1900-1904 -Niemcy prowadzili politykę germanizacyjną na polskich ziemiach, modne idee nacjonalizmu zakładały wówczas wyższość kulturalną, gospodarczą i organizacyjną Niemców nad innymi nacjami. Państwo walczy z Kościołem katolickim, w którym znajdowała oparcie ludność polska, w szkołach na ziemiach zamieszkiwanych przez Polaków wprowadzony został język niemiecki zamiast polskiego. Państwo utrudniało, także wykupywanie ziem przez polskie towarzystwa ziemskie.

1904 - Krzywdzącą ustawę o wywłaszczaniu Polaków i wprowadzeniu kolonizacji niemieckiej wprowadza kanclerz Bernard von Buelow. Polacy są w tym okresie pozbawieni jakiegokolwiek odrębnego szkolnictwa, blokowano im dostęp do wyższych uczelni i urzędów państwowych.

1910- Obchody pięćsetnej rocznicy bitwy pod Grunwaldem. Polacy organizują na tę okazję wielką zbiórkę pieniędzy, za które ma być wykonany pomnik upamiętniający dawne zwycięstwo. Pruska administracja blokuje możliwość postawienia pomnika na miejscu, gdzie rozegrała się bitwa. Pomnik wskutek tego staje w austriackiej Galicji, w Krakowie. Dnia 15 VII odsłonięcia dokonał Ignacy Paderewski przy akompaniamencie hymnu skomponowanego na tę okazję z wzniosłym tekstem napisanym przez Marię Konopnicką.

1914- Rozpoczęcie Pierwszej Wojny Światowej. Pretekstem do jej wybuchu była śmierć z rąk serbskich zamachowców austro-węgierskiego następcy tronu, arcyksięcia Franciszka Ferdynanda dnia 28 VI 1914 roku. Po jednej stronie stają wojska tzw. Ententy m.in. Wielka Brytania, Francja, Rosja. Pod koniec wojny również Japonia i Włochy. Przeciw nim tworzy się sojusz Państw Centralnych -Austro-Węgry, Niemcy, popierane w początkowej fazie przez Włochy, później również przez Turcję i Bułgarię. Łącznie w wojnie wzięło udział 33 państwa, z czego aż 29 po stronie Ententy. W walkach brało udział 70 mln żołnierzy, śmierć poniosło 10 mln, rannych było ok. 20 mln. Wojna trwała 4 lata i 3 miesiące.

W jej trakcie ziemie polskie okupowane przez Rosjan zostały zajęte przez wojska Niemiec i Austro-Węgrów. W roku 1915 powstał w Warszawie Centralny Komitet Obywatelski - organ polskiej władzy podległy wojskom okupacyjnym. Państwa Centralne chciały wykorzystać Polaków w wojnie przeciw Rosji. W tym celu planowano utworzenie z Królestwa Polskiego państewka pod kontrolą Niemiec.

5 IX 1916 r.- w imieniu władców Niemiec i Austro-Węgier generalny gubernator Królestwa Polskiego Hans von Besler wygłosił "akt piątego listopada", będący niejasną do końca obietnicą obdarowania Polaków niepodległością. Niemcy nie cofnęły jednak niektórych antypolskich ustaw sprzed wojny, czym zraziły do siebie wielu naszych rodaków.

14 I 1917 - w Warszawie powstała Tymczasowa Rada Stanu na czele z Wincentym Niemojowskim. Przy TSR działała Komisja Wojskowa kierowana przez Józefa Piłsudskiego. Jej celem było tworzenie wojska polskiego podlegającego armii niemieckiej. Jak liczono z terenów Królestwa można było zrekrutować aż 1,4 mln żołnierzy. Obawiając się nieco o lojalność nowych wojsk, na początku urządzono mniejszy pobór i główne funkcje objęli w nich Niemcy. Kłóciło się to z planami Piłsudskiego, który chciał by kadrę wojska stanowili członkowie brygad legionowych, utworzonych jeszcze na początku wojny w Austro-Węgrzech i członkowie paramilitarnej Polskiej Organizacji Wojskowej. Piłsudski odmówił złożenia przysięgi na wierność Niemcom.

