1. Lancetnik - strunowiec - obecna grzbietowa struna (w ciągu całego życia) przypominająca rulon monet; gardziel poprzebijana jest parzystymi skrzelowymi szczelinami, ektodermalna nerwowa cewka tworząca układ nerwowy ośrodkowy (w środku pusta, zakończona ślepo z każdego końca, w ścianach ciała neuronów,), ogon (występuje za odbytem, elementy szkieletowe i mięśnie), topografia charakterystyczna układów: począwszy od grzbietu - nerwowy - grzbietowa struna - pokarmowy - krążenia.
2. Powiązania pokarmowego i oddechowego układów i sposoby odżywiania oraz oddychania.
Układ oddechowy: część przednia rury pokarmowego przewodu poprzebijana skrzelowymi szczelinami (170 - 180 par) - skrzelowy kosz ze ścianami silnie ukrwionymi, które umożliwiają wymianę gazową. Oddechowy oraz pokarmowy układ są połączone ze sobą. Woda trafia do wnętrza ciała poprzez otwarty gębowy otwór, z gardzieli następnie przepływa poprzez skrzelowe szczeliny do okołogardzielowej (atrialnej) przestrzeni, skąd atrialnym otworem na zewnątrz. Rzęski nabłonka jakim pokryta jest gardziel wymuszają ruch wody.
Układ pokarmowy: jest tworzony przez rurę prostą jelita. Jego początek stanowi gębowy otwór położony na stronie spodniej w części przedniej ciała. Jama gębowa niedługa doprowadza do gardzieli o obszernej strukturze z wąskim przełykiem, za którym znajduje się jelito środkowe stosunkowo szerokie który jest miejscem ujścia wątrobowego uchyłku. Zakończony jest tylnym jelitem z odbytem z tyłu ciała. Gębowy otwór otoczony jest wąsikami. W gębowej jamie zwisa fałd o błoniastej strukturze. Znaczna część nabłonkowych komórek jelita wyposażona jest w rzęski. Ruch elementów tego rodzaju nadaje prędkość wodzie. W środkowej, brzusznej części jelita występuje zagłębienie rynienkowate - endostyl. Organiczne resztki opadają stopniowo na dno, zlepione zostają wydzieliną gruczołowych komórek. Wytworzona pasta jest przesuwana przez przełyk w kierunku rury środkowego jelita, gdzie ma miejsce trawienie. Enzymy są produkowane przez wątrobowy uchyłek. Resztki usuwane są poprzez odbyt.
3. Nawiązania cech lancetnika do organizmów bezkręgowców - budowa metameryczna mięśni, rdzeniowych nerwów, rozrodczych i wydalniczych narządów, nefrydia (około 90 par, metamerycznie rozmieszczone), skóra cienka pokryta urzęsionym 1-warstwowym nabłonkiem.
4. Osmoregulacja i wydalanie słono- i słodkowodnych ryb.
Słodkowodne - hipertoniczne względem środowiska, są narażone na dostawanie się do środka wody oraz wymywanie istotnych jonów. Organizmy te wody nie piją. Poprzez nabłonek gębowej jamy oraz skrzeli osmotycznie pobierają wodę i jony, w identyczny sposób tracą amoniak. Rozcieńczony silnie mocz umożliwia pozbycie się zbyt dużej ilości wody.
Kostnoszkieletowe słonowodne - piją nieustannie wodę, większość jonów wraz z nią trafia do krwi z pokarmowym przewodem, nadmiar chlorków z kolei wydalany jest aktywnie poprzez skrzela. Stosunkowa duża ilość jonów wydalana jest przez nerki - kał i mocz posiadają ich dużo. Narządem wydalniczym wspomagającym są tu skrzela.
Chrzęstnoszkieletowe słonowodne - wykazują wysokie stężenie we krwi mocznika, hipertoniczne ustrojowe płyny, woda wnika do krwi poprzez nabłonek skrzeli. Wody nie piją. Pranerki spełniają swoją funkcję w pozbywaniu się nadmiaru wody.
5. Układ krwionośny u ryb - jednoobiegowy, zamknięty, serce żylnego typu jednoprzepływowe - unerwione włóknami układu nerwowego autonomicznego, które przesyłają impulsy zmniejszające szybkość pracy serca (brak możliwości przyspieszenia). Serce - żylna zatoka, przedsionek, komora mięsista, tętnicza opuszka (zgrubienie tętnicy, dlatego jest trzyczęściowe serce). System krążenia jest sprawny.
Obieg: skurcze rytmiczne serca powodują tłoczenie krwi do skrzelowej tętnicy. Jej odgałęzienia (naczyniowe łuki) tłoczą krew do skrzelowych listków włosowatych. Krew utlenowana dociera do korzeni aorty, jest rozprowadzana po całym organizmie. Powraca głównymi żyłami, które ulegają połączeniu w przewody Cuviera oraz wątrobową żyłą. Układ tego typu przypomina układ obecny u bezżuchwowców.
6.Przystosowania w budowie wewn. i zewn. strunowców do wody -
- Przekształcenie pierwszego skrzelowego łuku w nożycowy, chwytny układ szczęk ruchomych.
- Rozwinięcie płetw włosowatego typu, napędzające płetwy (ogonowa) oraz pionowe stabilizatory (grzbietowa).
- Wykształcenie łukowatych skrzeli o powiększonej czynnej powierzchni w stosunku do bezżuchwowców.
- Tendencja do zmniejszenia ciężkiego skórnego pancerza oraz zastąpienie tej struktury łuskami.
- Poprawa funkcjonowania narządów zmysłów. U ryb oczy dostosowane są do widzenia w wodnym środowisku, przebywające w głębinach ryby posiadają częściowo albo całkowicie niemal zredukowane oczy na rzecz rozwiniętych dobrze czuciowych narządów; bo bokach występuje naboczna linia - czucie ciśnienia, kierunku przepływu wody, zasolenia i temperatury.
- Kształt hydrodynamiczny (sylwetka opływowa lekko bocznie spłaszczona, głowa nieruchoma.
- Maskujące ubarwienie u większości.
