Chronologia
1. Najstarsze zabytki polskiej literatury pochodzą z wieku XI i XII, są to niemal w całości pisma łacińskie, autorstwa cudzoziemców, należą jednak do dorobku polskiego piśmiennictwa, ponieważ powstały w Polsce. W tym czasie we wszystkich państwach pisano po łacinie. Tak więc język nie różnicował dorobku poszczególnych krajów, kryterium podziału jest miejsce powstania, bądź czasem narodowość osoby, na zamówienie której utwór powstawał. W tym najstarszym okresie piśmiennictwa zaznacza się przewaga prozy nad twórczością poetycką. Dominującym gatunkiem są żywoty świętych. Wybitnym dziełem tego okresu jest "Kronika Polska" spisana przez Galla Anonima. Nie zachowały się żadne rycerskie romanse, choć wiele przemawia za tym, że na przełomie XI i XII wieku powstawało ich sporo. Jednak jak większa część twórczości rodzimej i świeckiej nie była spisywana, przekazywano ją przez lata ustnie. W XII wieku pojawiają się już pierwsze zapisy polskich słów.
2. Kolejne wieki (XIII - XIV) przynoszą większe zainteresowanie językiem narodowym, choć łacina nadal jest językiem wiodącym. Zmniejsza się natomiast udział cudzoziemców w powstawaniu literatury polskiej. W tym okresie swoją "Kronikę" pisze Wincenty Kadłubek. W tekstach, szczególnie użytkowych, coraz częściej pojawiają się polskie sława i zdania. Pod koniec XIII wieku dokonano pierwszego przekładu psałterza na język polski, nieco młodsze są "Kazania świętokrzyskie" i "Psałterz floriański". W tym okresie nastąpił rozwój liryki, powstało wiele pieśni liturgicznych, w tym znaczna część po polsku. Najbardziej znana pieśnią, powstałą [pod koniec XIII wieku jest "Bogurodzica". Na kształt literatury miał wpływ rozwój innych dziedzin sztuki i obyczajowości. W czternastym wieku w architekturze królował styl gotycki, sztuka stawała się swobodniejsza, bardziej ekspresyjna i śmiała w ukazywaniu życia codziennego i sfery erotycznej.
3. W połowie piętnastego wieku Europę ogarnęła zaraza, która pochłonęła wiele ofiar i wpłynęła na światopogląd ludzi tej epoki. Śmierć stała się częstym motywem w sztuce, ukazywano ją bardziej niż dotąd konkretnie, dosadnie. Nie była to już metafora końca, ale rzeczywisty element życia. W tym nurcie zrodziła się "Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią".
XV wiek to "jesień średniowiecza", schyłkowy okres epoki, w którym coraz wyraźniej widać kruszenie się uniwersalizmu europejskiego. Pojawiają się nowe prądy, taki jak humanizm czy nobilitacja języków narodowych. Po łacinie pisze jeszcze Władysław z Gielniowa, czy Jan Długosz, ale coraz silniej przejawia się polska poezja świecka. Niewiele z tego dorobku przetrwało do dziś, ale znamy ":Satyrę na leniwych chłopów" czy "O zachowaniu się przy stole" Słoty.
