Wiesław Myśliwski napisał iż, "Człowiek jest trochę zagubiony w moralnym labiryncie współczesnego świata", dając tym samym do zrozumienia, iż współczesny człowiek nie ma jasnych wyznaczników swego postępowania. Zdaniem pisarza nie ma uniwersalnych, jednoznacznych wartości, którymi należałoby się kierować. Dla nazwania sytuacji, jaka panuje we współczesnym świecie Wiesław Myśliwski używa określenia "moralny labirynt". Ścieżki postępowania i kodeksy wartości plączą się i gubią, być może także prowadzą na manowce. Czym więc ma się kierować współczesny człowiek i jak wygląda jego moralna kondycja we współczesnym świecie? Żeby odpowiedzieć na to pytanie warto przyjrzeć się wybranym dziełom literatury. To właśnie literatura była często nośnikiem wartości ważnych dla człowieka, źródłem moralnych postaw.

Najbardziej znanym dziełem, które zawiera szereg rozważań dotyczących ludzkiej moralności jest Biblia. To właśnie w niej zawarty jest kodeks etyczny, na którym opiera się postępowanie ludzi. W Biblii zawarty jest przecież dekalog, który stanowi moralną podstawę funkcjonowania społecznego. Biblia jest jednak także niezwykłą historią o ludziach, ich słabościach i odwadze oraz rozterkach, jakie ich nękają. Często dotyka niezwykle istotnych ludzkich problemów, takich jak na przykład problem cierpienia. Problemu tego dotyczy na przykład opowieść zawarta w "Księdze Hioba." Hiob był bardzo pobożnym człowiekiem, ufał Bogu i wykonywał jego wszystkie przykazania. Jednak mimo tego pewnego dnia Bóg zaczyna zsyłać na niego szereg nieszczęść. Hiob stopniowo traci wszystko co posiadał i co było dla niego ważne, a więc majątek, żonę i dzieci. Potem Bóg zsyła na niego chorobę. Mimo wszystkich tych prób i nieszczęść Hiob nie traci jednak wiary w Boga. Nie załamuje się i mimo niezawinionego cierpienia nie traci wiary. Ciągle ufa, że Bóg odwróci swe decyzje a wszystko to, co się wydarza jest częścią Jego planu. Rzeczywiście postawa Hioba została nagrodzona. Za to, iż nie ugiął się i nie poddał Bóg znów zsyła mu szczęście. Jednak ta próba ma jeszcze jeden wymiar. Dzięki niej Hiob umacnia swą wiarę w Boga, jest człowiekiem, który staje się jeszcze silniejszy. Postawa Hioba jest przykładem duchowej siły i niezłomności. Mimo tak wielu trudów i cierpień nie wyrzeka się wyznawanych ideałów, nie rezygnuje z Boga. Stać go na to, żeby za wszelką cenę podążać wybraną ścieżką i nie ulec pokusie odejścia od Boga. Hiob stanowiący po dziś dzień symbol niezawinionego cierpienia, jest także wzorem niezłomnej siły dla współczesnych ludzi. Cierpienie jest bowiem emocją uniwersalną. W każdych czasach i w każdym miejscu na ziemi na ludzi spadają cierpienia. Hiob jest przykładem człowiek, który nie poddaje się im ale walczy jednocześnie ufając w istnienie wyższych wartości i przyczyn, dla których się pojawiają.

O konieczności zachowania niezłomnej postawy i wierności wyznawanym ideałom pisze także w swych utworach Joseph Conrad. Pisarz stworzył teorię zwaną absolutyzmem moralnym. Polega ona na wierze, iż człowiek powinien w swym życiu kierować się najwyższymi zasadami, tylko wierność im, niezależnie od sytuacji decyduje o moralności i czystym sumieniu. W innym przypadku bohater skazany zostaje na zmaganie się z wyrzutami sumienia i piętnem grzechu, które prześladować będzie go, aż do śmierci. Wśród tych wartości, które wymienia pisarz są przede wszystkim honor, najważniejszy dla jego bohaterów ale także odwaga i przyjaźń. Piętno i świadomość winy prześladuje Lorda Jima tytułowego bohatera jednej z powieści Josepha Conrada. Jim był marynarzem. Pływał na statku pasażerskim "Patna". "Panta" podczas jednego z rejsów ulegał poważnemu uszkodzeniu. Trwała burza i wszyscy pasażerowie musieli się ratować. Jednak było za mało szalup ratunkowych o czym wiedział kapitan statku i dlatego nakłonił do ewakuacji załogę skazując pasażerów na śmierć. Lord Jim także uciekł ze statku. Jest to o tyle zaskakujące, że w swych marzeniach zawsze chciał dokonać czegoś wielkiego. W sferze marzeń czy ideałów wydawał się być człowiekiem prawym i uczciwym, jednak w rzeczywistej sytuacji nie podołał wyzwaniu losu i zachował się nie honorowo.; trudno znaleźć dobre wytłumaczenie dla postępowania Lorda Jima. Być może był to właśnie strach, być może impuls, najistotniejszym wydaje się jednak to, że świadomość winy nie opuszczała Lorda Jima, aż do końca życia. Pasażerowie z "Patny" uratowali się. Inny statek wziął ich na pokład. Załogę, która uciekał "Patny" czekał więc sąd. Lord Jim wyznaje prawdę. Nie jest w stanie nadal brnąć w kłamstwie, bowiem świadomość tego co zrobił jest dla niego zbyt trudna. Dyshonor jakim była ucieczka ze statku pozostaje dla niego wydarzeniem, ciążącym na całym dalszym życiu. Każda kolejna decyzja jest podejmowana przez niego z uwzględnieniem tego, co się działo na "Patnie." Żeglując a później mieszkając na wyspie wciąż ma na uwadze wyznawany przez siebie kodeks honorowy, oraz świadomość swego postępowania. Dlatego, aby wymazać poczucie winy ciągle zmaga się ze sobą. Nie unika także kolejnych trudnych sytuacji, które pomogłyby mu się zrehabilitować. Jak więc widać, mimo popełnionego błędu, Lord Jim wie, jakimi zasadami powinien się kierować. Pomimo, iż błądzi i nie udaje mu się być wiernym idei absolutyzmu moralnego, to jednak wciąż ma zasady, którymi może się kierować.

Nie każdy z bohaterów znajduje jednak w sobie tyle siły, aby umieć kierować się wyznawanymi zasadami, albo umieć naprawiać swe błędy. Przykładem może być Zenon Ziembiewicz, bohater opisany w powieści Zofii Nałkowskiej pod tytułem "Granica". Bohater wyrzeka się swych młodzieńczych ideałów za cenę kariery. Prócz tego krzywdzi wiejską dziewczynę Justynę, najpierw wdając się w romans z nią, a potem nakłaniając do usunięcia dziecka. Wszystko to doprowadza do obłędu dziewczynę i kończy się tragedią. W przypadku Ziembiewicza wyznawane przez niego ideały i wartości ulegają ciągłej zmianie. Aby móc usprawiedliwiać swoje kolejne postępki nagina je i łamie. Jego postępowanie może być przykładem tezy Wiesława Myśliwskiego, iż "Człowiek (...) jest trochę zagubiony w moralnym labiryncie współczesnego świata."