Wirus HIV.

HIV jest to ludzki wirus upośledzenia ( lub niedoboru ) odporności - Human Immunodeficiency Virus . Jest to wirus rozprzestrzeniający się głównie wśród naczelnych ale także wśród innych zwierząt. Upośledzenie odporności u małp powoduje podobny do HIV małpi wirus niedoboru odporności ( SIV ). HIV należy do rodziny lentowirusów. Lentowirusy, czyli wirusy powolne są przyczyną chorób przewlekłych organizmów , w których się rozwijają. Do lentowirusów zalicza się m.in. wirusy : visna owiec, zapalenia mózgu i stawów owiec , zakaźnej niedokrwistości koni. Wszystkie te wirusy mogą wywoływać zapalenie mózgu. W czasie trwania choroby wywołanej lentowirusem pojawiają się zmiennie okresy poprawy i pogorszeń. Często zwierzęta zakażone wirusem nie wykazują żadnych objawów chorobowych , lecz mogą zarażać inne osobniki. Czasie tzw. nosicielstwa bezobjawowego wirusy te wraz z krwią mogą przedostać się do tkanki mózgowej , czyniąc w niej poważne szkody. Objawami tych uszkodzeń są różnego rodzaju zaburzenia psychiczne. HIV, wraz z wszystkimi wirusami upośledzenia odporności , należy do retrowirusów.

Retrowirusy posiadają nietypowy materiał genetyczny , bo jedną nić RNA, a nie jak większość organizmów żywych podwójną nić DNA. Sposób namnażania materiału genetycznego retrowirusów jest też dość nietypowy. Po przedostaniu się do komórki gospodarza, wirus namnaża DNA na matrycy własnego RNA. Niezbędny do tego procesu jest enzym - odwrotna transkryptaza. Powstały w ten sposób DNA zostaje wbudowany w materiał genetyczny komórki gospodarza.

Budowa wirusa.

Cząsteczka wirusa, znajdująca się poza organizmem gospodarza wykazuje właściwości pośrednie pomiędzy materią żywą a nieożywioną, ponieważ nie jest ona w stanie namnażać się samodzielnie. Wolnożyjącą formę wirusa nazwana została wirionem.

Całe ciało wiriona tworzy rdzeń zbudowany z białek, materiału genetycznego i enzymu replikacyjnego oraz osłaniająca go otoczka białkowa. Białka budujące otoczkę, to głównie glikoproteiny - gp120 oraz gp41.

Glikoproteina gp120 na zdolność przyłączania się do receptorów powierzchniowych CD4, które posiadają limfocyty T oraz makrofagi. A zatem, komórki te są narażone na infekcję wirusem HIV. Po rozpoznaniu przez wirus receptora CD4 na powierzchni błony komórki , przyłącza się on do tego receptora, po czym otoczka wirusa zlewa się z błoną komórki. Po połączeniu się z komórką gospodarza, wirus uwalnia swój materiał genetyczny do wnętrza komórki.

RNA występujący w cząsteczce HIV koduje co najmniej trzy geny , tj. env- kodujący białka wchodzące w skład otoczki, Gag- kodujący białka budujące rdzeń wirusa , Pol- kodujący białka o właściwościach enzymatycznych. W komórce zaatakowanej przez wirusa następuje namnożenia DNA z wirusowego RNA w obecności odwrotnej transkryptazy. Powstała podwójna nić DNA wbudowana zostaje w genom komórkowy. Postać wirusa w postaci kopii wirusowego materiału genetycznego połączonej z materiałem genetycznym gospodarza nazywana jest prowirusem. W komórce gospodarza wirus namnaża się intensywnie, po czym cząsteczki HIV uwalniane są z tej komórki. Limfocyty T zarażone wirusem nie mają zdolności podziałowych i po niedługim czasie obumierają. Komórki zarażone wirusem tworzą syncytia ( twory wielojądrowe ) na zasadzie łączenia się glikoprotein gp120 z receptorami CD4. Syncytia nie posiadają właściwości immunologicznych, w związku z czym odporność organizmu zarażonego jest obniżona.

Choroba AIDS.

Choroba ta zwana jest zespołem nabytego upośledzenia odporności - Acquired Immunodeficiency Syndrome (AIDS). Choroba ta wywołana jest infekcją wirusa HIV i związana jest z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu odpornościowego. Termin "AIDS" został wprowadzony w 1982 roku w USA przez członów Ośrodka Monitorowania i Prewencji Chorób. AIDS jest wywołane zaawansowanym stadium zakażenia wirusem HIV, czego efektem są groźne zakażenia oportunistyczne oraz choroby nowotworowe.

Rozprzestrzenianie się wirusa HIV.

Wirus HIV może być przenoszony w różny sposób. Główne drogi zakażenia to :

- droga płciowa ( przez kontakt seksualny )

- droga dokrewna ( poprzez kontakt z krwią zakażoną )

- droga płodowa ( zakażenie dziecka w czasie ciąży lub porodu ).

Rozprzestrzenianie się wirusa drogą płciową.

Do zakażenia dochodzi w czasie stosunku płciowego z osobą chorą oraz kontaktu bezpośredniego z jego płynami ustrojowymi lub zakażonymi obszarami ciała ( np. rany otwarte, opryszczka, wysypka, pęcherzyki ). Zagrożenie stanowi także kontakt z zakażoną wydzieliną błony śluzowej gardła, szyjki macicy, cewki moczowej, oczu, odbytu a nawet zanieczyszczone płynami ustrojami ubranie.

Rozprzestrzenianie dwukierunkowe.

Dwukierunkowe rozprzestrzenianie się wirusa oznacza, że HIV może być przenoszony z jednego człowieka na drugiego oraz odwrotnie. W ten sam sposób i z tą samą łatwością HIV przenoszony jest w obrębie jednej płci , jak i między różnymi płciami. A zatem kobiety i mężczyźni są w takim samym stopniu podatni na zakażenie wirusem. Tak samo na ryzyko zakażenia nie ma wpływu orientacja seksualna. HIV nie jest chorobą homoseksualistów, zarażeniu ulegają także osoby heteroseksualne. Fakt ten potwierdza rozprzestrzenianie się choroby w biednych krajach Afryki, gdzie zakażeniu HIV ulegają w takim samym odsetku zarówno mężczyźni jak i kobiety.

Zakażenie kobiety wirusem HIV przez mężczyznę.

W męskim nasieniu obecny jest wirus HIV związany przede wszystkim z limfocytami.

Po wprowadzeniu skażonego nasienia do pochwy, wirus musi dostać się do krwi, ponieważ tam może się namnażać. Miejscami, w których wirus przenika do układu krwionośnego są prawdopodobnie niewielkie uszkodzenia śluzówki pochwy powstające w czasie stosunku.

