NAUCZYCIELE W LITERATURZE:
- Stasia Bozowska (S. Żeromski "Siłaczka") - realizuje hasło pracy u podstaw w wiejskiej szkółce. Dla dzieci z Obrzydłówka poświęcała każdy dzień swojego życia, pisała książkę "Fizyka dla ludu". Praca ponad siły doprowadziła ją do choroby (tyfus) i śmierci.
- Majewski (S. Żeromski "Syzyfowe prace") - zupełne przeciwieństwo Stasi Bzowskiej. Surowy i bardzo niesprawiedliwy. Brał łapówki od rodziców starających się o przyjęcie ich dziecka do klerykowskiego gimnazjum.
- Wawrzynkiewicz (H. Sienkiewicz "Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela") - to człowiek, który szczerze przejmuje się losem Michasia, którym się opiekuje. Widzi, że dziecko się przemęcza, chcąc zadowolić swoich niemieckich nauczycieli.
WAŻNE TERMINY:
- powołanie do nauczania - objawia się głównie w umiejętności zainteresowania uczniów przekazywaną im wiedzą, nawiązywanie przyjaźni z podwładnymi. Nauczyciel, który ma powołanie jest szanowany przez uczniów, którzy chętnie chodzą na jego lekcje, wykazuje się cierpliwością. Powołanie to coś właściwie nieuchwytnego, co trudno określić. Niektórym nauczycielom niestety go brakuje.
- praca u podstaw - hasło pozytywistyczne; głoszące krzewienie oświaty wśród zaniedbanych i ubogich warstw społecznych
- dobra szkoła - to szkoła, do której idzie się bez przymusu, a nawet z pewną przyjemnością. Uczniowie chodzą do szkoły, w której traktowani są z sympatią, a nauczyciele odbierają ich jako jednostki wyjątkowe, interesują się nimi, a nie traktują jak "karę od Boga". Ważna jest też świadomość, iż wiadomości, które zdobędą, będą się mogły przydać w dalszym życiu.
- analfabetyzm - brak umiejętności czytania i pisania.
- edukacja - nauczanie.
- pedagogika - wychowanie.
SZKOŁA W LITERATURZE:
- S. Żeromski "Syzyfowe prace" - powieść o rosyjskim gimnazjum w Klerykowie, w której ukazane są metody rusyfikacji, a także bunt uczniów przeciw takiemu postępowaniu. W szkole panowała bardzo ostra dyscyplina, której złamanie groziło poważnymi karami. Stosowano pamięciową metodę nauczania. Nie była to szkoła sprawiedliwa, ponieważ istniał w niej podział na lepszych i gorszych uczniów (ze względu na stan majątkowy rodziców), nauczyciele Polacy byli szykanowani.
- M. Dąbrowska "Marcin Kozera" - opowiadanie o polskiej szkole, działającej w Londynie i o dochodzeniu do polskości jednego z jej uczniów.
- W. Gombrowicz "Ferdydurke" - groteskowy obraz szkoły, w której nauczyciel wszelkimi sposobami stara się przekonać podopiecznych, że "Słowacki wielkim poetą był". Nie potrafi jednak swego sądu uzasadnić. Uczniowie w czasie lekcji pojedynkują się na miny. Ta książka stanowi drwinę z tradycyjnej polskiej szkoły, gdzie pewne rzeczy uczniowie muszą zapamiętać, a nikt nie kwapi się, by je im wyjaśnić.
- J.K. Rowling "Harry Potter..." - tu czytamy o Hogwart'cie - starej szkole magii i czarodziejstwa, która ukryta jest przed zwykłymi, niemagicznymi ludźmi (Mugolami). W szkole nie trudno trafić na ducha, gadające obrazy, schody, które same się poruszają. Kryje ona wiele tajemnic, niekiedy bardzo niebezpiecznych. Chyba każdy chciałby chodzić do takiej szkoły
CYTATY:
- "I przed narodem nieście oświaty kaganiec" - J. Słowacki "Testament mój"
- "Ucząc innych, sam się uczysz" (Mikołaj Gogol)
- "Kiedy przestaniesz się uczyć, przestaniesz żyć" (Carl O. Simonton nie wiem czy to tak ma być)