14 VII 1917- został on za to aresztowany i razem z Sosnowskim osadzony w twierdzy w Magdeburgu.

26 VIII 1917 - Rada Stanu została rozwiązana. Niemcy przegrywający wojnę, naciskani przez Rosję i Ententę powierzyli władzę na ziemiach Królestwa Polskiego - Radzie Regencyjnej. W polskich rękach znajduje się odtąd szkolnictwo, sądownictwo i część uprawnień administracyjnych.

II 1918 - powstaje POW zaboru pruskiego.

11 V 1918 - klęska pod Kaniowem. Polskie wojska zostają rozbrojone i internowane na Wegry do obozu Huszt. Wojsko niemieckie rozbroiło na Białorusi I Korpus Polski.

Nowo powstała Socjalistyczna Republika Niemiecka uznała legalność polskich władz. Do Warszawy przybył Harry Kessler, by omówić z rządem Moraczewskiego szczegóły dotyczące transportu jeńców rosyjskich przez ziemie polskie do Rosji i wycofanie armii niemieckiej z Ukrainy do Niemiec.

IX-X 1918 Wojna kończy się kapitulacją Państw Centralnych, po niej nastąpiło podpisanie szeregu traktatów pokojowych: z Niemcami w Wersalu, z Austrią w Saint-Germain-en-Laye, z Bułgarią w Neuilly-sur-Seine, z Węgrami w Trianon i z Turcją w Sevres. Ostateczny traktat pokojowy podpisano w Lozannie 24 lipca 1923 roku. I Wojna Światowa przyniosła m.in. rozpad monarchii austro-węgierskiej i Rosji carskiej, zmianę ustroju Niemiec i Austrii na republiki, powstało również kilka nowych państw, a Polska odzyskała niepodległość, dokonał się nowy podział kolonii, głównie kosztem Włoch i Niemiec; powołano w 1919 Ligę Narodów, mającą strzec pokoju na świecie.

26.XII. 1918 - do Poznania przybywa Ignacy Paderewski. Grupki niemieckich żołnierzy dopuściły się znieważenia ludności polskiej. Wskutek tej prowokacji następnego dnia doszło do szeregu zbrojnych starć, był to początek Powstania Wielkopolskiego.

I 1919 - Ofensywa sił niemieckich przeciw powstańcom. W Paryżu toczą się negocjacje co do dokładnego kształtu traktatu pokojowego z Niemcami.

17.V 1919 - Niemcy protestują przeciwko zaproponowanym im warunkom pokoju, w tym przeciw rozwiązaniu spornej kwestii granicy polsko - niemieckiej. W tym miesiącu wojska niemieckie po raz kolejny przypuszczają ofensywę - z Pomorza Gdańskiego i z rejonu Wrocławia. Polska, by uniknąć przegranej wysyła do Poznania dwie dywizje ściągnięte ze wschodu. Siły niemieckie zostają związane na frontach południowo - zachodnim, wielkopolskim i północnym. Cała Wielkopolska zostaje pod kontrolą polską.

28 VI 1919 - Podpisany zostaje Traktat wersalski. Ustala on granicę polsko-niemiecką, Polska otrzymuje Wielkopolskę, Pomorze Wschodnie bez Gdańska, który zostaje proklamowany Wolnym Miastem, pod zarządem Ligi Narodów. O przynależności do Polski bądź Niemiec Górnego Śląska, Warmii i Mazur mają zadecydować plebiscyty.

Polska musiała w Wersalu podpisać z mocarstwami sprzymierzonymi dodatkowy traktat: o ochronie praw mniejszości narodowych, co stawiało w uprzywilejowanej pozycji np. mniejszość niemiecką, gdy jednocześnie mniejszość polską w Niemczech pozbawiono prawa posyłania skarg na rząd niemiecki do Ligi Narodów.

Na terenie Wielkopolski wciąż trwały wówczas walki, pruskie bojówki szerzyły terror a niemiecka propaganda starała się ośmieszyć Polskę jako "państwo sezonowe" (Saisonstaat). W Olsztynie Niemcy zamordowali Bogumiła Linkę, znanego społecznika. Na mocy konwencji podpisanej między Polską a Niemcami podzielono między oba kraje administrację na Górnym Śląsku. Niemcy wysunęły projekt paktu gwarancyjnego, zakładający oddanie Polsce Litwy z Kłajpedą w zamian za Pomorze Gdańskie. Strona polska odrzuciła tę propozycję.