Przeprowadzone badania wskazują, że kobiety są w większym stopniu narażone za zakażenie wirusem niż mężczyźni. Po przeprowadzonych badaniach w wysoko rozwiniętych krajach przypuszcza się, że ryzyko zakażenia kobiety przez mężczyznę może być 2- 19 razy większe niż w kierunku odwrotnym. Przypuszczeń tych nie potwierdzają badania przeprowadzone wśród ludności afrykańskiej, gdzie kobiety stanowią połowę zarażonych a ludność ta w przeważającej części jest heteroseksualna.

Jako przyczynę zwiększonego ryzyka kobiet na zakażenie HIV można przyjąć fakt, iż powierzchnia pochwy może mieć więcej potencjalnych miejsc wtargnięcia wirusa do krwi niż powierzchnia członka. Poza tym pochwa jest narażona na ekspozycję większego , pod względem objętościowym, czynnika zakaźnego niż prącie.

Zakażenie mężczyzny wirusem HIV przez kobietę.

Kobiety mogą zarażać mężczyzn , zdążają się także przypadki zakażenia kobiet przez kobiety. Do zakażenia dochodzi najczęściej w wyniku kontaktu z wydzieliną pochwową , w której rozwinął się wirus HIV. Materiałem zakaźnym może być także krew miesiączkowa, śluzówka macicy, mocz, kał a także mleko kobiet karmiących.

Rozprzestrzenianie się wirusa drogą homoseksualną i biseksualną.

Przeprowadzony w 1989 roku przez Ośrodek Monitorowania i Prewencji Chorób rejestr nosicieli HIV wykazał że największy procent wśród ponad 100 tysięcy zarażonych to osoby homoseksualne i biseksualne. Wczasach obecnych różnica ta nie jest już taka wyraźna, ilość zarażonych homoseksualistów jest prawie taka sama jak ilość zakażonych osób heteroseksualnych. Mimo iż liczba zarażonych homoseksualistów jest obecnie dość stabilna, to niepokojąco wzrasta liczba zarażonych dzieci oraz młodzieży.

Rozprzestrzenianie się wirusa HIV wśród kobiet homoseksualnych.

Zakażenie HIV drogą płciową między dwoma kobietami zdarza się bardzo rzadko.

W przypadku takim materiałem zakaźnym jest wydzielina szyjki macicy lub krew miesiączkowa. Jednak wydzieliny te nie mają tak dużej siły zakaźnej jaką ma krew krążąca w żyłach.

Przenoszenie wirusa HIV poprzez krew.

Już w początkowych latach wybuchu epidemii AIDS przypuszczano że przyczyną zakażenia HIV może być transfuzja zakażonej krwi. Stwierdzono również , że część chorych na AIDS hemofilików mogło być zakażonych wskutek przyjmowania preparatów czynników krzepnięcia krwi uzyskanych z krwi zanieczyszczonej HIV. Mimo iż w latach osiemdziesiątych nie były jeszcze dokładnie poznane przyczyny jak i sposób rozprzestrzeniania się choroby, duża liczba zakażeń wśród hemofilików i biorców krwi wpłynęła na to wprowadzenie zaostrzonych procedur dotyczących transfuzji krwi. Procedury te dotyczyły głównie biorców ( badania na obecność przeciwciał przeciwko wirusowi zapalenia wątroby, wykluczenie z grona dawców osób tzw. wysokiego ryzyka np. narkomanów ), higieny podczas zabiegów a także ograniczenie niekoniecznych transfuzji krwi oraz jej składników.

Po odkryciu w 1985 wirusa HIV jako czynnika wywołującego AIDS wprowadzone zostały dla dawców testy krwi mające na celu wykrycie przeciwciał anty-HIV. W ten sposób ryzyko zakażenia HIV w czasie transfuzji lub przeszczepu zostało zredukowane do minimum.

Przenoszenie wirusa HIV przez igły zanieczyszczone krwią.

Grupą "wysokiego ryzyka" zakażeniem HIV są narkomani. HIV rozprzestrzenia się w tej grupie szybko ze względu na częste używanie przez te osoby wspólnego sprzętu do wstrzykiwania środków odurzających. Używanie do zastrzyku nieodkażonej igły, zanieczyszczonej krwią innej osoby niesie z sobą duże ryzyko zarażeniem się HIV. Narkomani mogą przekazywać HIV nie tylko osobom uzależnionym od narkotyków ale także ludziom nie przyjmującym środków odurzających poprzez kontakty seksualne. Niektóre środki odurzające powodują zaburzenia świadomości, co sprzyja częstszym kontaktom seksualnym z przypadkowymi osobami. Nieznajomość stanu zdrowia partnera seksualnego niesie z sobą pewne ryzyko. Często, głód narkotykowy jest tak silny, że uzależnieni nie myślą o zagrożeniach jakie niesie nieprzestrzeganie higieny. Od wielu już lat prowadzone są liczne kampanie, mające na celu uświadomienie czym jest ADIS i jakie niesie z sobą konsekwencje a także jak ustrzec się przed tą chorobą. Jednak przesłanie tych kampanii dotarło jedynie do świadomości homoseksualistów i biseksualistów. Natomiast narkomani są ciągle grupą "oporną " na uświadamianie czym jest AIDS i to oni są główną przyczyną kolejnej fali epidemii.

Przenoszenie wirusa HIV z matki na dziecko ( w czasie karmienia, ciąży lub porodu ).

Obecnie odnotowuje się coraz większą liczbę zarażonych HIV dzieci i kobiet. Być może związane jest to z tym, że kobiety są bardziej wrażliwe na infekcję HIV niż mężczyźni.

Blisko 25 % dzieci urodzonych przez nosicielki HIV będzie również zakażonych tym wirusem. Rozwój choroby u dzieci ma różny przebieg, może rozpocząć się po kilku tygodniach po urodzeniu lub nawet po kilku latach .

Najczęstsze przypadki zakażenia dzieci HIV przez matki występują w okresie okołoporodowym ( w czasie trwania ciąży, w czasie porodu , okresu połogu lub karmienia ).

Wirus HIV obecny jest w krwi krążącej w łożysku , czyli tzw. krwi pępowinowej a także w krwi, którą kobieta traci w czasie porodu. To właśnie ta krew jest głównym źródłem zakażenia dziecka. Mimo iż wiadomo, że jest możliwe zakażenie dziecka w czasie ciąży jak i porodu , ale jak do tej pory nie został poznany mechanizm tego zakażenia. Podobny problem dotyczy zakażenia poprzez karmienie piersią. Przyjmuje się , że ponad 30% zarażeń dzieci jest związane z karmieniem piersią.

