Motyw poświęcenia pojawia się w wielu utworach literackich, znany jest nie tylko z książek ale także z dzieł sztuki, a przede wszystkim także z życia. Historia zna wiele przykładów gdy ludzie zdobywali się na szlachetne czyny, kosztem swego dobra. Poświęcenie polega bowiem na pewnego rodzaju wyrzeczeniu. Poświęcić znaczy zrezygnować z czegoś na poczet innej, ważniejszej rzeczy. Częstokroć także zaryzykować własne zdrowie i życie w imię obranego celu i wyznawanych wartości. Trudno często wyznaczyć jasne i wspólne dla wszystkich ludzi granice, tego gdzie zaczyna się poświęcenie. Trudno także ustalić ile znieść może człowiek i do jakich poświęceń jest zdolny. Jest to bowiem sprawa wyłącznie indywidualna. Zależy to od ludzkiej osobowości i charakteru, a także tego jak zostaliśmy wychowani. Na ile na przykład wpojono nam społecznikowską postawę, czyli chęć działania na rzecz innych i poświęcania się dla dobra społeczeństwa. Skoro kwestia poświęcenia jest sprawą tak różnorodną i indywidualną, warto przyjrzeć się bliżej jak jest ona ukazywana w literaturze.

Przykładem poświęcenia, który urósł już do rangi symbolu jest postać Prometeusza. Pometeusz to bohater greckiej mitologii. To on z gliny i łez ulepił człowieka. Jednak człowiek nie mógł poradzić sobie na ziemi, było mu trudno. Chcąc poprawić ludzki los, Prometeusz zakrada się na Olimp i, wbrew zakazom bogów, kradnie stamtąd ogień. To zsyła na niego gniew i boską zemstę. Prometeusz zostaje przykuty do skały i sęp wyszarpuje mu wątrobę. Kara nigdy się nie kończy, bo codziennie wątroba odrasta. Prometeusz został niezwykle surowo ukarany, tylko za to, iż chciał pomóc człowiekowi. Odniósł zwycięstwo, ułatwił ludziom życie, pomógł im, ale jednocześnie poniósł za to ogromną karę. Nawet jednak świadomość tego, jak sroga może być kara nie zatrzymała go, nie uchylił się i nie zrezygnował z wyprawy na Olimp. Zrobił to z troski i miłości do człowieka. Dlatego po dziś dzień, jest symbolem poświęcenia, jak pisze krytyk literacki Michał Głowiński:

"poświęcał się i cierpiał za innych. Był bohaterem nie tylko przez swe czyny, ale również - przez swą mękę."

Poświęcenie, to także niezwykle ważna postawa, której nieraz wymaga walka za ojczyznę. Dobrym przykładem jest odwaga i poświęcenie, przed którym nie cofnął się Leonidas. Leonidas był królem Sparty, podczas walk w obronie ojczyzny został osaczony w wąwozie termopilskim. Nie miał szans wyjść cało z zasadzki, jednak wraz z całym swym oddziałem bronił się do ostatniej kropli krwi. Świadectwem tej niezwykłej postawy jest tablica, na której wyryto słowa: "Przechodniu, idź i powiedz Sparcie, żeśmy tu polegli posłuszni jej prawom."

Przykładem poświęcenia jest także Chrystus. Pismo Święte dokładnie opisuje jego życie a także okrutna mękę, na którą przystał dla zbawienia ludzkości. Ponieważ Jezus jest Boskim Synem, więc za poświęcenie można już uznać jego zejście na ziemię. Zgodę na to, aby dzielić trudny nieraz ludzkim los. Niemniej jednak jego przyjście na świat było dopiero początkiem Boskiego planu. Jezus zdecydował się na największe poświęcenie. Oddał swoje życie z miłości do ludzi chcąc dać im zbawienie i chcąc wypełnić Boży plan przystał na śmierć w okrutnej męce. Tym samym wyznaczył ścieżkę wielu męczennikom, którzy tak jak on decydowali się oddać swe życie. Umocnieni jego przykładem ginęli za wiarę.

Literackie przykłady poświęcenia mają swe źródło najczęściej w rzeczywistości. Bowiem, ciągle ni brakuje ludzi, którzy gotowi są oddać to, co najcenniejsze dla drugiego człowieka. Przykładem może być święty Maksymilian Maria Koleb, który podczas pobytu w obozie koncentracyjnym zginął za drugiego człowieka.