Ludzie żyjący w okresie oświecenia określali swoje czasy następująco "wiek rozumu", "umysłu oraz wiedzy". "Wiekiem oświeconym" był szczyt rozwoju nauk, filozofii, i reform politycznych oraz społecznych. Oświecenie upowszechniło przekonanie człowieka o jego mocy i możliwościach jego rozumu, o wadze oświaty i nauki. Przyczyniła się do tego literatura, która miała wtedy cel dydaktyczny. Spośród najważniejszych twórców, tworzącym dokładnie z ową myślą, jest Ignacy Krasicki. dzieła jego były typowo wychowawcze, a najczęściej używanym gatunkiem była bajka, która miała na celu nauczenie czytelnika. Bajki były dla Krasickiego to tak, jak dla Jana Kochanowskiego fraszki. W utworach tych wyśmiewano wady ludzkie, takie jak zacofanie czy pycha. Bohater bajek Ignacego Krasickiego to istota grzesząca i popełniająca liczne błędy. Z pomocą satyry i sporej porcji humoru, autor starał się wychowywać swojego czytelnika i nauczyć go. Sprawiał, że kiedy czytał dany utwór to zamyślał się nad swoim zachowaniem, które rzadko było dobre. Innym twórcą bajek był Stanisław Trembecki i jego utwory także spełniały funkcję pouczającą i upodobniło się to do podobnej zasad jaką używał Krasicki.
Satyry to także jeden z form literatury pouczającej. Utwory te nastawiają się krytycznie do tematyki, którą w nich podejmują. Właśnie ten krytyczny, ośmieszający stosunek sprawiał, że człowiek łatwiej mógł zrozumieć swoje błędy, które robi i zachowanie jakie prezentuje. Satyry Krasickiego (np. "Świat zepsuty", "Pijaństwo" i nieco inna "Do króla") są podobne do tych, które pisał także Adam Naruszewicz (np. "Chudy literat").
Poemat heroikomiczny, pt.: "Monachomachia" Ignacego Krasickiego ma funkcję pouczającą. Negatywny stosunek poety do przedmiotu opisanego w utworze prócz zabawy jest także nauczanie. Taka była również oświeceniowa zasada: ,,I śmiech niekiedy może być nauką,
Kiedy się z przywar, nie z osób natrząsa"
W utworze Krasickiego, autor nie neguje określonych osób, na przekład zakonników, ale gani zachowanie, wady i błędy duchowe. Z utworu wypływa jeden wniosek, co już decyduje o jego funkcji dydaktycznej.
"Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki" to powieść, w której Krasicki to przedstawia wzorowego obywatela, o imieniu Mikołaj, który na skutek wielkiej przemiany staje się realistą i wzorowym obywatelem. Jego dzieje pełnią tu funkcję dydaktyczną. Pozytywna przemiana bohatera staje się dla wszystkich wzorem.