Każde dziecko urodzone przez kobietę zarażoną HIV jest HIV-dodatnie. Pozytywny wynik testu nie oznacza jednoznacznie, że dziecko jest zarażone. Testy określają jedynie obecność przeciwciał anty-HIV a nie samego wirusa. Przeciwciała są przekazywane z matki na dziecko, w związku z tym w krwi każdego dziecka urodzonego przez kobietę zarażoną HIV będą obecne przeciwciała anty-HIV. Układ immunologiczny dziecka rozwija się jeszcze rok po urodzeniu, dlatego przeciwciała anty-HIV mogą być obecne w krwi ponad rok. Niezrażone dziecko, posiadające w swojej krwi przeciwciała anty-HIV jest , przez cały okres ich obecności, narażone na zakażenia oportunistyczne.

Rzadkie sposoby przenoszenia HIV.

Mimo iż HIV rozprzestrzenia się po całym świecie, wbrew pozorom nie można się nim tak łatwo zarazić jak innymi wirusami chorobotwórczymi. HIV nie jest obecny w powietrzu, wodzie, czy pokarmach. Nie jest roznoszony przez przebywanie w towarzystwie osoby chorej czy podanie jej dłoni. Istnieją rzadkie przypadki zarażenia się HIV poprzez płyny ustrojowe , ale drogą nieseksualną. Może się to stać w wyniku kontaktu z płynem rdzeniowo- mózgowym, nasieniem, kałem, wydzieliną pochwy lub szyjki macicy. Rzadkie przypadki zakażenia mogą wystąpić w czasie przeszczepu narządów. Nie odnotowano jak dotąd przypadku zakażenia poprzez płyny ustrojowe takie jak : mocz lub łzy. Prawdopodobnie można zarazić się HIV w czasie tzw. głębokiego pocałunku, gdzie dochodzi do kontaktu ze śliną drugiej osoby. Jednak nie jest to do tej pory udowodnione.

Zdarzają się nieliczne przypadki zakażenia w czasie zabiegów chirurgicznych i stomatologicznych. Jednak są one bardzo rzadkie. Znane są dwa przypadki nietypowego zarażenia HIV- poprzez ugryzienie zdrowej osoby przez człowieka chorego.

Grupy ludzi najbardziej narażonych na zakażenie HIV.

Grupy te często określa się mianem "grup wysokiego ryzyka". Osoby należące do tych grup cechują się sposobem życia, które niesie z sobą niebezpieczeństwo zarażenia HIV.

Określenie tych grup oraz uświadomienie ich znaczenia ma na celu kontroli nad rozwojem epidemii HIV na świecie. W początkowych latach epidemii ( w USA i w Europie ) prawie 90% wszystkich zarażonych należało do grupy homoseksualistów lub biseksualistów. W tym czasie przypadki zachorowań na AIDS ( poza terenami Afryki ) wśród osób heteroseksualnych były dość rzadkie. Największy rozwój epidemii obserwowano głównie wśród heteroseksualnych osób , żyjących w Afryce.

W latach osiemdziesiątych uważano , ze HV dotyczy głównie określonych grup ludzi. Rozprzestrzenianie wirusa związane jest z mieszaniem się tych grup.

W krajach rozwiniętych , pierwsze przypadki zakażenia HIV odnotowano wśród społeczności homoseksualistów, w związku z czym HIV wiązano jedynie z tą grupą ludzi. Często AIDS nazywany był " zarazą homoseksualistów".

Pomostem do rozprzestrzeniania się wirusa HIV stała się grupa homoseksualnych narkomanów. Osoby takie nalezą jednocześnie do dwóch grup "wysokiego ryzyka". Duże niebezpieczeństwo zarażenia HIV występuje u kobiet, będącymi partnerkami seksualnymi mężczyzn biseksualnych. Wśród narkomanów normalne jest z reguły korzystanie z wspólnych igieł do wstrzykiwania narkotyku. W ten sposób homoseksualni narkomani zarażeni HIV mogą przekazywać wraz zanieczyszczoną krwią igłą na inne osoby, które niekoniecznie są homoseksualne. W ten sposób dochodzi do rozległego szerzenia się epidemii HIV wśród grup "wysokiego ryzyka".

Do grupy szczególnie narażonej na zakażenie HIV należą także prostytutki, wśród których nierzadko spotkać można narkomanki. Kobiety te mogą zarażać mężczyzn, którzy z kolei mogą zarażać inne kobiety, itd.

Jeszcze przed rokiem 1985, do grupy dawców krwi mógł należeć prawie każdy, w tym także osoby z grup wysokiego ryzyka. Poprzez przetaczanie zakażonej krwi lub podawanie jej preparatów możliwe było rozprzestrzenianie się HIV w śród populacji ludzi nienależących do grup wysokiego ryzyka.

W tej chwili przepisy dotyczące oddawania krwi oraz jej transfuzji są mocno zaostrzone, w związku z czym ryzyko zakażenia w wyniku przyjmowania krwi jest minimalne. Wirus HIV rozprzestrzenił się wszędzie, dlatego obecnie nie ma jakiejkolwiek grupy społecznej, która byłaby wolna od HIV.

Zachowania niosące ryzyko zakażenia.

Do roku 1985 przyjmowanie krwiopochodnych preparatów oraz przetaczanie krwi było zjawiskiem niosącym ze sobą pewne ryzyko zakażeniem HIV ( obecnie jest wyeliminowane ).

Do zachowań ryzykowanych ( z których wynika niebezpieczeństwo zarażenia się HIV ) zalicza się : dożylne przyjmowanie narkotyków, prostytucję, kontakty seksualne z osobami przyjmującymi dożylnie narkotyki oraz kontakty seksualne z przygodnymi osobami bez zabezpieczenia się przed zarażeniem się HIV ( np. nie stosowanie prezerwatywy ).

Zachowania bez ryzyka zakażenia.

Wirus HIV nie jest roznoszony poprzez kichanie lub kaszel .Zakażenia nie powoduje również podanie ręki, korzystanie ze wspólnych sztućców, deski klozetowej, naczyń, przedmiotów codziennego użytku. Zwykły pocałunek, czy pływanie w jednym basenie nie niesie z sobą ryzyka zakażenia. Nawet owady ssące krew, takie jak kleszcze i komary nie powodują przenoszenia HIV z jednego człowieka na drugiego. Jest to niemożliwe, gdyż owady pobierają jedynie krew, ale nie wstrzykują jej do ciała człowieka. Zwierzęta domowe takie jak psy czy koty nie przenoszą wirusa HIV.

Wirus HIV ginie pod wpływem stosowania środków odkażających powszechnie stosowanych ( np. lizol, alkohol ). Wirus można zniszczyć również działając wysoką temperaturą ( około 600º C ) przez dłuższy czas.

Diagnostyka .

Rozpoznanie zarażenia HIV niesie ze sobą pewne trudności.

