Uniwersalne wartości takie jak miłość, wolność, patriotyzm, dobro społeczne ważne są w każdej epoce literackiej. Nie są obojętne nikomu, kto zastanawia się nad rzeczywistości, w której żyje. Wyznaczają w pewnym sensie nasze człowieczeństwo. Ważne jest, jaką postawę wobec nich przyjmiemy: obojętności, zainteresowania czy wrogości. Współcześnie mniejsze znaczenie ma być może miłość do ojczyzny, ale miłość i wolność są ważne dla każdego, bez względu na to, w jakim świecie żyje.
Stefan Żeromski w powieści pt. "Ludzie bezdomni" stworzył postać Tomasza Judyma. Jest to młody, wykształcony człowiek, który ma idealistyczne podejście do życia i pragnie zmienić coś w świecie. Wychował się wśród ubogich mieszkańców jednej z dzielnic Warszawy. Ludzie ci nie mieli żadnych planów ani perspektyw na przyszłość. Judym przejął się losem ludzi tak pokrzywdzonych przez los i postanowił, że będzie robił wszystko, co w jego mocy, aby im pomagać. Realia okazują się jednak brutalne, Judymowi nie udawały się kolejne próby pomagania ubogim. Musiał podjąć decyzję dotyczącą przyszłego życia. Wybrał drogę samotnika walczącego z wszelkimi przeciwnościami losu, odrzucił zaś miłość Joasi Podborskiej, dobrej i uczciwej kobiety. Wybór, jakiego musiał dokonać, przybliża go do Syzyfa i Prometeusza, dwóch mitologicznych bohaterów.
Prometeusz określany jest jako dobroczyńca ludzkości. Zbuntowany tytan wykradł z Olimpu ogień, by ofiarować go ludziom. Nauczył też człowieka korzystać z dobrodziejstwa ognia, dlatego jest uważany za wynalazcę wszelkiego rzemiosła. Za swój czyn Zeus skazał go na przybicie do skał Kaukazu, a orzeł wyszarpywał mu wątrobę, która stale odrastała. Syzyf zaś to król Krety, który pozwalał sobie na ciągłe oszukiwanie bogów. Został skazany na wieczne cierpienia w Tartarze. Jego karą było to, że musiał wtaczać pod górę ogromny głaz, który zawsze spadał zanim dotoczył go na szczyt. W ten sposób pracował nieustannie, bez żadnego sensu.
Obecnie mitologiczni bohaterowie funkcjonują jako symbole pewnych postaw: prometeizm to poświęcenie w imię dobra ludzkości, heroiczna walka o sprawiedliwość, a syzyfowa praca to pozbawione celu, żmudne zajęcie, które nie daje żadnej satysfakcji. Obie postacie zbuntowały się przeciwko despotycznej władzy bogów, obie też zostały okrutnie ukarane za próbę pokonania władzy bogów. Które cechy doktora Tomasza można przypisać danemu bohaterowi? Czy można określić Judyma Prometeuszem, czy możne bardziej pasuje do niego miano Syzyfa?
Judym jest społecznikiem, czyli pragnie pracować na rzecz społeczeństwa, pomagać bliźnim, dawać innym nadzieję, skłaniać ich do zmiany swego życia. Chce bezinteresownie pracować. W taki sposób samego siebie skazuje na cierpienie, co pozwala stwierdzić, że bliski jest postawie prometejskiej.
Nieugiętość i niezłomność Tomasza pokazuje, że doktor ma też cechy Syzyfa. Pracuje bez wytchnienia, poświęca całe swe życie, a mimo to ni udaje mu się osiągnąć zamierzonych efektów. Gdy zaczynał pracę, nie zdawał sobie sprawy z tego, że świat może być tak brutalny i bezlitosny. Nie można w pojedynkę zmienić świata, to z pewnością syzyfowe zajęcie.
Judym bez względu na wszystko trzymał się wybranej drogi. Bardzo konsekwentny, wytrwale dążył do celów, jakie sobie wyznaczał. Nie można w jednoznaczny sposób określić, do której mitologicznej postaci jest podobny, gdyż ma cechy obu z bohaterów.