Od czasu "Wersalu" jednym z celów władz Republiki Niemieckiej staje się zniszczenie młodego państwa polskiego. Latem 1920 roku Niemcy rozpoczęły ekonomiczną blokadę Polski.

Władze Polski starały się unikać zatargów i konfrontacji politycznych z Niemcami. Mało było w latach 1920-1925 antyniemieckich wystąpień, a nawet oficjalnych odpowiedzi na prowokacyjne wypowiedzi niemieckich polityków. Ograniczano się do replik prasowych, a ostre nastawienie Rzeszy wykorzystywano do krytykowania jej na polu międzynarodowym.

Niemcy rosły w siłę, popierane przez Anglię, wzmacniane pożyczkami zagranicznymi, w tym amerykańskim planem Dawesa. Dzięki temu mogły coraz ostrzej atakować Polskę. Rząd niemiecki odrzucił polskie żądania wypłaty odszkodowań wojennych. Do wielu incydentów doszło w Gdańsku, gdzie np. Niemcy zamalowali skrzynki pocztowe barwami byłego cesarstwa niemieckiego.

10 I 1925 - Wygasa część postanowień Traktatu Wersalskiego, udzielających Polsce i innym państwo koalicji jednostronnej klauzuli największego uprzywilejowania w stosunkach z Rzeszą Niemiecką.

1925 r - Wygasają postanowienia konwencji górnośląskiej o bezcłowym dopuszczaniu na rynek niemiecki towarów z polskiej części Górnego Śląska. Wybucha wojna celna między Polską, a Niemcami mająca na celu podłamanie gospodarcze naszego kraju. W kwietniu Polska dążyła do kompromisu, proponowano ograniczenie wszelkich, obustronnych barier celnych, mimo że groziło to zalaniem rynku polskiego towarami niemieckimi. Niemcy odrzucili polskie postulaty proponując tylko zezwolenie na import 100 tysięcy ton węgla rocznie wobec polskiej potrzeby wyeksportowania 6 milionów ton. Miała to być transakcja za wstrzymanie likwidacji niemieckich majątków w Polsce i zakończenie przymusowego wysiedlania ludności niemieckiej optującej za Rzeszą. Polska nie wyraziła na taki układ zgody.

15 VI 1925 - twarda deklaracja władz niemieckich o braku zezwolenia importu polskiego węgla, aż do zakończenia rokowań. Polska nie ugina się pod groźbami i podnosi cła na niemieckie towary. Dziennikarz niemieckiego Frankfurter Zeitung pisze z nadzieją, że wojna celna doprowadzi do tego, iż Polska straci płynność gospodarczą, "a wreszcie i jej niepodległość. A wtedy za kilka lat w porozumieniu z Rosją, dobijemy umierającą.". Rząd polski dzięki konsekwencji przetrwał jednak trudny okres.

5.X.1925 - w szwajcarskiej miejscowościLocarno rozpoczęła się międzynarodowa konferencja, na której postanowiono rozważyć kwestię gwarancji bezpieczeństwa w Europie Zachodniej. Udział w rokowaniach wzięły m.in. Anglia, Francja, Niemcy, Belgia, Włochy. Delegacją niemiecką kierował znany mąż stanu Stresemann. Sprzeciwił się on gwarancjom francuskim dla polsko - niemieckich i czechosłowacko - niemieckich traktatów arbitrażowych.

Delegacja niemiecka kierowana przez Stresemanna sprzeciwiła się gwarantowaniu przez Francję traktatów arbitrażowych polsko - niemieckich i czechosłowacko - niemieckich. Delegacje tak Polski, jak i Czechosłowacji nie były przez większą część obrad dopuszczone do udziału w konferencji.

1925 - 1929 - Narasta w Niemczech kryzys gospodarczy, rozluźnieniu ulegają stosunki z ZSRR. Wojna celna okazuje się fiaskiem, w niewielkim stopniu wpływa na polską gospodarkę, co skłania do zmiany kształtu polityki wobec Polski. Chociaż przez propagandę niemiecką podnoszone są nadal hasła rewizjonistyczne i antypolskie, to jednak stosunki między oboma państwami polepszają się.