Obecnie, badania krwi na obecność HIV są dość powszechne i jedynym problemem mogą być pewne utrudnienia związane z dostępem pewnych technik diagnostycznych. Większym problemem jest brak rzeczywistych danych dotyczących liczby zakażonych HIV. W Polsce badania na nosicielstwo wykonywane są na "własne żądanie" , czyli u osób które dobrowolnie się na nie decydują ( z reguły w związku z podejrzeniem o zarażeniem ). Liczba oficjalnie zarejestrowanych nosicieli HIV jest dużo niższa od rzeczywistej liczby chorych ( szacuje się że w Polsce żyje około 20tysięcy zarażonych ).

Standardowym badaniem stosowanym w diagnostyce HIV jest przesiewowe badanie krwi mające na celu wykrycie obecności przeciwciał anty- HIV.

Przeciwciała są to białka w rodziny glikoprotein , które produkowane są w układzie immunologicznym. Komórkami odpowiedzialnymi za syntezę odpowiednich przeciwciał są limfocyty B. Przeciwciała mają na celu zwalczanie obcych, zakaźnych cząstek ( antygenów ) , które dostały się do organizmu. Z reguły odpowiedź immunologiczna limfocytów B

( wytworzeniem odpowiednich przeciwciał ) następuje po upływie niecałych dwóch tygodni, natomiast wytworzenie przeciwciał anty-HIV może trwać nawet kilka miesięcy. Przeciwciała anty-HIV z reguły nie mają zdolności całkowitego zniszczenia wirusa HIV.

Okres czasu jaki upływa od momentu od zakażenia do wytworzenia przez układ odpornościowy takiej ilości przeciwciał, aby była ona wykrywalna testami diagnostycznymi, nazywany jest okienkiem serologicznym. W ciągu nawet kilku miesięcy od zakażenia nie jest możliwe wykrycie przeciwciał anty-HIV w krwi osoby zarażonej. Badania takiej osoby wskazują , ze jest ona HIV-negatywna a tymczasem może ona być nosicielem wirusa i zarażać inne osoby.

Bardzo często jest tak, że zakażenie HIV nie daje przez dłuższy czas objawów chorobowych.

W pierwszych etapach zakażenia następuje masowe niszczenie limfocytów T przez wirus. Limfocyty T posiadają na błonie komórkowej białka receptorowe CD4 , które rozpoznaje wirus. Wirus przyłączając się do komórek z markerem CD4 powoduje ich zniszczenie. Wskaźnikiem zakażenia wirusem jest nagły spadek dużej ilości limfocytów T.

Istniejący w USA Ośrodek Monitorowania i Prewencji Chorób określił swoisty podział zakażeń HIV. Podstawą klasyfikacji jest liczba limfocytów T z markerem CD4 oraz obraz kliniczny choroby.

Grupy zakażeń HIV, określone na podstawie liczby limfocytów z białkami CD4 :

Grupa 1- liczba limfocytów wynosi od 500/mm3 wzwyż.

Grupa 2- liczba limfocytów przedziale od 200 do 499/mm3.

Grupa 3- liczba limfocytów wynosi mniej niż 200/mm3.

Ustalono również podział zarażeń pod względem obrazu klinicznego. Podział ten obejmuje trzy grupy : A, B i C. Wraz z poprzednim podziałem daje to w sumie 9 typów zakażeń.

W Europie ( a także w Polsce ) rozpoznanie AIDS oparte jest głównie na występowaniu tzw. chorób wskaźnikowych. Natomiast w USA dodatkowym kryterium jest kategoria A3 i B3 zakażenia HIV, a zatem osoby , w krwi których obecnych jest mniej niż 200/mm3

limfocytów T uznawane są za HIV-dodatnie. Kryterium to jest dość nieobiektywne, ponieważ ilość limfocytów T w krwi ulega znacznym wahaniom dobowym

( nawet do 150 /mm3 ). Jeżeli badania te są powtarzalne , to mogą być one przyjęte z prawidłowe. Ryzyko zachorowania na AIDS u osób z obniżoną wartością limfocytów T we krwi wzrasta wielokrotnie, jeżeli poziom ten obniża się corocznie o około 7%.

Grupa A zakażenia HIV.

Jest to etap wczesnego zakażenia HIV. Przebieg tej fazy zakażenia może być bezobjawowy lub charakteryzować się ostrą chorobą retrowirusową. Czasem, jedynym objawem wczesnego zarażenia może być powiększenie się węzłów chłonnych.

Grupa B zakażenia HIV.

Zakażenie tego typu charakteryzują choroby takie jak : leukoplakia włochata, kandydoza (drożdżyca ), dysplazja, półpasiec, plamica małopłytkowa, rak szyjki macicy.

Leukoplakia włochata objawia się białawymi plamkami lub grudkami w błonie śluzowej policzków lub języka. Plamy te są nieregularnego kształtu , twarde, czasami mogą pękać. Te zmiany skórne mogą być pierwszymi objawami zmian nowotworowych.

Plamica małopłytkowa jest to schorzenie charakteryzujące się brązowymi i purpurowymi plamkami na skórze , które powstają na skutek wydostania się krwi do warstw podskórnych z naczyń krwionośnych tam się znajdujących. Małopłytkowość powoduje spadek ilości płytek krwi.

Dysplazja- to schorzenie charakteryzujące się zmienioną ( inną niż prawidłowa ) budową tkanek i komórek.

Grupa C zakażenia HIV.

Grupa ta obejmuje zarażonych cierpiących na zespół nabytego upośledzenia odporności

( AIDS ). Wskaźnikiem AIDS jest zachorowanie osoby zarażonej na jedną z tzw. chorób wskaźnikowych.

Objawy HIV i AIDS.

Najczęściej pierwszym objawem HIV jest choroba retrowirusowa o ostrym przebiegu. Objawy tej choroby przypominają typowe objawy występujące przy infekcji wirusowej. Należą do nich : powiększone węzły chłonne, gorączka, zapalenie gardła, wysypka skórna w postaci grudek i plamek występująca głównie w okolicy tułowia i twarzy a czasem też na kończynach , stopach , dłoniach, bóle stawowo-mięśniowe, owrzodzenia przełyku, jamy ustnej a także okolic narządów płciowych. Do rzadszych objawów należą : nudności, biegunki, wymioty, bóle głowy, powiększenie śledziony i wątroby , często występuje także spadek masy ciała. Zarażeniu HIV towarzyszą takie schorzenia jak: zapalenie opon rdzeniowo-mózgowych, zapalenie mózgu, pleśniawki, neuropatia obwodowa, zmiany w układzie nerwowym prowadzące do psychozy.

Pleśniawki - to schorzenia wywołane pewnymi gatunkami grzybów. Objawem pleśniawki są zmiany skórne w śluzówce jamy ustnej.

