Glony nie stanowią taksonu w systematyce. Są grupą roślin wydzieloną w oparciu o kryteria ekologiczne i morfologiczne. Mogą być organizmami jedno- lub wielokomórkowymi, często żyją w koloniach.
Zawierają różne chromatofory (barwniki asymilacyjne) - od zielonych chlorofili przez pomarańczowy karoten, żółty ksantofil, bordową fikoerytrynę, niebieską fikocyjaninę do brązowej fukoksantyny. Barwniki te (przeważa któregoś z nich) i ich mieszanki nadają glonom barwę.
Często żyją w środowisku wodnym i to na znacznych głębokościach. Barwa organizmów decyduje o długości światła, jakie mogą pochłaniać, a promienie te są warunkiem zachodzenia procesu fotosyntezy. Najbliżej powierzchni rosną glony zielone, następnie brunatne, a najbliżej dna czerwone.
Wśród glonów wyróżnia się następujące gromady:
- Eugleniny
Są organizmami jednokomórkowymi, ich komórki nie posiadają ściany komórkowej. Cechą charakterystyczną jest wić, która służy do poruszania się. Barwniki asymilacyjne mają różne kształty (krążki, gwiazdy, taśmy). Przeważają barwniki zielone i żółte. Odżywiają się autotroficznie lub heterotroficznie. Paramylon (węglowodan) stanowi u nich substancję zapasową. Najbardziej znanym przedstawicielem jest euglena zielona.
Są także jednokomórkowcami, posiadają dwie wici zlokalizowane w bruzdach celulozowych pancerzyków. Mogą odżywiać się heterotroficznie a nawet pasożytować. Przyjmują najczęściej barwy żółte i brązowe.
- Chryzofity
Do tej grupy należą okrzemki, złotowiciowce i brunatnice. Są to organizmy samożywne, komórki posiadają ściany komórkowe, zawierają znaczne ilości fukoksantyny nadającej im złoto-brązowe barwy.
- Okrzemki - są jednokomórkowe, cechą rozpoznawczą są domki (pancerzyki) z pektyn przesyconych krzemionką. Pancerzyki te mają różne wzory - ornamenty, ich obrębie można wyróżnić wieczko i denko.
- Brunatnice - żyją głównie w wodach słonych, tworzą podwodne łąki. Są organizmami wielokomórkowymi. Ich plecha często przypomina ta u tkankowców. Wyróżnia się tu ok. 1500 gatunków, najbardziej znane to morszczyn pęcherzykowaty i laminaria.
Żyją w środowiskach wodnych i lądowych. Mogą mieć postać: jednokomórkowców, wielokomórkowców lub kolonijne. Dominują u nich zielone, żółte i pomarańczowe barwniki. Materiałem zapasowym jest skrobia. Wyróżnia się ok. 11 tysięcy gatunków. Do zielnic należą m.in. zielenice właściwe, sprzężnice, a niektórzy wliczają tez ramienice.
Zawierają, oprócz chlorofili, fikoerytrynę (czerwona) i fikocyjaninę (niebieska). Posiadają ścianę komórkową. Są organizmami wodnymi, zwykle wielokomórkowymi. Jest ich ok. 4,5 tysiąca gatunków.
Cykl życiowy glonów
Cechą charakterystyczną w rozwoju zielenic, brunatnic, czy krasnorostów (glonów wyższych) jest przemiana pokoleń. Polega ona na następowaniu po sobie pokolenia płciowego (gametofit) i bezpłciowego (sporofit).
Gametofit rozwija się z haploidalnego zarodka. Na gametoficie rozwijają się: plemnia (tu powstaną komórki rozrodcze męskie) i lęgnia (u powstaną komórki rozrodcze żeńskie). Rozróżnia się dwa typy gametofitów:
Jednopienne - na nim znajduje się zarówno plemnia jak i lęgnia
Dwupienne - plemnia i lęgnia znajdują się na różnych gametofitach
Gamety mogą mieć postać: izo-, anizo- lub oogamet.
Sporofit powstaje z zygoty. To on wytwarza zarodnie z zarodnikami. Aby mógł powstać haploidalny zarodnik musi zajść wcześniej mejoza.
Sporofit i gametofit mogą różnić się od siebie pod względem morfologicznym, mówimy wówczas o przemianie pokoleń heteromorficznej. Jeśli takie różnice nie występują to jest to przemiana izomorficzna.
Glony pełnią różnorakie funkcje:
- Służą jako pokarm dla innych organizmów (w tym zwierząt gospodarskich a nawet ludzi)
- Po obumarciu wzbogacają środowisko w związki mineralne i organiczne
- Biorą udział w samooczyszczaniu rzek
- Zaopatrują atmosferę i wody w tlen
- Mogą być nawozem naturalnym
- Krasnorosty wykorzystywane jako pożywki dla bakterii w mikrobiologii (agar)
- Zastosowanie w przemyśle - spożywczym, farmaceutycznym i kosmetycznym
Glony są dobrym przykładem stopniowej specjalizacji - organizmy jednokomórkowe rozmnażające się bezpłciowo przechodzą w wielokomórkowe, często pseudotkankowce i rozmnażają się też płciowo.