Romantyzm to epoka bardzo ważna z kilku powodów, ale zapewne najważniejszym osiągnięciem tej epoki było stworzenie nowego modelu literatury i poety, który zyskał w społeczeństwie, w narodzie doniosłą rolę. Wcześniej nie przykładano tak dużej wagi do wizerunku pisarza oraz funkcji jego twórczości. W romantyzmie ulega to zmianie. Poeta staje się kimś bardzo ważnym, zwłaszcza w kraju, ojczyźnie, która utraciła swa niepodległość, a literatura i kultura pozostały ostatnimi ostojami idei narodowych. W tych wyjątkowych okolicznościach na twórców spadła ogromna odpowiedzialność - ich zadaniem było wskrzesić w narodzi wole walki, obudzić uczucia patriotyczne. Natomiast sam poeta, twórca miał własną osobą i działalnością dawać przykład. Miał sam realizować postulaty, które głosił w swoich tekstach. Była to romantyczna próba zniesienia różnicy pomiędzy życiem i sztuką. Romantyczny poeta miał ze swego życia uczynić dzieło sztuki, realizować to, do czego nawoływał.
Takie idee były bardzo rozpowszechnione wśród twórców romantycznych. Wystarczy przyjrzeć się chociażby twórczości naszego wieszcza Adama Mickiewicza, by zrozumieć jak wielką wagę miał ten projekt filozoficzno-literackie i z jak wielką powagą był realizowany.
Problematyka narodowa pojawia się chociażby w scenie "Salonu warszawskiego" z III części "Dziadów". Klasa społeczną, którą poeta przedstawia jest arystokracja. Jest to, w porównaniu Wysockiego, ta skorupa "sucha i plugawa", interesuje się tylko własnymi interesami i tym by jej było jak najlepiej. Nie interesują się upadającym krajem, który jest pod zaborami. Nie przeszkadza im spotykać się z wrogiem - Nowosilcowem - na wspólnych balach w salonach. W rozmowie padają takie oto słowa:
"Odtąd jak Nowosilcow wyjechał z Warszawy;
Nikt nie umie gustownie urządzić zabawy."
Jest tak dlatego, że arystokracja, której nie zależy na odzyskaniu przez Polskę niepodległości, nie przejmuje się faktem spotykania się z przedstawicielem zaborców. Widzą w nim dobrego kompana do zabawy, a nie kogoś, kto ma w zamiarze zniszczyć Polskę i naród polski. Co gorsza jeszcze, zdąża do utrzymania z nim jak najlepszych stosunków i walczą o przychylność i względy. Wszystko to, dlatego, że taka znajomość może im przynieść ogromne zyski, stąd ich postawa: zgoda na działalność zaborcy w zamian za prywatne profity. Arystokracja, która miałaby stanąć na czele wyzwolonego państwa, ani myśli o sprzeciwianiu się zaborcy, bez żadnego problemu podporządkowują się carowi. Dla nich nie ma różnicy czy żyją w kraju wolnym, czy też zniewolonym. Ważne, że mogą spotykać się w salonach i bywać na balach. Takiej postawie arystokracji przeciwstawia poeta młodzież, która chce walczyć i przelać krew w imię ojczyzny. Jest to ta "wewnętrzna", znajdująca się pod skorupą arystokratycznej lawy siła, która ma wyzwolić Polskę z kajdan. Ich zapału "ognia sto lat nie wyziębi." Młodzi, inaczej niż arystokracja, porusza w swych rozmowach losy Polski. Oni uważają, że tylko walka z wrogiem, a nie ugoda może dać Polsce wolność. Ważne jest tu również wystąpienie Konrada w "Wielkiej improwizacji" gdzie młody poeta, wojownik pragnie oddać wszystko, by tylko móc najeźdźcą swój kraj. W swej waleczności przeciwstawia się nawet Bogu. Chce uzyskać od niego władzę i moc, by móc poprowadzić swój naród do zwycięstwa.
O ideach patriotyzmu mówi również największe dzieło Mickiewicza "Pan Tadeusz", które jest wielkim pomnikiem polskości i wartości narodowych. Kiedy czytamy "Pana Tadeusz" i obserwujemy życie w dworze Sopliców, nasuwa się nam z pewnością pytanie o to, jak wiele jest w ich codziennym życiu tradycji? Bo nie ulega wątpliwości, że Mickiewicz chciał przedstawić swoich rodaków jako naród gloryfikujący i sławiący to, co pochodzi od ich ojców. Jak mówi Bartek zwany Prusakiem:
"Ilekroć z Prus wracam chcąc zmyć się z niemczyzny
Wpadam do Soplicowa jak w centrum polszczyzny".
Na podstawie tych trzech tekstów widzimy, że Adam Mickiewicz tworzył poezję nie tylko piękną i spełniająca wymogi estetyczne romantyzmu, ale również poezję, która miała porywać do walki i sławić dobre imię narodu.
