Klasycyzm - poezja ma cel utylitarny oraz dydaktyczno-moralizatorski, i jest znaczącym narzędziem oddziaływania na społeczeństwo.
Sentymentalizm - literatura jest sposobem pokazania wnętrza człowieka i umożliwia tworzenie naturalnych więzi międzyludzkich, dlatego ma cel moralizatorski; ideologiem kierunku był francuski pisarz Jan Jakub Rousseau; a pojecie przejęto z powieści angielskiego pisarza Lawrence'a Sterne'a, pt.: "Powieść sentymentalna"; prąd wiązał się z innymi nurtami filozoficznymi, takimi jak empiryzm czy sensualizm; sentymentalizm skupiał się na analizie psychologicznej jednostki, na jego konfliktach wewnętrznych; skrytykował sztuczne podziały społeczne i wszelkie bariery, które blokują luźne kontakty międzyludzkie.
Rokoko - związany głównie ze sztuką, cechowała go wytworność i subtelność prowadząca do zapewnienia rozrywki twórczej; z gatunków literackich najbardziej upodobał sobie niektóre typy komedii, oper i wierszy; Piękno jest najważniejsza wartością, która powoduje, ze obcowanie z dziełami sztuki jest przyjemne.
Empiryzm , czyli inaczej doświadczenie; twórca kierunku był angielski filozof Francis Bacon; najważniejszą i jedyną droga poznania prawdy jest doświadczenie, a wszystko czego nie da się potwierdzić praktycznie nie istnieje.
Racjonalizm - Kartezjusz, autor "Rozprawy o metodzie"; Rozum jest jedynym sposobem na poznanie prawdy o świecie, dochodzenie do prawdy powinno odbywać się systematycznie, rozumowo, bez włączania zabobonów i przesądów; przedstawiciele: Wolter i Denis Diderot.
Deizm - wynikał z empiryzmu; Bóg jest stwórca świata, ale nic poza tym, nie ingeruje w życie ludzkie i akceptowali zasady moralne wynikające z religii, natomiast odrzucali fanatyzm religijny; znani deiści to Diderot oraz Wolter.
Ateizm - zwany inaczej materializmem, odrzucał całkowicie istnienie Boga; jego głównym przedstawicielem był filozof francuski Paul Holbach.
Irracjonalizm -głosi pogląd, ze nie można poznać świata za pomocą racjonalnych metod, tylko przez intuicję, wiarę, instynkt i tradycję; Narodził się już pod koniec epoki.
Sensualizm - tylko zmysły wskażą właściwą drogę poznania; John Locke, jako twórca kierunku uważał, że człowiek rodzi jak "czysta karta" ("tabula rasa"), która zapisana zostaje w wyniku nabywania kolejnych doświadczeń w ciągu życia.
Stosunek do świata ludzi oświeceniowych zdominowały: utylitaryzm (robić wszystko, aby nasza praca służyła społeczeństwu), humanitaryzm, optymizm oraz klasycyzm.