31. X 1929 r - Rokowania dotyczące likwidacji wzajemnych roszczeń finansowych zostają wreszcie zakończone. Anulowane zostają zobowiązania niemieckie wypływające ze skutków udziału pruskiego zaboru w gospodarce Niemiec, a także polskie zobowiązania związane z przejęciem przez polski rząd chorzowskiej fabryki azotowej. Jednym z punktów umowy było również zobowiązanie się Polski do zaprzestania wywłaszczania obywateli o niemieckim rodowodzie z ich majątków.

27. III. 1930 r - Zostaje zawarta umowa handlowa. Nie jest ona ratyfikowana więc nie kończy jeszcze w pełni wojny gospodarczej, ale daje ku temu nadzieję i możliwość. W latach tych rośnie przewaga wojsk niemieckich, jak i radzieckich nad nie modernizowaną armią polską.

Piłsudski wykorzystał nieporozumienia między Niemcami i ZSRR dla realizacji swej polityki równowagi. Rola polskiej dyplomacji wrosła.

1932 r. - W Niemczech w miejscu dawnej siedziby dziennika "Katolik" otworzono pierwsze polskie gimnazjum. Działało ono nieprzerwanie, aż do wybuchu II Wojny Światowej. Wtedy to zajęto budynek i zaaresztowano wszystkich nauczycieli, a także uczniów. Większość z nich zginęła w obozach koncentracyjnych lub na froncie.

Otworzono również drugie gimnazjum w Kwidzynie. Wszyscy pedagodzy i wychowankowie gimnazjum podzielili los tych z pierwszej szkoły.

XII 1932 r. - Niemcy otrzymują na forum międzynarodowym równouprawnienie w dziedzinie możliwości rozbudowy zbrojeń. Każdy z kolejnych rządów niemieckich nasila antypolską politykę. Niemiecka propaganda szerzy plotki o rzekomych prześladowaniach niemieckiej mniejszości w Polsce. Hitler popiera i podsyca oskarżenia, mówiąc że "granica z Polską krwawi".

15.II.1933- Wypowiedź Becka: "nasz stosunek do Niemiec będzie dokładnie taki sam jak stosunek Niemiec do nas".

Kolejne konflikty w Gdańsku, dzień później senat tego miasta bezprawnie rozwiązuje polską policję portową.

6.III.1933 - umocnieniu ulega załoga polska na Westerplatte wsparta 120 żołnierzami. Dokonano tego, by umocnić swą sytuację w Gdańsku. Interweniuje Rada Ligi Narodów. Policja przybrzeżna zostaje przywrócona.

Marzec 1933 - Podpisanie Paktu Czterech. Polska wyraża zdecydowany sprzeciw, by go zademonstrować Jerzy Potocki zrezygnował ze stanowiska ambasadora RP w Rzymie. Protesty dyplomacja polska składała bezskutecznie w Londynie i Paryżu.

1933 - Hitler przemawiając w radiu oświadczył, że "nie dąży do zmiany granic kosztem innych narodów". Polska dyplomacja wykorzystuje to i proponuje zawarcie paktu o nieagresji. W październiku bieżącego roku zawarto między zwaśnionymi państwami tymczasowe porozumienie celne.

15.XI.1933 - Spotkanie polskiego dyplomaty Józefa Lipskiego z Hitlerem w Berlinie. Wódz Niemców deklaruje chęć porozumienia z Polską jako antykomunistycznym bastionem Europy.

28.XI.1933 - Niemcy przekazują Polakom projekt obustronnej deklaracji o nieagresji, po dwóch miesiącach Polacy odpowiadają przekazując ministrowi spraw zagranicznych Rzeszy polski kontrprojekt. Dnia 26 I 1934 roku zostaje wreszcie podpisane porozumienie między ministrami - Józefem Lipskim i Konstantinem von Neurathem. W deklaracji obie strony zobowiązują się do niestosowaniu przemocy w stosunkach między krajami - sygnatariuszami. W deklaracji nie było wzmianek dotyczących problemów terytorialnych i mniejszościowych. Był to przede wszystkim sukces polityki Niemiec świadczący o rzekomym pokojowym nastawieniu zbrojącej się Rzeszy. Usypiało to czujność Polski jak i Ligi Narodów.

