Insurekcja Kościuszkowska rozpoczęła się 1794 roku, oficjalnie 24 marca, zaś dowodził jej Tadeusz Kościuszko. Było to powstanie ogólnonarodowe przeciw carskiej Rosji, zaś przyczynami były:
- II rozbiór Polski, który osłabił państwo pod względem wojskowym i politycznym,
- Polacy nie chcieli być państwem buforowym,
- rządy Targowicy (sprzedawczyków i targowiczan osądzono 23 kwietnia),
- chciano powstania ogólnonarodowego,
- kryzys gospodarczy i upadek polityczny, bezrobocie oraz ogólne zubożenie,
- Polacy chcieli korzystać z Konstytucji 3 Maja,
- Polacy chcieli odzyskać granice narodu polskiego,
- bezpośrednią przyczyną była działalność ambasadora carskiego, który kontrolował działania królewskie i zadecydował o redukcji wojska, tym samym przyczynił się do zwiększenia bezrobocia,
- w imię wolności Polaków,
Kościuszko wyszedł ranny z powstania i uwięziony w niewoli.