Neuropatia.- zaburzenia typu degeneracyjnego lub zapalnego układu nerwowego obwodowego. Osoby cierpiące na neuropatię skarżą się na mrowienie i bóle mięśni oraz osłabienie siły skurczu mięśni. Bóle dotyczą z reguły okolic kończyn, stóp i dłoni. Neuropatia może być wynikiem powikłań związanych z zrażeniem HIV, do rozwoju tego schorzenia mogą przyczynić się leki stosowane w terapii AIDS oraz alkohol. Istnieją trzy rodzaje neuropatii : neuropatia wstępująca, zstępująca i obwodowa. Neuropatia zstępująca charakteryzuje się tym, iż zaburzenia układu nerwowego postępują od górnych części ciała do dolnych. Neuropatia wstępująca polega na postępowaniu zaburzeń od części dolnych ciała do górnych. Neuropatia polega na przerwaniu lub zniszczeniu nerwów budujących obwodowy układ nerwowy, w którego skład wchodzą : mózg, rdzeń kręgowy oraz nerwy dodatkowe. Nieznana są jak dotąd skuteczna terapia , która zatrzymałaby postęp tej choroby.

Następnym etapem zakażenia HIV jest tzw. okres utajonego nosicielstwa. Okres ten może trwać nawet kilka lat i może przebiegać bez wyraźnych objawów. U części chorych występuje zwiększenie węzłów chłonnych, czyli limfadenopatia. Niektórzy cierpią na pleśniawki, zapalenie skóry ( typu łojotokowego ), stany zapalne mieszków włosowych, półpasiec, leukoplakię włochatą.

W następnym okresie , zwanym okresem wczesnego zakażenia objawowego objawy opisane powyżej pojawiają się powtórnie i z reguły mają one cięższy przebieg. Częsta dla tego okresu jest trombocytopenia- schorzenie związane z dużym spadkiem ilości trombocytów ( płytek krwi ) w osoczu. Trombocyty są bardzo istotnym składnikiem krwi, ponieważ uczestniczą one w procesie krzepnięcia. U zdrowego człowieka liczba trombocytów wynosi około 150 000 - 300 000 / ml, natomiast o trombocytopenii mówi się, gdy ich liczb spada do 80 000 -

120 000 / ml. Przy silnej trombocytopenii ( liczba trombocytów wynosi 5 000 - 25 000 / ml ) mogą występować krwawienia. Małopłytkowość u zarażonych HIV związana jest z zaburzeniem funkcjonowania układu odpornościowego, w wyniku czego następuje wytwarzanie przeciwciał przeciwko własnym trombocytom. U zarażonych HIV obserwuje się, oprócz zmniejszonej liczby płytek krwi , skrócenie żywotności tych komórek. Prawdopodobnie związane jest z bezpośrednim atakiem wirusa komórek, z których powstają płytki krwi.

Dla tego okresu zakażenia charakterystyczne są również takie schorzenia jak : dysplazja szyjki macicy, neuropatia obwodowa, różnego rodzaju zapalenia wywołane chorobotwórczymi bakteriami ( np. zapalenie, zatok, płuc, przyzębia ).

AIDS jest pełnoobjawowy postacią zakażenia HIV. AIDS określa się po wystąpieniu tzw. choroby wskaźnikowej. Do najbardziej typowych chorób wskaźnikowych zalicza się przede wszystkim zakażenia oportunistyczne ( OI- opportunistic infection ). Zakażenia te wywoływane są przez drobnoustroje takie jak : wirusy, bakterie, grzybypierwotniaki. Mikroorganizmy te są niegroźne dla zdrowych ludzi, lecz u tych, którzy mają osłabiony układ immunologiczny wywołują groźne infekcje. Dla chorych na AIDS infekcja taka jest trudna do zwalczenia u nierzadko prowadzi do śmierci, podczas gdy u zdrowych mają one łagodny przebieg i są łatwo uleczalne. To właśnie zakażenia oportunistycznymi drobnoustrojami są głównym czynnikiem śmiertelności chorych na AIDS. Istnieje prawie sto gatunków takich oportunistycznych drobnoustrojów.

Zakażenia oportunistyczne mogą być wskaźnikiem stopnia zaawansowania choroby oraz stopnia niewydolności układu immunologicznego. Dzięki temu unika się częstych powtórzeń badań laboratoryjnych , które mają na celu określenie liczby komórek posiadających na swej powierzchni białka CD4.

Pozostałe choroby wskaźnikowe:

Rak szyjki macicy.

Kobiety będące nosicielkami HIV są bardziej podatne na zachorowanie na chorobę nowotworową szyjki macicy, niż kobiety nie zarażone. U kobiet HIV-dodatnich choroba ta rozwija się w szybkim tempie , a po wyleczeniu bardzo często występuje jej nawrót.

Kokcydioidomykoza pozapłucna.

Infekcja układu oddechowego wywołana przez wdychanie spor grzybów należących do rodziny Coccidioides. Zachorowaniu często towarzyszy zarumienienie skóry. Choroba ta jest typowa dla ludzi żyjących w pustynnych regionach , z tego względu nazywana jest pustynną gorączką.

Kryptokokoza pozapłucna.

Choroba ta wywołana jest infekcją wywołaną grzybem - Cryptococcus Neoformans.

U chorych na AIDS choroba ta ma wyjątkowo ciężki przebieg, może prowadzić nawet do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. W leczeniu kryptokokozy stosuje się antybiotykoterapię a dalszym leczeniu preparaty antygrzybicze. Leczenie często bywa dożywotnie, ponieważ choroba ta ma tendencję do częstych nawrotów.

Kryptosporydioza.

Schorzenie to wywołane jest przez pasożytniczego pierwotniaka z gatunku Cryptosporidium. Pierwotniak ten obecny jest w kale ludzkim i zwierzęcym. Do zakażenia dochodzi gdy zanieczyszczone odchodami ścieki dostają się do źródeł wody pitnej. Choroba ta dotyka najczęściej bydło oraz hodowców bydła. Infekcja ta wywołuje uporczywe biegunki, które utrzymują się prawie dwa tygodnie. U chorych na AIDS objawy kryptosporydiozy są nasilone, co związane jest z osłabieniem układu immunologicznego. U osób HIV-dodatnich biegunki mogą utrzymywać się nawet cztery tygodnie , co w efekcie powoduje odwodnienie i wyniszczenie organizmu. Innymi objawami schorzenia są : bóle brzucha, wymioty, nudności, gorączka i utrata uwagi.

Cytomegalia narządowa.

Jest to schorzenie związane z infekcją wirusem cytomegalii. Wirus ten atakuje nie tylko chorych na AIDS, ale także jest powodem zakażeń noworodków jak również pacjentów po transplantacji narządów. Wirus ten atakuje głównie siatkówkę. Nieleczony wirus cytomegalii u osób HIV-dodatnich jest przyczyną ślepoty 90% przypadków zachorowań.