3-4.VI.1935. - Podróż Becka do Berlina celem zawarcia antyradzieckiego przymierza. Rozmowy kończą się na pustych deklaracjach strony niemieckiej. Stosunki między oboma państwami ulegają jednak kolejnemu polepszeniu.

Niemcy bojkotują pod koniec roku polskie starania o powołanie Polaka na wysokiego komisarza Ligi Narodów w Gdańsku oraz nie spieszą się ze spłatami zobowiązań za tranzyt towarów niemieckich przez polskie ziemie. Nie prowadzi to mimo wszystko do żadnego kryzysu. Chociaż w lutym 1936 roku rząd polski ograniczył niemiecki tranzyt towarów przez Rzeczpospolitą. Wielu w Polsce dostrzegało, że zbrojenia niemieckie kierowane są przeciw Polsce. Rydz-Śmigły latem 1936 roku podkreślał w swych wystąpieniach konieczność szybkich zbrojeń, niestety nic nie wskórał.

1937 r. - Polskę odwiedził Hermann Goring. Deklarował jakoby Niemcy nie pragnęli polskiego Pomorza i nalegał, by Polska przystąpiła do Paktu Antykominternowskiego.

24. X. 1938 r. - Joachim von Ribbentrop, nowy minister spraw zagranicznych Rzeszy wysunął wobec Polski szereg skandalicznych żądań na czele z włączeniem Gdańska do Niemiec, wybudowaniem eksterytorialnej autostrady oraz linii kolejowej przez polskie Pomorze. W zamian za to proponowano przedłużyć układ o nieagresji na kolejne 25 lat przy wzajemnej gwarancji nie ingerowania w nowe granice. Propozycja niemiecka zakładała też współpracę obu krajów w sprawie emigracji Żydów z Polski i w kwestiach kolonialnych. Te śmiałe żądania oznaczały załamanie się polskiej dyplomacji i fiasko polityki równowagi. By nie dopuścić do uzależnienia Polski od Niemiec stanowczo odmówiono.

Losy Polski były już wtedy przesądzone. Uderzenie na Polskę dokonałoby się już w dniu 26. VIII. 1939 r., ale atakowi nie był przychylny rząd największego europejskiego sojusznika - Włoch, a Francja i Wielka Brytania zadeklarowały obronę Polski w razie inwazji. Dyplomaci Hitlera błyskawicznie zbadali rzeczywistą sytuację międzynarodową i wysondowali, że zachodnie mocarstwa nie przejmą się losem Polski.

1. IX. 1939- Hitlerowskie Niemcy rozpoczęły inwazję na Polskę. Przewaga militarna Niemiec była miażdżąca, zwłaszcza w ilości ciężkiego sprzętu i samolotów. Szybko przerwano polskie linie obronne. Już po kilku dniach działań wojennych zagrożono stolicy - Warszawie.

16. IX. 1939 r - Wojska niemieckie osiągnęły linię Bugu, Polacy broniliby się na niej wedle planu jeszcze długo, ale następnego dnia na ziemie polskie wkroczyła Armia Czerwona doprowadzając do rozbicia reszty broniących się oddziałów. Walki ustały w październiku, resztki armii polskiej starały się ewakuować na zachód, bądź rozpoczęły walkę partyzancką. Rozpoczął się okres okupacji niemieckiej w Polsce.

Część naszego kraju dołączono do Rzeszy. Z innych ziem zaś utworzono tzw. Generalną Gubernię. Okres okupacji to czas eksploatacji gospodarczej Polski z której wywożono do Rzeszy surowce - węgiel, drzewo, cenne zabytki, ludzi do przymusowej pracy. Nasz kraj został wykorzystany jako miejsce kaźni dla Żydów, Cyganów, Polaków oraz innych niepożądanych w Rzeszy istnień ludzkich. Założono, aż 9 tysięcy różnych obozów koncentracyjnych stanowiących miejsce więzienia, odosobnienia, w większości niewolniczej pracy i masowej zagłady. Niemiecki plan zakładał wymordowanie wszystkich Żydów, Polaków, w późniejszej kolejności także Rosjan i innych narodów słowiańskich. Resztki tychże narodów miała zasiedlić państwo-rezerwat na dalekiej Syberii. Spośród więzionych w obozach 18 mln osób zginęło 11 mln, z czego niemal połowę stanowili Żydzi.

