. Wcześniej był bogatym człowiekiem.

"W Rzymie jedno panię było,

coż Bogu rado służyło,

miało barzo wieliki dwór,

procz panosz trzysta rycerzow".

Zaraz po ślubie, bohater porzuca swoją rodzinę, staje się ascetą. Rozdaje swój majątek, by żyć w ubóstwie. Po wielu latach, powraca do miasta, w którym mieszkał. Odnajduje swój dom i mieszka pod progiem własnego domu. Nikt go nie poznaje, chodzi w łachmanach, jest przeganiany. Nigdy nie traci nadziei w Boga, cały czas się modli. Zna datę swojej śmierci. Spisuje list, w którym opisuje dzieje swojego życia.

"A więc gdy już umrzeć imiał,

sam sobie list napisał,

i ścisnął ji twardo w ręce,

popisawszy swoje męki".

Śmierci Aleksego, towarzyszy bicie dzwonów, a chorzy zostają uzdrowieni. Ten człowiek dotarł do najwyższej chwały w oczach Boga. Dzięki swojemu postępowaniu został uznany świętym.

Śmierć w średniowieczu, była elementem bardzo istotnym. Dążono do śmierci doskonałej, która wyniesie człowieka do rangi świętego. Dla ludzi najważniejsze było nie życie, ale moment przejścia w drugi, lepszy świat.