W niniejszej pracy zamierzam podjąć próbę scharakteryzowania politycznych ustrojów państw Starożytnego Bliskiego Wschodu. W tym eseju chcę uwzględnić opisy takich krajów, jak: Asyria, Babilonia, Egipt, państw - miast Sumeru a także Fenicji i Persji. Postaram się również dowieść, iż najbardziej drastyczne rządy miały miejsce na terenie Asyrii.

Na Bliskim Wschodzie w starożytności ukształtowało się sporo ważnych dla późniejszej historii państw. Najstarszym z ludów, jaki nie zorganizował scentralizowanego, jednego państwa, ale liczne tzw. państwa - miasta, mieli być Sumerowie. Przybyli na tereny części południowej Mezopotamii około IV tysiąclecia p.n.e. Kolejnym państwem jest Babilonia. Zapoczątkowana została w XVIII wieku p.n.e., stolica jej znajdowała się w Babilonie. Bardzo ważnym następnym państwem miała być Asyria, której to rozwój przypadł na II tysiąclecie p.n.e. Położona była w górnym biegu rzeki Tygrys wokół miasta Aszur. Również nie należy zapominać o Egipcie, jaki stworzył wspaniałą i bogatą cywilizację, poczynając od roku 3100 p.n.e., kiedy to Górny Egipt dokonał podbicia delty Nilu. Ostatnimi dwoma państwami, o jakich chcę wspomnieć są Fenicja oraz Persja. Pierwsze obejmowało swym panowaniem syryjski pas morskiego wybrzeża, z licznymi państwami - miastami, jak: Tyr, Sydon oraz Byblos. Słynęło ono z kolonizacji. Zaś Persja, powstała około VII wieku przed Chrystusem, początkowo była położona nad Zatoką Perską. Natomiast później granice jej sięgały aż Indii i w ten sposób to ogromne mocarstwo przetrwało ponad 200 lat.

W powyżej wymienionych krajach prędzej, lub później panowały despotyczne monarchie. Jest to forma rządów, gdzie władza panującego niczym nie jest ograniczona. Zaś w państwach - miastach Sumeru mówić można o tzw. monarchii teokratycznej, w związku z kapłanami, jacy stali na jej czele. Natomiast w Egipcie nim się pojawiła despotyczna monarchia, panowała tzw. monarchia patriarchalna (to znaczy taka forma rządów, w jakiej władca zarządza państwem tak jak swą ojcowizną, zaś urzędy są obsadzane przez członków jego rodziny).

Funkcjonowanie tych państw, pomimo podobnego politycznego ustroju, było znacznie zróżnicowane. Wszystko bowiem zależało od osoby panującego oraz jego sposobu na wykorzystanie swojej nieograniczonej władzy. W sumeryjskiej cywilizacji władza królewska nie była nigdy wykorzystywana przeciwko mieszkańcom polis. Tamtejsze społeczeństwo miało dosyć spokojne życie, pozwalało to skupić się na przykład na religii a także na wynajdywaniu coraz to innych i istotniejszych wynalazków.

Zaś Babilonia była krajem sprawiedliwych rządów, zawdzięczano to prawu talionu, które ustalił pierwszy władca Hammurabi. Później niestety Babilonia rozpoczęła podbijanie innych terenów, np. Fenicji, gdzie to rozpoczęła się tak zwana babilońska niewola Żydów. Zauważalny także jest wystawny bardzo tryb życia babilońskiego społeczeństwa.

Państwo asyryjskie zaś charakteryzowało się bardzo surowym sposobem rządzenia. W czasie Nowego Państwa zostały podbite takie obszary jak: Babilonia, Syria, Izrael i Egipt. Polityka w Asyrii oparta była na bezwzględnym terrorze oraz masowych deportacjach. Wyjątkowo dobre funkcjonowanie owego państwa można tłumaczyć utrzymaniem stałego wojska, rozwiniętymi wojennymi technikami oraz świetnie zorganizowaną administracją.

Egipt wówczas był państwem posiadającym bardzo dobrze funkcjonującą monarchię despotyczną. Na czele tego państwa stał faraon, który do dyspozycji swej miał doradców kapłanów. Wobec tego władca wzbudzał powszechny respekt pośród swojego ludu dzięki podsycanej wiary w jego pochodzenie od Boga. Dlatego też faraon nie miał najmniejszych problemów z dyscypliną egipskiego społeczeństwa. Chłopom dość dobrze się żyło. Pomimo, iż musieli pracować dla państwa, między innymi podczas budowy piramid, do dyspozycji mieli ziemię uprawną, z jakiej część zebranych plonów mogli sobie zachować. Na pewno byli oni dużo lepiej traktowani aniżeli gdyby się znaleźli w Asyrii.

