Pieśń jest gatunkiem literackim, mający swe korzenie w antyku. Cechą jej jest rytm ,a także zróżnicowana tematyka: od obyczajowej, przez refleksyjną, ku patriotycznej.
Wiele spośród "Pieśni" Kochanowskiego jest echem poglądów Epikura. Tak jest z "Pieśnią IX" ks. I ("Chcemy być sobie radzi". Wyznacznikiem szczęśliwości jest doświadczenie uciech i zadowolenia, zabawy przy alkoholu i śpiewie. Nie wiemy przecież, czy w przyszłości będziemy mieć okazję do radości, więc należy z niej korzystać, kiedy trwa. Kochanowski zważa, że należy zachować umiar w tych swawolach. Człowiek nie przewidzi co niesie mu Fortuna, czyli nieodgadniony los. Jednocześnie to ona rządzi naszym życiem. Dlatego lepiej nam wierzyć w Boga, który trwa. Dzięki cnocie możemy zyskać "szczęście stateczne".
Poglądy stoików wplata Kochanowski do "Pieśni IX" ks. II ("Nie porzucaj nadzieje"). Najważniejsze w naszym podejściu do życie jest to, by nie ulegać załamaniom losu. Wszystko, co złe bowiem się kończy, zaczyna się dziać dobrze. Nasz los zależy od zmiennej Fortuny. Tą zmienność i obecność w naszym życiu zarówno smutków, jak i radości, przedstawiają pory roku i ich następowanie po sobie. Cierpienie też przynosi szczęście. Trzeba wierzyć, że koleje losu będą pomyślne.
"Panna XII" (Wsi spokojna, wsi wesoła, który głos twej chwale zdoła"), jest pieśnią, która chwali sielskie życie na wsi. Zdaniem Kochanowskiego takie życie jest stateczne, zgodne z wolą Boga i jego przykazaniami. Nie istnieją tu miejskie problemy, czy zamieszanie. Życie wypełnione jest prac a w gospodarstwie, ogrodzie. Ta jedność z naturą zapewnia szczęście, możliwość z jej niezliczonych bogactw i darów. Zwłaszcza młodzi ludzie powinni uczyć się tu respektu dla skromności i spokoju.