Poza układem ocznym , wirus może infekować także układ pokarmowy, na całej jego długości ( od odbytu do jamy ustnej ). Cytomegalowirusowe zapalenie układu pokarmowego dotyczy głównie jelita grubego i przełyku. Wirus atakuje także układ oddechowy i układ rodny kobiecy ( zapalenie szyjki macicy ).Wirus dostając się do układu nerwowego jest przyczyną zapalenia mózgu. Może on powodować także infekcje nadnerczy. Infekcje wirusem cytomegalii są przyczyną wielu zgonów chorych na AIDS.

Opryszczka.

Wywołana jest wirusem opryszczki i powoduje liczne zmiany na skórze oraz śluzówce utrzymujące się przez dłuższy czas. Powikłania tej infekcji wirusowej mogą prowadzić do zaplenia płuc.

Zespół otępienny ( encefalopatia ).

Schorzenie to nazywane jest także olbrzymiokomórkowym wieloogniskowym zapaleniem mózgu lub podostrym zapaleniem mózgu. Związane z HIV zapalenie mózgu powoduje różnego rodzaju zaburzenia w obrębie układu nerwowego. Często prowadzi do zaburzeń świadomości. Zaburzenia te związane są z degeneracją komórek nerwowych. Komórki mózgowe nie są niszczone w sposób bezpośredni. Zespół otępienny występuje z reguły w zaawansowanym stadium HIV. Do objawów tego schorzenia należą : osłabienie, apatia, zmniejszona koncentracja, spowolnione myślenie i kojarzenie, drażliwość, zaburzenia pamięci oraz świadomości.

Histoplazmoza pozapłucna.

Choroba wywołana infekcją grzybiczą. Za infekcję tą odpowiedzialny jest grzyb gatunku Histoplasma capsulatum. Infekcja rozpoczyna się w układzie oddechowym , gdzie grzyb dostaje się wraz z wdychanym powietrzem. W układu oddechowego wirus rozprzestrzenia się po organizmie za pośrednictwem krwi. Z tego względu infekcja ta określana jest mianem rozsianej. Infekcja grzybem Histoplasma objawia się zmianami skórnymi, gorączką, spadkiem masy ciała , uporczywym kaszlem oraz trudnościami z oddychaniem. Grzyb atakuje głównie układ oddechowy, skórę, węzły chłonne, szpik kostny oraz krew. Powikłania tej infekcji prowadzą do zaplenia mózgu i opon rdzeniowo- mózgowych.

Zespół wyniszczenia.

Jest to wyniszczenie organizmu związane z licznymi infekcjami, na które często zapadają chorzy na AIDS. Ubytek wagi związany z zespołem wyniszczenia może mieć charakter gwałtowny lub przewlekły. Gwałtowny ubytek wagi może zostać wstrzymany po opanowaniu oportunistycznego zakażenia. Natomiast przewlekły spadek masy trudny jest do zatrzymania. Do spadku masy ciała przyczyniają się zaburzenia metabolizmu oraz przyjmowanie mniejszej ilości pokarmu ( najczęściej spowodowane brakiem apetytu ). Zaburzenia metabolizmu mogą być skutkiem zakażenia HIV lub też skutkiem zakażeń oportunistycznych towarzyszących zakażeniu HIV. Należy też rozróżnić ubytek masy ciała od ubytku zapasów białka

( zgromadzonego w mięśniach ), który jest często obserwowany w u osób HIV-dodatnich. Po wyleczeniu zakażenia oportunistycznego z reguły następuje przyrost masy. Przyrost ten jednak nie dotyczy tkanki mięśniowej , lecz tłuszczowej. Przyjmowanie większej ilości pokarmu w przez osobę chorującą na oportunistyczną infekcję nie spowoduje przyrostu masy.

Izosporoza.

Jest to infekcja wywołana pierwotniakiem należącego do rodziny Isospora Efektem tego zakażenia jest przewlekła biegunka utrzymująca się ponad miesiąc.

Mięsak Kaposiego.

Jest to choroba nowotworowa, która dotyczy przede wszystkim naczyń limfatycznych. Przypuszcza się , że choroba ta jest zakaźna i wywołuje ją nieznany wirus. Jak dotąd nie został odkryty drobnoustrój , który byłby odpowiedzialny za tą chorobę. Najwięcej przypadków tego nowotworu odnotowano u mężczyzn homoseksualnych.

Choroba ta objawia się licznymi purpurowo-czerwonymi guzkami występującymi na całym ciele. Wraz z rozwojem choroby guzki są coraz bardziej liczne i większe. Niekiedy guzki rozwijają się w przewodzie pokarmowym, mózgu, płucach. Innymi objawami rozwoju mięsaka są : osłabienie, utrata masy ciała, stany gorączkowe. Na początku lat osiemdziesiątych w USA odnotowywano około kilkaset przypadków zachorowań rocznie wśród mężczyzn pochodzących z krajów śródziemnomorskich oraz pochodzenia żydowskiego afrykańskiego. Ówcześnie mięsak uważany był za łagodne zakażenie.

Obecnie nowotwór ten jest przyczyną tysięcy zgonów mężczyzn homoseksualnych chorych na zespół nabytego upośledzenia odporności. Osoby chore na AIDS są w dużo większym stopniu narażone na zachorowanie na mięsak niż osoby niezrażone HIV. Znacznie częściej występuje on u osób homoseksualnych i biseksualnych.

Chłoniak nieziarniczy.

Jest to nowotwór układu limfatycznego, często u osób chorych na AIDS. Chłoniak jest nowotworem limfocytów T i związany jest z intensywnym namnażaniem się limfocytów nieprawidłowo funkcjonujących. Namnażanie to odbywa się w węzłach limfatycznych lub w innych obszarach organizmu takich jak układ pokarmowy, szpik kostny, mózg czy rdzeń kręgowy. W wyniku namnażania się komórek limfocytów T dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych lub do naciekach występujących w różnych tkankach i obszarach ustroju. Rozwojowi chłoniaka towarzyszą stany gorączkowe, intensywne pocenie się, spadek masy ciała ( nawet 10% ogólnej wagi ), oraz nierównomierny wzrost węzłów chłonnych.

Osoby chore na AIDS znacznie częściej cierpią na pozawęzłową postać chłoniaka. Najczęstszym miejscem rozwoju takiego chłoniaka jest układ nerwowy ośrodkowy ( rdzeń kręgowy i mózg ), układ pokarmowy, wątroba oraz szpik kostny. Dość nietypowym miejscem rozwoju nowotworu jest również jama ustna, odbyt, tkanki miękkie oraz mięśnie.

