MODERNIZM - to zainteresowanie artystów wszystkim co nowoczesne, teraźniejsze, współczesne. Odejście od tradycji i utartych wzorców piękna. Poszukiwania czegoś absolutnie pięknego i ponadczasowego w czymś co zmienne i ulotne. Według modernistów każda epoka ma swój ideał piękna.
DEKADENTYZM - to przekonanie o schyłku kultury i cywilizacji, powolnym obumieraniu społeczeństwa, śmierci dotychczasowych ideałów i braku zdolności ludzi do odrodzenia się. Ich coraz głębsze pogrążanie się w apatii i bierności. Człowiek przez dekadentystów pojmowany był jako byt podległy całkowicie prawom natury. W związku z tym interesowano się wszystkim, co dostarczało chwilowych podniet. Każdy, ostry bodziec dla zmysłów, miał pomóc w oderwaniu się od wszechogarniającej nudy i pesymizmu. Dlatego starano się stworzyć sobie złudną krainę szczęścia. Dostać się do niej można było za pomocą środków odurzających, bądź pogrążenia w perwersyjnej erotyce.
NEOROMANTYZM - nawrót do kultury epoki romantyzmu, fascynacja jej dokonaniami. Przejęcie od romantyków pewnych koncepcji i wzorów literackich.
FILOZOFICZNE AUTORYTETY EPOKI
Artur Schopenhauer - (niemiecki filozof żyjący w latach 1788-1860; główne dzieło: Świat jako wola i przedstawienie) głosił, że przeznaczeniem każdego człowieka jest cierpienie. Ludzie są jedynie marionetkami w rękach praw natury, są im podlegli. Uwolnić się z tych pęt możemy jedynie poprzez całkowite zabicie w sobie chęci życia, wyzbycie się wszelkich pragnień. Człowiek wolny to jedynie ten, który pogodził się z tym co nieuchronne. Dla Schopenhauera szczęście człowieka to ucieczka w niebyt.
Fryderyk Nietzsche - (jeden z najwybitniejszych myślicieli epoki; żył w latach 1844 - 1900; najgłośniejsze dzieła: Tako rzecze Zaratustra i Poza dobrem i złem.) Twierdził, że kultura europejska jest zdegenerowana i niszczy człowieka. Chrześcijaństwo uważał za wytwór ludzi słabych, zniewolonych i biernych. Przeciwstawił im nadczłowieka. Osobę zdolną do zniszczenia obowiązujących, zastanych norm i ustalenia nowych (przewartościowanie wartości).
Głosił, że człowiek ma szanse na bycie wolnym jedynie wtedy, gdy odnajdzie w sobie prawdziwą siłę życia, moc i energię.
Henryk Bergson - (francuski filozof żyjący w latach 1859 - 1941; główne dzieło: Ewolucja twórcza) uważał, że poznawanie świata za pomocą intelektu tylko deformuje jego rzeczywisty obraz. Aby poznać istotę świata należy kierować się intuicją i instynktem. Tylko kierowanie się intuicją pozwala człowiekowi na otworzenie się na elan vital - pęd życiowy, wewnętrzna siłę.