Zaś Fenicja była pewnym zlepkiem państw - miast. Sami Sydończycy byli doskonałymi żeglarzami, zakładali liczne kolonie, ale poprzez swe niefortunne pierwotne położenie byli częstymi ofiarami nieustannych najazdów, z czym panujący nie potrafili sobie poradzić.

Natomiast Persja jawi się jako wspaniały przykład funkcjonowania despotycznej monarchii. Podbiła ona potężne tereny począwszy od wybrzeży Morza Egejskiego, aż po Indie oraz od Kaukazu aż po pierwszą kataraktę Nilu. Perskie władze żyły raczej w zgodzie z podporządkowanymi sobie państwami, dzięki czemu tym państwom żyło się wyjątkowo dobrze oraz nie narzekały w ogóle na ograniczenie wolności. Wszelkie relacje były oparte na zasadzie powszechnej tolerancji. Fakt ów sprawił, iż narody podbite przez bardzo długi czas wcale się nie buntowały. Imperium Perskie nie zmienione przetrwało aż przez 200 lat.

Uważam, iż podstawową różnicą nie były cele panujących władców, ale sposób do nich dążenia. Dlatego działania na przykład armii Asyrii okazywały się bardzo drastyczne wobec podbitych ludów, zaś Persów nie. Stosunek do własnych poddanych w pewnych państwach znacząco się różnił. Według mnie najlepsze traktowaniem ludów, to było łagodne, przynajmniej zaś sprawiedliwe, tak jak u Sumerów, albo także w Babilonii.

Wiadomo również, iż losy milionów ludzi były zależne od decyzji jakiś konkretnych jednostek - polityków, władców. Dla przykładu w Babilonii wyjątkową rolę odegrał niejaki Hammurabi, który w roku 1750 p.n.e., pierwszy w dziejach przeprowadził kodyfikację prawa, zebrał prawne regulacje funkcjonujące w różnych miastach sumeryjskich. Znacznie to pomogło przy zjednoczeniu państwa a także w dążeniu ku sprawiedliwości. Kolejny istotny władca owego kraju, to Nabuchodonozor, który zdołał odrodzić państwo wcześniej podbite przez Asyrię. Natomiast w Asyrii, znaczącą rolę miał odegrać król Asurbanipal. Podczas jego panowania (669 - 627 r. p.n.e.) miał miejsce największy terytorialny rozrost państwa. Również w Egipcie było wielu znaczących ludzi. Dzięki kolejnym wybitnym faraonom państwo cały czas się rozwijało, w każdym niemal aspekcie: rzemiosła, sztuki, nauki, handlu oraz rolnictwa. Wspominając Persję nie sposób pominąć zasłużonego Dariusza Wielkiego (522 - 486 r. p.n.e.). Dzięki niemu granice państwa oparły się aż o rzekę Indus.

Dwojakie były skutki funkcjonowania despotycznych monarchii. Albo sprawiały, iż państwo zostawało potęgą (jak Persja, Asyria) albo szybko zostawały podbijane, jak działo to się między innymi w Sumerze i Babilonii. Często nieograniczona niczym władza króla okazywała się zgubna, ponieważ jego sposób panowania mógł nie być przemyślany a często (choćby przypadkiem) nawet szkodliwy dla danego państwa.

Kończąc już ten temat chciałam potwierdzić, że według mnie najbardziej drastycznym oraz bezwzględnym jeżeli chodzi o sposób rządzenia jawiło się państwo asyryjskie. Twierdzić można, iż taki sposób rządzenia przynajmniej wzbudzał respekt oraz pokorę pośród ludów podbitych państw. Ja uważam jednak, iż dla korzyści nie można zapominać tak o tolerancji jak też o szacunku dla podbitych poddanych. Za wzór w miarę dobrych rządów na Starożytnym Bliskim Wschodzie uznaję Persję. Moim zdaniem połączyła ona w sobie dwie dosyć trudne cechy: wielkość władzy oraz szacunek wobec podwładnych. Uważam, że we współczesnych czasach osoba, która sprawuje władzę winna czerpać przykład z funkcjonowania starożytnej Persji. Należy pamiętać, aby zbytnio nie wykorzystywać naszej przewagi w stosunku do innych, tym bardziej jeżeli posiada ona potężną moc, jak było to w państwach Starożytnego Bliskiego Wschodu, w których panowała despotyczna monarchia.