Leczenie chłoniaka odbywa się poprzez chemioterapię. Osoby HIV-dodatnie chorujące na chłoniaka źle znoszą chemioterapię. Nawet po całkowitym wyleczeniu nowotworu osoby te są narażone na nawrót choroby, ponieważ ich układ odpornościowy jest wyjątkowo osłabiony.

Mykobakterioza rozsiana.

Choroba ta wywołana jest chorobotwórczą kwasoodporna bakterią z gatunku mykobakterium. Bakterie te wywołują również gruźlicę i choroby do niej podobne a także różnego rodzaju choroby wrzodziejące.

Gruźlica płuc.

Wywołują ją bakterie- prątki płucne. Na gruźlicę chorują nie tylko chorzy na AIDS, lecz także zdrowi ludzie. Jednak dużo częściej choroba ta dotyka tych pierwszych. Prątki atakują głównie płuca, ale znane są także przypadki tzw. gruźlicy pozapłucnej, czyli obejmującej inne organy ( np. węzły chłonne, śledzionę, wątrobę ,krtań, szpik kostny, nerki, kości, narządy rozrodcze, drogi moczowe, mózg i opony mózgowo-rdzeniowe a niekiedy gruczoł piersiowy).

Jeżeli gruźlica ma postać ogólnego zakażenia , to jest to tzw. prosówka.

Nokardioza.

Do rozwoju tej choroby dochodzi w wyniku zarażenia się bakterią z rodzaju Nocardia. Najczęściej mikroorganizm ten rozwija się w płucach, ale może zaatakować także tkankę mózgową. Skutkiem tego zakażenia są otorbione pęcherzyki z ropą ( ropnie ) rozwijające się w skórze, płucach, mózgu a także w innych organach.

Zapalenie płuc pneumocystozowe.

Przyczyną choroby jest infekcja oportunistyczna, którą wywołuje pierwotniak. W początkowych etapach choroby obserwuje się ogólne zmęczenie i osłabienie, gorączkę oraz spadek masy ciała. Z dalszym postępem choroby pojawia się wilgotny lub suchy kaszel, któremu towarzyszy odksztuszanie białawej wydzieliny. W zaawansowanym stadium zapalenia pacjent cierpi na duszności, wysoką gorączkę, przyśpieszony oddech a nawet sinicę. Zapalenie płuc wywołane przez bakterie ma tendencję do częstych nawrotów ( co najmniej dwa razy w ciągu roku ).

Leukoencefalopatia.

Jest to choroba wieloogniskowa powodująca poważne uszkodzenia białej substancji mózgu.

Salmonelloza.

Choroba ta wywoływana jest przez bakterie należące do rodziny Salmonella. Objawem tego zakażenia są poważne stany nieżytu jelitowo- żołądkowego. Niekiedy prowadzi także do duru brzusznego lub posocznicy.

Posocznica to choroba związana z rozwojem chorobotwórczych bakterii we krwi. Masowe Namnażanie się tych mikroorganizmów prowadzi do zakażenia krwi , które może skończyć się śmiercią chorego. Objawami posocznicy są dreszcze, ropnie, krosty oraz purpurowe plamy krwotoczne na skórze ( wybroczyny ).

Strongyloidoza pozajelitowa.

Choroba ta wywołana jest inwazją pasożytniczych robaków obłych ( nicieni ) należących do rodzaju Strongyloides, czyli węgorków. Węgorki są zwierzętami żyjącymi w krajach subtropikalnych i tropikalnych. Pasożyt ten rozwijając się w organizmie wywołuje stany gorączkowe, silne bóle brzucha, wstrząs a czasem nawet śmierć żywiciela. Przebieg tej choroby jest znacznie cięższy u osób chorych na AIDS.

Toksoplazmoza narządowa.

Jest to choroba wywołana pasożytem Toxoplasma gondii. Inwazja tego zwierzęcia do organizmu człowieka dotyczy głównie tkanki mózgowej ale też innych organów ciała. Pasożyt atakuje ssaki, ptaki, lecz jego typowym żywicielem są koty. Pasożyty te wywołują różne reakcje w organizmie dopiero po przejściu w stan aktywności, ponieważ po przedostaniu się do organizmu gospodarza pozostają one w stanie uśpienia. Stan aktywności toksoplazmy wywołuje osłabienie aktywności układu immunologicznego żywiciela. Choroba ta może mieć łagodny przebieg ( podobny do mononukleozy ) lub ciężki , prowadząc do uszkodzeń elementów układu nerwowego ośrodkowego, płuc lub wątroby. Zmianom tym towarzyszy wysoka gorączka, drgawki, senność, bóle głowy. Często u osób chorych na AIDS choroba ta może mieć postać toksoplazmowego zapalenia płuc.

Leczenie AIDS.

Pierwszym środkiem antywirusowym, który został wprowadzony do terapii HIV jest zydowudyna ( AZT ). Lek ten został zarejestrowany w USA w 1987 roku.

Standardowa terapia HIV polega na podawaniu pacjentowi zestawu leków, który zawiera co najmniej trzy preparaty antyretrowirusowe. Terapia ta zastała nazwana wysoko aktywną terapią antyretrowirusową ( HAART - Highly Active Antiretroviral Therapy ).

Terapia antyretrowirusowa ( ARV ) ma na celu odbudowę układu odpornościowego, w celu wydłużenia okresu zdrowia u pacjenta ( wolnego od oportunistycznych infekcji ). Dzięki tym działaniom jest szansa na przedłużenie życia osób chorujących na AIDS lub będących nosicielami HIV. Skuteczność terapii jest sprawdzana poprzez określenie ilości limfocytów CD4 w krwi. Jeśli liczba tych komórek wzrosła a wiremia HIV obniżyła się , to znaczy że terapia jest skuteczna.

Niestety terapia ARV nie powoduje całkowitego zlikwidowania wirusa HIV w organizmie, w związku z czym, osoby zakażone muszą przyjmować leki dożywotnio, aby nie dopuścić do ponownego namnożenia się wirusa.

Terapia ARV przysparza jeszcze wiele problemów. Po pierwsze, wirus HIV charakteryzuje się duża zmiennością i ciągle ulega mutacjom. W związku z tym należy opracowywać nowe preparaty, które będą oddziaływać na nową postać wirusa. Po drugie, terapia ta jest dość skuteczna tylko w przypadku osób , których choroba nie osiągnęła zaawansowanego stadium.

Po trzecie, produkcja leków stosowanych w terapii ciągle jest droga i dość skomplikowana.

Szczepionki.

Stosowanie szczepionek polega na podawaniu do organizmu zawiesiny z fragmentami lub całymi organizmami infekcyjnymi ( w formie unieczynnionej ) , które odpowiedzialne są za wywołanie danej choroby.

Po wprowadzeniu szczepionki organizm zaczyna produkować odpowiednie przeciwciała.

