Bohater romantyczny, to postać pojawiająca się w literaturze przełomu XVIII - XIX w.
Charakteryzuje go wyobcowanie, samotność, wielka uczuciowość, poszukiwanie idei nadającej sens życiu, przeżycie zawodu miłosnego, myśli samobójcze i chęć ratowania ludzi przed nieszczęściem.
Jednym z polskich bohaterów romantycznych, jest Gustaw z IV cz. "Dziadów".
Przeżywa zawód miłosny, ponieważ jego wybranka wychodzi za mąż, za bardziej majętnego człowieka. Gustaw postanawia popełnić samobójstwo. Ukazuje się księdzu jako widmo i przedstawia dzieje swojej miłości. Z nieszczęśliwie zakochanego młodzieńca, przeistacza się w człowieka pełnego cierpienia. Staje się symbolem młodego pokolenia romantyków, których nieszczęśliwa miłość doprowadzała do rozpaczy i chęci życia. Przez swoją uczuciowość, nie potrafili podołać wyzwaniom świata.
Adam Mickiewicz w III cz. "Dziadów", stworzył postać Konrada. Bohater ten, to metamorfoza Gustawa, który z nieszczęśliwego kochanka, staje się człowiekiem walczącym o niepodległość ojczyzny. Jako jednostka, chce uratować wszystkich Polaków. Oprócz idei walki o swój kraj, nie jest w stanie myśleć o czymś innym. Nie interesuje go miłość, własne życie.
W "Kordianie" Juliusza Słowackiego, poznajemy postać, która ma cechy bohatera romantycznego. Kordian, jest nieszczęśliwie zakochany. Z tego powodu, próbuje popełnić samobójstwo. Odbywa podróż po Europie, aby odnaleźć sens życia.
W Anglii, dowiaduje się, że świat obraca się wokół pieniądza. We Włoszech, romans uświadamia mu, że od miłości ważniejszy jest majątek. W Watykanie traci szacunek do Kościoła. Na szczycie Mont Blanc odnajduje ideę, której tak długo poszukiwał. Pragnie wyzwolić kraj z ucisku. Bierze udział w zamachu, jednak ze względu na zbytnią wrażliwość załamuje się.
"Konrad Wallenrod" Juliusza Słowackiego, to bohater, który dla dobra sprawy zrezygnował z miłości, własnych poglądów, zasad moralnych. Jako mały chłopiec, podczas napaści krzyżaków został zabrany do niewoli i wychowany przez Niemców. Dzięki litewskiemu śpiewakowi, dowiedział się, że jest Litwinem. Zapragnął pomóc swojej ojczyźnie. Uczył się krzyżackiej taktyki wojennej i umiejętności przywódczych. Kiedy wyrusza z Halbanem na wyprawę wojenną przeciwko Litwie, korzysta z okazji i razem z nim przechodzi na stronę rodaków. Uczestniczy, w wyprawach wojennych przeciwko krzyżakom. Szczęśliwie zakochuje się w córce księcia Kiejstuta i żeni się z nią. Patrząc na ogrom zniszczeń swojego kraju wie, że Litwa nie obroni się przed najazdem.
Rozstaje się z ukochaną i używając podstępu, zdobywa zaufanie Krzyżaków. Uczestnicząc w wyprawach krzyżowych staje się sławny. Zostaje wybrany na Wielkiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego. Podczas bitwy z Litwinami, tak dowodzi oddziałami, że ponoszą straszliwą klęskę. Zostaje oskarżony o zdradę, i osądzony przez zakon na karę śmierci. Nim dochodzi do egzekucji, popełnia samobójstwo.
W "Panu Tadeuszu' Adama Mickiewicza, postacią romantyczną, jest Jacek Soplica. Jako młodzieniec, zakochuje się w córce Stolnika Ewie. Jednak rodzina dziewczyny, podaje zakochanemu czarną polewkę, która była symbolem braku akceptacji rodziców na związek małżeński. Soplica zastrzelił Stolnika podczas napadu Moskali. Ukrywa się w klasztorze i odtąd znany jest jako ksiądz Robak. Wcześniej znany był jako zawadiaka i hulaka. Postać księdza Robaka, przedstawia przemianę Soplicy w patriotę, walczącego o wolność ojczyzny.
Wszyscy bohaterowie maja cechy wspólne: Gustaw popełnia samobójstwo, z powodu nieszczęśliwej miłości, Kordian, odrzucony przez wybrankę swego serca próbuje się zastrzelić, Konrad z III cz. "Dziadów" walczy o sprawę odzyskania wolności ojczyzny, tak jak Jacek Soplica i Kordian Wallenrod.
Polscy bohaterowie romantyczni byli wzorami dla wielu młodych ludzi okresu romantyzmu. W rzeczywistym życiu starali się naśladować postacie literackie.
Nieszczęśliwa miłość często doprowadzała do prób samobójczych. Walczyli, o niepodległość kraju.
