Romantyzm jak każda inna epoka wykształciła konkretne zasady lub całe programy tworzenia dzieł. Występowały silnie określona tematyka tj. narodowo-wyzwoleńcza, odpowiednie odwołania do kwestii rozumowania zjawisk metafizycznych, natury czy historii. Jedną z podstawowych reguł tego okresu literackiego jest typ bohatera kreowanego w lekturach. Wraz z rozszerzaniem się wpływów romantycznych w całej Europie powstawało coraz więcej odmian właśnie takiej postaci.
Możemy wyróżnić konkretne cechy, które pojawiały się u wszystkich z odmian bohaterów. Każdy z nich był indywidualistą, który bardzo skupiał się na własnych uczuciach. Wielu z nich nie było w stanie porozumieć się z innymi, dlatego byli jednostkami skłóconymi ze środowiskiem. Kolejno, walczyli oni w imię jakiejś idei ( miłość, ojczyzna), niestety w większości wypadków ich losy kończyły się tragicznie. Moim zadaniem będzie przedstawienie typów takich bohaterów.
Pierwszym z nich był Giaur- tytułowa sylwetka przedstawiona w książce Byrona. Autor przedstawia mnicha, który podczas spowiedzi wyjawia jego historię. Niegdyś do szaleństwa zakochany był w brance Hassana Leili. Niestety według muzułmańskich zasad kobieta, która zdradziła swego Pana zasługuje tylko na śmierć. Giaur do tego stopnia ją kochał, że nie zawahał się zabić Hassana. Ten bohater jest typowym dla romantyzmu, człowiekiem do końca skłóconym ze środowiskiem i samym sobą. Jego całą historię zdeterminowała miłość do Leili, czego dowodem jest brak skruchy i żalu za zbrodnię. Taki typ literacki nazywamy byronizmem.
Kolejną postacią jest Werter z książki Goethego "Cierpienia młodego Wertera". Tutaj również przedstawione jest określone zachowanie. Człowiek postępujący według tego schematu jest niezaradny, płaczliwy i całkowicie nastawiony na własne emocje. Nie jest w stanie poradzić sobie z życiem codziennym, nie potrafi walczyć o miłość. Jest to zdecydowanie bohater pasywny. Istotną kwestią w werteryzmie jest natura, której opisy zajmowały dużą część wyżej wymienionej książki. Jednak nie były one standardowymi deskrypcjami, dlatego że odzwierciedlały stan emocjonalny głównego bohatera. Taki chwyt literacki nazywamy psychizacją natury.
Zupełnie inny typ to wallendrodyzm prezentowany w powieści poetyckiej Adama Mickiewicza. Konrad Wallenrod to podstępny rycerz, postępujący według zasad machiawelizmu. Rezygnuje ze swojego szczęścia u boku ukochanej Aldony i stara się doprowadzić do klęski wrogiego zakonu krzyżackiego. Jest to jednak człowiek skłócony sam ze sobą, nie potrafi sobie poradzić z tak ciężkim zadaniem i popada w alkoholizm, a ostatnie samobójczo umiera.
Ostatni typ łączy się ze specyficzną koncepcją pojmowania narodu polskiego, który jakoby miałby być mesjaszem świata (mesjanizm). Występuje wiele utworów romantycznych zgadzających się z tym stwierdzeniem lub polemizującym z nim. Tam właśnie występują bohaterowie godni uwagi. Są to Konrad z "Dziadów" cz. III Adama Mickiewicza lub też Kordian wykreowany przez Juliusza Słowackiego. Ich postępowanie silnie zdeterminowane jest przez czynnik patriotyczny, jednak w rzeczywistości postępują zupełnie szablonowo, tak jak każdy inny bohater tej epoki. Oboje są skłóceni ze społeczeństwem, nie potrafią odnaleźć miejsca dla siebie, ze względu na swoją skomplikowaną naturę. Konrad uważa się za równego Bogu, ponieważ jest poetą, z kolei Kordian odrzucony przez ukochaną był bliski samobójstwa, jednak rozpoczyna podróż do świecie, jednak nie ma takiego miasta, które nie miałoby jakiś rażących wad. Jak widać ich, ich postępowanie można zamknąć w ramach literackich.
Myślę, że romantyzm to epoka ciekawych osób, dlatego też warto zgłębić lekturę na jej temat, aby poznać więcej takich jednostek.