Znany badacz - Jonas Salk, który zajmował się schorzeniem polio , zaproponował wprowadzenie szczepionek przeciwko HIV.

Okazuje się , że wprowadzenie szczepionki przeciwko HIV nie jest sprawą prostą.

W prowadzając zabite wirusy ( w postaci szczepionki ) do organizmu , nie ma się stuprocentowej pewności , że wszystkie one zostały unieczynnione. Nawet jedna aktywna cząsteczka wirusa w szczepionce mogłaby wywołać chorobę. Wprowadzony ze szczepionką wirus mógłby spowodować niszczenie komórek , poprzez wstrzymanie ich aktywności podziałowej. Poza tym wprowadzając swój materiał genetyczny do genomu komórki gospodarza , może intensywnie się namnażać i atakować kolejne komórki. Jak widać, nawet jedna cząstka wirusa mogłaby spowodować ogromne zniszczenia w organizmie.

Innym problemem jest duża różnorodność wirusa HIV ( jest on najbardziej zmiennym spośród wszystkich wirusów ). Nowe formy wirusa powstają w wyniku ciągłych mutacji jego materiału genetycznego. A zatem szczepionka wytworzona przeciwko jednemu typowi HIV , będzie nieskuteczna wobec innych typów.

Kolejnym problemem jest sposób wywoływania odpowiedzi odpornościowej. Zakażenie HIV jest najczęściej przekazywany drogą płciową, dlatego niezbędna jest aktywacja odpowiedzi immunologicznej w śluzówce. Ważne jest także , aby wytworzenie przeciwciał nastąpiło szybko, aby mogły one unieczynnić wirusa przed dostaniem się go do komórek ciała.

Do tych wszystkich problemów dołącza jeszcze niepełna wiedza dotycząca obronności naturalnej.

Okazuje się , że zakażeni ludzie nie są odporni na kolejne infekcje HIV. Choroba powoduje postępowe niszczenie układu immunologicznego, w efekcie prowadzi do śmierci.

Jonas Salk twierdził, że najważniejsze w leczeniu HIV jest wzmocnienie układu odpornościowego jeszcze przed wystąpieniem objawów, bo jak wiadomo pojawiają się one dopiero po kilku latach od zakażenia. Działanie to określane jest jako immunoterapia.

Salk uważał , że przebywanie wirusa w krwioobiegu nie jest tak istotne jak jego migracja z komórki do komórki. Bardzo często dochodzi do łączenia się zainfekowanych komórek z komórkami zdrowymi, czego efektem są syncytia , w których dochodzi do namnażania się cząsteczek wirusa. Jeśli będzie możliwe zniszczenie zainfekowanych komórek, zniszczeniu ulegnie także wirus. Obecnie prowadzi się badania mające na celu wzmocnienie aktywności układu immunologicznego, aby mógł on zniszczyć zakażone komórki w ramach tzw. odpowiedzi komórkowej.

Mimo intensywnych i długoletnich badań , nie uzyskano jeszcze szczepionki przeciwko wirusowi HIV. Niepowodzenia te nie zniechęcają rzeszy naukowców, którzy nieprzerwani prowadzą badania. Postęp tych badań oceniany jest na corocznych zjazdach amerykańskiego Narodowego Instytutu Alergologii i Chorób Zakaźnych ( z ang. NIAID ). Istotnym zadaniem tego instytutu jest finansowe wsparcie programów badawczych . Opracowanie skutecznej szczepionki jest procesem żmudnym i kosztownym, co jest kolejnym czynnikiem stojącym na przeszkodzie osiągnięcia sukcesu.

Statystyka epidemii.

Nie jest możliwe podanie rzeczywistej liczby chorych na AIDS, podawane liczby są w większości szacunkowe. Główną instytucją , która zajmuje się analizą chorób na świecie

( w tym także AIDS ) jest Światowa Organizacja Zdrowia , czyli WHO. Według WHO liczba chorych na AIDS ( stan z 1997 roku ) wynosi 1 736 958, w tym 839 189 w Ameryce Północnej i Południowej, 617 463 w Afryce, 74 431 w Azji, 197 374 w Europie oraz 8 501 w Nowej Zelandii i Australii. Dane te nie są kompletne, zwłaszcza te dotyczące zachorowań w Afryce i Azji. Liczba chorych na AIDS w Polsce ( rejestr z roku 1998 ) wynosi 627.

Szacunkowa liczba nosicieli HIV na całym świecie ( wg WHO ) wynosiła w 2001 roku około 34 miliony.

Metody ograniczenia epidemii AIDS.

Bardzo ważne w jest rozpowszechnianie wiedzy dotyczącej choroby, zagrożeń jakie niesie oraz sposobu jej rozprzestrzeniania. W krajach dobrze rozwiniętych, świadomość ich mieszkańców na temat AIDS jest wysoka, w związku z tym liczba zakażonych jest relatywnie niska. Najgorsza sytuacja jest w biednych krajach afrykańskich, w których HIV rozprzestrzenia się w zastraszającym tempie. Przyczyną rozległej epidemii HIV w Afryce jest słaba wiedza lub jej kompletny brak wśród obywateli najbiedniejszych krajów na temat przyczyn, przebiegu oraz skutków choroby, jaką jest AIDS. Dodatkowym czynnikiem jest brak funduszy na podstawowe badania diagnostyczne oraz na leki. Jak widać szerzenie wiedzy na temat AIDS jest bardzo ważnym czynnikiem w profilaktyce AIDS.

Ważne jest , aby wiedzieć jaką drogą rozprzestrzenia się HIV. Z jednej strony pozwoli to na uchronienie się przed zakażeniem, z drugiej strony pozwoli na "normalne" życie osób zakażonych, które są w różny sposób dyskryminowane.

Bardzo ważne jest zachowanie ostrożności w kontakcie z krwią innych ludzi. Rany lub skaleczenia należy zabezpieczać poprzez nakładanie opatrunków. Zawsze przy udzielaniu pierwszej pomocy trzeba używać jednorazowych rękawiczek oraz ograniczyć kontakt z krwią lub innymi wydzielinami ustrojowymi do minimum. Należy unikać kontaktów seksualnych z przypadkowymi osobami , bezwzględnie należy w takich przypadkach używać prezerwatyw.

Jeśli ktoś przyjmuje dożylnie narkotyki, to koniecznie musi używać tylko własnego i wysterylizowanego sprzętu. Należy zachować też ostrożność w czasie zabiegów takich jak przekłuwanie skóry czy robienie tatuaży, ponieważ sprzęt do tego używany może być zanieczyszczony krwią. Zachowanie tych oraz wielu innych środków ostrożności zabezpiecza nas przed zakażeniem HIV i chorobą AIDS, która jest jego konsekwencją.