Nadejście islamu nie zaznaczyło się szczególnie w historii literatury pięknej. Muhammed nie cenił zbytnio poezji. Swoją obecność zaznaczyli panegiryści Proroka, wśród których można wymienić Hassana Ibn Sabita. Trudno też wymienić jakieś specyficzne cechy okresu panowania kalifów sprawiedliwych, przypadającego na lata 632-661. Dopiero za panowania Umajjadów ( lata 660-750) pojawia się liryka miłosna "miast Al-Hidżazu". Do najciekawszych przedstawicieli tego nurtu należą między innymi: Umar Ibn Abi Rabi i Kajs Ibn Mulawwah, zwany też "Madżnun Lajla", co znaczy "szalony z miłości do Lajli". Jego barwne, na poły legendarne życie posłużyło późniejszym poetom jako częsty motyw literacki w poezji arabskiej, perskiej i tureckiej a także innych. Przedstawicielami poetyckiego nurtu religijno-politycznego byli związani z szyickimi kręgami poeci Kusajjir i Al-Kumajt. Do najwybitniejszych przedstawicieli poezji umajjadzkiej należą tworzący na dworze w Damaszku poeci: Al-Dżarir, Al-Achtal, i Al-Farazdak. Nieustannie toczyli oni spory poetyckie o pierwszeństwo. Na dowód ich rywalizacji zachował się zbiór satyr pod tytułem "Naka'id Al-Dżarir wa-al-Farazdak" ("Poetyckie spory Al-Dżarira i Al-Farazdaka"). Za panowania Umajjadów zaczęła się rodzić klasyczna arabska proza. Znamy także ludowe opowiadania przetworzone przez późniejszych autorów. Pod koniec panowania Umajjadów pojawiły się początki arabskiej prozy literackiej. Jako jej twórcę podaje się Ibn al-Mukaffa, pochodzącego z Persji tłumacza zbioru zwierzęcych bajek Kalila i Dimna na język arabski, które zostały oparte na zbiorze indyjskim Pańczatantra.
Kiedy władzę przejęli Abbasydzi (ich władza sięga 1258), nastąpił prawdziwy przewrót literacki. Powstały wtedy nowe gatunki literackie i zaczęto sięgać po nowe środki wyrazu. Na ten okres przypada szczyt arabskiego piśmiennictwa i całej kultury arabsko-muzułmańska. Szczególną rolę miały tu sprzyjająca sytuacja polityczna. Abbasydzi zaprzestali polityki podbojów, gdyż już wcześniej kalifat arabsko-muzułmański rozciągał się od południowych terenów Europy aż po Chiny. W trakcie swoich podbojów Arabowie napotykali stare kultury pisma jak starożytna Persja Sasanidów, tereny Bizancjum oraz obszary zasiedlane w przeszłości przez cywilizacje Mezopotamii, Syrii i Egiptu. Kultura islamu okazała się bardzo chłonna. Twórczo przetwarzała elementy zastanych kultur, nie niszcząc ich dorobku, ale włączając go do własnego dziedzictwa cywilizacyjnego. Dzięki temu kultura arabsko-muzułmańska stanowi zwarty i jednocześnie eklektyczny system o znacznej sile oddziaływania.
