Poezja lingwistyczna - definicja

Poezja lingwistyczna to jeden z prądów poetyckich obecnych w literaturze polskiej po 1956 r. i w latach sześćdziesiątych, w eksperymentalny sposób wykorzystujący możliwości języka. Polska poezja lingwistyczna wpisała się w nurt poszukiwań nowych koncepcji poetyckich po zużyciu się socrealizmu, związanych z odwilżą polityczną lat 1953-57 r. Poezja lingwistyczna była także określana jako słowiarstwo.

Poezja lingwistyczna - cechy i założenia

Poezja lingwistyczna powstała w wyniku poczucia kryzysu języka, który poprzez swój schematyzm i konwencjonalność słownictwa nie spełniał wymagań wyrażania jednostkowych doświadczeń, a ponadto był odczuwany jako źródło zniewolenia. Poezja lingwistyczna obiektem swoich zainteresowań uczyniła komunikat słowny, język sam w sobie, stąd jej ważną cechą był autotematyzm. 

Twórcy poezji lingwistycznej podchodzili do języka z "podejrzliwością", obnażali jego zafałszowywanie rzeczywistości, ukazywali pustkę i nieprecyzyjność znaczenia słów, testowali możliwości języka, często kompromitując i parodiując jego mechanizmy. 

W tym celu poezja lingwistyczna posługiwała się m.in. takimi środkami jak gra słów, metafora, wykorzystywanie wieloznaczności, zaburzanie składni i frazeologii, dźwiękonaśladownictwo, użycie języka potocznego, abstraktyzacja konkretu, zderzanie stylu niskiego i wysokiego.

Poezja lingwistyczna - przedstawieciele 

Głównym przedstawicielem polskiej poezji lingwistycznej był Miron Białoszewski, który w swoich tomach wierszy "Obroty rzeczy", "Rachunek zaściankowy", "Mylne wzruszenia", "Było i było" ukazywał mechanizmy nazywania elementów rzeczywistości. 

Poezję lingwistyczną tworzyli także Tymoteusz Karpowicz ("W imię znaczenia", "Znaki równiania"), Witold Wirpsza ("Don Juan", "Komentarze do fotografii"), Edward Balcerzan ("Morze, pergamin i ty", "Podwójne interlinie"), a także Zbigniew Bieńkowski ("Trzy poematy").