W starożytnym Egipcie religia odgrywała wielką rolę i to nie tylko w życiu państwowym i politycznym, ale także w życiu doczesnym każdego człowieka. Każda czynność miała swego boskiego patrona, każdy zaś boski patron miał własne usposobienie i domeny. Patrząc na historię starożytnego Egiptu, na wszelkie jej aspekty, nie można nie brać pod uwagę elementu religijnego. Religia mająca dominujący wpływ na ówczesne życie posiadała zatem szereg odcieni. Najważniejsze miejsce zajmowali bogowie.
Podział Egiptu na Północny i Południowy, odbił się na oficjalnym kulcie. Nastąpił wraz z podziałem terytorialnym państwa podział na kraje odpowiednich bogów: Horusa i Seta. Z chwilą zjednoczenia Egiptu, faraonowie uznali się za żywe wcielenie boga Horusa, którego kult zdobył przewagę nad Setem. W okresie Starego Państwa miała miejsce rywalizacja doktryny heliopolitańskiej, która za naczelne bóstwo uznawała boga słońca Re z Heliopolis oraz doktryny memfickiej, według której panem wszechświata był bóg Ptah z Memfis. Zgodnie z doktryną heliopolitańską bóg Re wyłonił się z oceanu Nun i stworzył kolejne dwie pary bogów, w tym Geb i Nut, którzy urodzili Ozyrysa, Izydę, Seta i Neftydę. Według doktryny memfickiej za stworzenie świata odpowiadał Ptah, który działał pod ośmioma postaciami, w tym Tota, Horusa i Atuma. Ostatecznie zwyciężyła doktryna heliopolitańksa, która ukształtowała wywyższenie w czasach późniejszych innej postaci boga słońca i powietrza - Amona z Teb, zwanego także Amon-Re.
Do głównej plejady bogów, czczonych w różnych miejscach Egiptu należy zaliczyć: Re - pan wszechświata, nieba, bóg-słońce, czczony głównie w Heliopolis; Ptah - stwórca świata, patron rzemiosła i sztuki, czczony w Memfis, święte zwierzę z nim związane to byk Apis; Atum - bóg zachodzącego słońca, często czczony jako Re-Atum, głównie w Heliopolis, święte zwierzę to lew i wąż; Horus - bóg nieba, uważany za syna Re lub Ozyrysa, czczony pod postacią sokoła w wielu miejscach; Set - bóg burzy i pustyni, brat i odwieczny wróg Ozyrysa, przynosił głównie zło, czczony w Ombos; Izyda - lokalna bogini miłości i nieba, a także opiekunka władzy królewskiej, magii i czarów, utożsamiana z Hatior, Batstet oraz wielkimi boginiami azjatyckimi, między innymi babilońską Isztar, czy fenicką Asztarte oraz z grecką Demeter, czczona głównie we wschodniej Delcie, Heliopolis i File; Ozyrys - bóg umierający i zmartwychwstający, decydujący o życiu i wegetacji, najwyższy sędzia umarłych, czczony głównie w Abydos, Busiris i File; Tot - bóg pisma, mądrości i nauki, posłaniec bogów, przez Greków utożsamiany z Hermesem, czczony głównie w Hermopolis, święte zwierzę pawian i ibis; Chonsu - bóg księżyca, syn Amona i Mut, czczony głównie w Tebach; Hathor - bogini miłości, często utożsamiana z Izydą, czczona pod postacią krowy w wielu miejscach; Neit - lokalna bogini wojny, władczyni morza, czczona głównie w Sais; Anubis - bóg zmarłych, czuwający nad mumifikacją, czczony głównie w Kynopolis, święte zwierzę - szakal; Bastet - bogini zabawy i muzyki, z czasem utożsamiania z wieloma boginiami., czczona głównie w Bubastsis, święte zwierzę - kot oraz Apis - bóg-byk, łączony z Ptahem i Ozyrysem, czczony głównie w Memfis.
Oprócz wyżej wymienionych bogów świadczących o politeistycznym charakterze religii egipskiej, pojawiły się także próby wprowadzenia jednego najwyższego boga. Próby tego podjął faraon Amenhotep IV Echnaton. Tzw. doktryna amarneńska, stworzona przez tego władcę, uznawała istnienie jednego tylko boga, jako stwórcy świata i jego pana, źródła wszelkiego życia. Był nim bóg traczy słonecznej Aton. Uznana za doktrynę heretycką, została oficjalnie potępiona po śmierci faraona.
Jedną z najważniejszych ról w państwie odgrywali kapłani, którzy tworzyli tzw. elitę. Byli to ludzie po specjalnych szkoleniach i święceniach, którzy dysponowali nie tylko ogromna władzą, ale także olbrzymim majątkiem świątynnym. Do ich obowiązków należało sprawowanie kultu w świątyni danego boga. Najwyższym kapłanem był faraon, który od razu po śmierci stawał się bogiem. Na drugim miejsce pod względem wagi sprawowanego urzędu kapłańskiego, byli arcykapłani. Warto także zaznaczyć, iż z biegiem lat arcykapłani zdobyli ogromną władzę państwową, ograniczając tym samym dotychczasową władzę faraonów. Największe znaczenie mieli kolejno kapłani: boga Ptaka w Memfis oraz boga Re w Heliopolis. Ich rola stale rosła dochodząc do ogromnej potęgi. Nierzadko też nazywa się ówczesny Egipt państwem teokratycznym, czyli takim w którym religia i ludzie z nią bezpośrednio związani odgrywają najważniejsze role i decydują tym samym o polityce wewnętrznej i zagranicznej państwa.