Okrutna okupacja przerwana została odbiciem ziem polskich przez Rosjan, którzy narzucili w naszym kraju komunistyczne rządy. Z inspiracji ZSRR przesunięto na zachód granicę Polski, co doprowadziło do konfliktów z powojennymi Niemcami.

Po wojnie wyklarował się podział Niemiec na pozostające w orbicie wpływów ZSRR - NRD i popierane przez Zachód - RFN.

NRD od początku istnienia deklarowało uznanie granicy na Odrze i Nysie, przypieczętowano to dwu stroną umową dnia 27 I 1951 r. we Frankfurcie nad Odrą. Inaczej kształtowały się stosunki z RFN.

1953 - kanclerz Adenauer oświadczył że "żaden rząd niemiecki nie uzna nigdy linii Odra - Nysa."

1956 - Po śmierci Stalina Gomułka pragnął zacieśnić przyjaźń między PRL, a CSRS i NRD celem częściowego uniezależnienia od Kremla. Władze ZSRR udaremniły te zamiary.

1961 - koło poselskie "Znak" podległe władzom komunistycznym, ale wywodzące się ze środowisk katolickich, a także polski episkopat proponują szukanie porozumienia z władzami RFN.

1964 - Gomułka w swej polityce odcina się od prowadzenia rozmów z RFN-em, określając tylko NRD jako buforowe państwo Niemiec. W wygłoszonej w Płocku mowie głośno Krytykuje Bonn.

1965 - Na II Soborze watykańskim polscy biskupi wystosowali list do biskupów niemieckich. Oba episkopaty uznały ważność granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej, biskupi niemieccy apelowali do rządzących RFN-em o akceptację owej granicy.

Rząd w Bonn nie dał się przekonać i nadal utrzymywał, że ważna granica Niemiec to ta z 1937 r. Władze PRL wykorzystały te deklaracje do podkopania autorytetu polskiego Kościoła.

25. III. 1966 - W RFN został wybrany nowy rząd, pod wodzą kanclerza Erharta. Oświadczył on, że nowe granice nie zostaną potwierdzone dopóki nie zadecyduje o tym wybrany w wolnych wyborach rząd ogólnoniemiecki.

1967 - Niejako w odpowiedzi Gomułka wysunął dwa warunki dla normalizacji stosunków z RFN - uznanie przez Bonn istnienia NRD i spornych granic na Odrze i Nysie.

1970 - Między PRL, a RFN rozpoczęły się wreszcie konsultacje celem osiągnięcia konsensusu w spornych kwestiach, a także normalizacji stosunków dyplomatycznych.

XI 1973 - Władze PRL zgodziły się wydawać rocznie 50 tys. zezwoleń na wyjazd do RFN.

1974 - Trybunał konstytucyjny RFN w Karlsruhe orzekł ciągłe istnienie Niemiec w granicach z 1937 r., mimo to wizyta Olszewskiego w Bonn przyniosła ocieplenie w stosunkach między oboma państwami.

2. VIII. 1975 - W Helsinkach uzgodniono porozumienie PRL - RFN

9. X. 1975 - podpisano rzeczowe porozumienie w Warszawie. Przewidywało ono wypłatę odszkodowań dla polskich ofiar hitlerowskich obozów zagłady. Polska strona gwarantowała możliwość wyjazdu do Niemiec osób poczuwających się za posiadających narodowość niemiecką.

1976- Kolejna normalizacja stosunków, PRL bierze w RFN kredyty na reperację gospodarki. Kierownictwo partyjne wierzy, że pomogą one przetrwać nadchodzący kryzys gospodarczy.

1989 - stosunki z RFN nabrały wielkiego znaczenia. Helmut Kohl odwiedza Polskę.

1992 - Premier Suchocka odwiedzając RFN w listopadzie otrzymuję obietnicę przyjęcia Polski do EWG za około 10 lat.

Pewne spory między Polską, a Niemcami wywołała koncepcja NATO-bis i EWG-bis sformułowana przez prezydenta Wałęsę, gdy uczestniczył w wizycie w RFN wiosną 1992 roku.