Tłem epoki baroku są przede wszystkim są konflikty i wojny które prowadziły do niszczenia kraju. Wojny, które prowadziła Rzeczpospolita, to trwająca trzydzieści lat wojna. Toczyła się ona w latach 1618 - 1648. Za jej sprawą nastąpił powolny rozpad naszego państwa. Osłabła także nasza pozycja na arenie międzynarodowej.
Początek zapowiadającej się klęski i upadku sygnalizowane były przez częste wystąpienia opozycji . Na opozycję składały się magnaci i szlachta. Stawiali się oni przeciw wprowadzeniu w Polsce jakichkolwiek reform.
Przeciwstawili się między innymi wzmocnienia władzy królewskiej, reformy skarbu państwa, a także reform wojskowych i państwowych. Oto wojenne następstwa i skutki jakie wywołały te opozycje: to rokosz Lubomirskiego, który skierowany był przeciw panującemu królowi. Rokosz ten miał miejsce w roku 1665. Następstwem czego była abdykacja Jana Kazimierza w 1668.
Udana próba odzyskania świetności i potęgi na arenie międzynarodowej udała się dopiero królowi Janowi III Sobieskiemu. Odniósł zwycięstwo pod Wiedniem w 1683 roku.
Przyczyną zmian jakie zachodziły w Europie - zwłaszcza w państwach katolickich - był ruch kontrreformacyjny, a w krajach protestanckich to instytucja Kościoła i nowy typ religii. W naszym kraju do głosu dochodzi nurt zwany ideologią sarmacką wyznawaną przez szlachtę.
Sarmatyzm jest to ideologia i koncepcja kulturowa, z którą utożsamiała się szlachta polska. Nazwa Sarmatyzm pochodzi od legendarnego ludu Sarmatów, który mieszkał nad Wołgą w pierwszym tysiącleciu przed naszą erą. Sarmatyzm panował w Polsce mniej więcej od końca XVI wieku , aż do połowy wieku XVIII. Kronikarze używali tej nazwy zazwyczaj do nazwania ziem należących do naszej ojczyzny. Pochodzenie sarmackie przypisywano ludom Słowiańskim czyli między innymi Polakom.
Kontrreformacja i nurt sarmacki nie były, niestety, jedynymi przyczynami kryzysu w naszym państwie.
Rzeczpospolita w okresie baroku była drugim co do wielkości państwem w Europie, co przyczyniło się to ciągłych, nieustannych wewnętrznych konfliktów. Warto tu zaznaczyć, iż ludność zamieszkująca tereny Rzeczpospolitej to tylko w 40% ludność Polska. Liczba ludności obcej stale rosła związane to było z ciągłym włączaniem do naszego państw podbitych ziem wschodnich. Przyczyniło się to do powstawania ciągłych i nowych sporów o podłożu narodowościowym i społecznym .
Także zaczęły do głosu dochodzić różnice społeczne i majątkowe. Zwłaszcza pomiędzy stanem szlacheckim a niemiłosiernie wykorzystywanymi chłopami.
Wstępowanie różnic majątkowych było także zauważalne wewnątrz samego stanu szlacheckiego. Na dwóch skrajnych i przeciwległych biegunach znajdowała się magnateria i bezrolna szlachta. Konflikty i rozłamy te miały miejsce starano się za wszelką cenę utrzymać jednolitość tej warstwy społecznej jaka była bez wątpienia szlachta.
Spory te najczęściej dotyczyły majątku lub polityki.
Narastające konflikty ciągle podsycała magnateria. Z tych oto wielu powodów Rzeczpospolita epoki baroku upadła.