W starożytnym Egipcie, kapłani nie byli zobowiązani do przestrzegania zasady celibatu. Dlatego też częstym zjawiskiem było dziedziczenie tego "zawodu" przez kolejnych synów kapłana. Najważniejszą, wyznaczoną do tego rolą kapłana, była dbałość o sprawowanie i podtrzymywanie kultu boga świątyni, którą się kapłan opiekował. Wierni składali bogu ofiary. Były nimi chleb, żywność, zwierzęta, a także kwiaty czy owoce.
Do najważniejszych świąt należy zaliczyć: uroczystości ku czci Ozyrysa w Abydos, połączone z procesją oraz święto Opet, związane z kultem Amona. Miało ono swe korzenie w podróży Amona ze świątyni w Karnaku do Luksoru. Święto to miało charakter procesji, odbywało się na wodzie w asyście całej flotylli łodzi boskiej rodziny Amona, a także faraonów, kapłanów i orszaku świątecznego. Po nawet kilkunastu dniach podróży Amon powracał do swej świątyni w Karnaku. Wszystkim uroczystościom związanym z tym świętem towarzyszyły nabożeństwa i składanie ofiar.
Świątynie były mieszkaniami bogów. Mimo, iż każda z nich tworzyła zupełnie nowe arcydzieło, to należy wziąć pod uwagę kilka ich wspólnych elementów. Była to przede wszystkim charakterystyczna droga wiodąca od Nilu do głównej bramy świątyń zwieńczonej obowiązkowo wielkimi pylonami oraz otoczony portykami dziedziniec główny, który poprzedzał salę kolumnową, z której dopiero wchodziło się do kaplicy-sanktuarium. Jednym z najwspanialszych przykładów architektury sakralnej jest monumentalny zespół świątynny w tebańskim Karnaku i Luksorze, połączony słynną aleją sfinksów
To właśnie do świątyń przynoszono różnego rodzaju ofiary na rzecz bogów. Były to zarówno kwiaty i owoce, jak i chleb, czy zwierzęta. Czyniono to by, wedle ówczesnej wiary, pozyskać przychylność bogów. Wewnątrz znajdował się posąg bóstwa, który według Egipcjan wiódł w nim ludzkie życie.
W religii Egipcjan bardzo ważną rolę odgrywała wiara w życie pozagrobowe. Śmierć pojmowano nie jako definitywny koniec, lecz jedynie jako oddzielenie się od ciała elementu duchowego człowieka, składającego się z : ducha - ka, duszy - ba oraz osobowości, czyli światłości, pojmowanej jako indywidualny element boski, obecny w każdej naturze człowieka. Śmierć była przejściem do innego świata - świata zmarłych. Elementy duchowne zmarłego znajdowały w ciele schronienie. Dlatego też tak duże znaczenie przywiązywano do zachowania ciała po śmierci w stanie nienaruszonym oraz wyposażenie zmarłego w niezbędne przedmioty, potrzebne do życia. Znana w Egipcie mumifikacja, nie była jednak zjawiskiem powszechnym. Stać na nią było tylko nielicznych, tych najbogatszym i najszlachetniejszych. Mumifikacja polegała na zabalsamowaniu ciała i owinięciu go w kilka warstw tkanin i bandaży. Narządy wewnętrzne, m.in. serce i wątrobę usuwano z ciała zmarłego i umieszczano w specjalnych urnach kanopskich. Były to zazwyczaj małe, wykonane ze złota naczynia i wazy. Dopiero tak przygotowane ciało zostało składane do specjalnych sarkofagów do wnętrza grobowca, do którego składano też wszelkie naczynia, narzędzia i inne sprzęty, które mogły przydać się zmarłemu w przyszłym życiu. Ludzi biednych chowano najczęściej w zwykłej ziemi. Ich ciała nie posiadały trumien, lecz były zawinięte w szmatę - matę. Ciało było najczęściej ułożone na boku. Grób miał kształt kwadratu.
Po złożeniu do sarkofagu element duchowy zmarłego mógł dopiero udać się w drogę do świata zmarłych. Bardzo ważną częścią tej wędrówki był sąd ostateczny, który miał zadecydować o jego dalszych losach. Na czele sądu ostatecznego, który składał się z specjalnego trybunału czterdziestu bogów, stał Ozyrys. Cały ceremoniał wyglądał następująco: najpierw następowała spowiedź, po której bóg Anubis ważył serce zmarłego. Na drugiej szali wagi kładł on pióro - symbol bogini wiecznej prawdy. Jeśli następowała równowaga, to oznaczało to pomyślne zakończenie dla zmarłego. Wyniki te ogłaszał z kolei bóg Tot. Jeśli zmarły przeszedł szczęśliwie ten "test" to udawał się on z kolei na urodzajne pola Jaru, gdzie oddawał się swym ulubionym zajęciom. Jeśli wynik "testu" był negatywny, to w zależności od skali jego grzechów, był on albo skazywany na wieczne cierpienie albo z miejsca rozszarpywany przez potwora Ammita.
Dziełami, które najpełniej reprezentowały całą ówczesną egipską wiedzę o życiu pozagrobowym, które zawierały wskazówki dla zmarłych były "Księga Piramid" i "Księga Umarłych".