Zbiorowiska leśne mają ogromne znaczenie dla środowiska i dla człowieka. Trudno sobie może to wyobrazić, ale lasy wpływają na nasze bezpieczeństwo. Są naturalną ochroną przeciw powodziom, osuwiskom ziemi i lawinom. Lasy mieszane biorą udział w powstawaniu i zapobiegają niszczeniu gleb. Korzenie wiążą glebę tak, że zapobiegają jej wymywaniu, wzmacniają ja. Ściółka leśna jest miejscem zamieszkania dla wielu organizmów, które biorą udział w rozkładaniu substancji mineralnych. W ten sposób użyźniają ziemię. Tworzą bardzo żyzną glebę- próchnicę. Korony drzew i krzewów są naturalną ochrona od silnych wiatrów. Osłabiają ich impet. Nie dopuszczają do nadmiernego wysuszenia i wymywania.
W górach, porośnięte lasem zbocza w sposób korzystny wpływają na gospodarkę wodna terenu. Zadrzewienia chronią przed osuwiskami, zmniejszają siłę schodzących lawin śnieżnych i błotnych.
Rolnicy na górskich polach musza stosować specjalną technikę orki, która zapobiega wymywaniu gleby i jej spływowi w niższe partie gór. Technika ta polega na orce równolegle do przebiegających warstwic. Jeżeli zbocza są zbyt strome i zastosowane środki zapobiegawcze nie wystarczą, rolnicy stosują zapory z kłód i podmurówek. Na pastwiskach stosuje się nieco inną ochronę gleb. Pasterze wypasają na danym terenie do momentu, w którym może zacząć się wydeptywanie gleb.
Woda opadając na ziemię częściowo odparowuje, częściowo zostaje pochłonięta przez rośliny. Pozostała część wnika w poszycie i tam zostaje zmagazynowana. Jeżeli ziemia jest już nią przesycona to może przenikać do wód gruntowych. Dzięki temu tworzą się żyły wodne, czyste źródła. Góry są bardzo bogate w rwące potoki i strumyki mające swój początek gdzieś na górskim zboczu.
Woda gruntowa, źródlana, jest bardzo czysta i bogata w związki mineralne. Jest zdatna do picia, bardzo zdrowa.
Rośliny pobierają ja przez system korzeniowy. Specjalnymi tkankami transportowana jest do wszystkich organów. Z rośliny, głównie przez liście, dochodzi do jej odparowania do atmosfery. Stamtąd z powrotem powraca na ziemie z deszczem czy rosą.
W lesie odczuwa się specjalny mikroklimat. Jest chłodno i wilgotno.
Porównując tereny leśne i bezleśne, na tych drugich dochodzi do dużo szybszego niszczenia gleby, wypłukiwania jej wierzchnich warstw. Zwiększa się zagrożenie powodziami. Ziemia jest słabo nasączona woda. W słońcu gleba bardzo szybko wysycha, jest wywiewana przez watr. Wilgotność powietrza jest niska, chyba, że opady są bardzo wysokie.
Poniższa tabela przedstawia zalesienie poszczególnych kontynentów i wybranych krajów..
Kontynent
|
Powierzchnia
lasów (mln ha)
|
Lesistość (%)
|
Pow. lasu przypadająca
na 1 mieszkańca (ha)
|
Ameryka Pn.
|
1.031
|
51
|
3,60
|
Ameryka Środkowa
i Południowa
|
733
|
39
|
5,40
|
Europa
|
141
|
30
|
0,24
|
Afryka
|
753
|
25
|
3,30
|
Australia i Oceania
|
96
|
11
|
6,00
|
Azja
|
520
|
19
|
0,30
|
Świat
|
4,184
|
31
|
1,35
|
Polska
|
8,7
|
28
|
0,23
|
Z powyższej tabeli wynika, że najmniejsza powierzchnia lasu przypadająca na 1 mieszkańca jest w Europie, a Polska nie odstaje w znaczący sposób od średniej na kontynencie. Największa lesistość jest w Ameryce Północnej. W Ameryce Środkowej i Południowej oraz w Australii i Oceanii powierzchnia lasów przypadająca na jednego mieszkańca jest największa na świecie.
Jak duże znaczenie dla bezpieczeństwa ludzi mają lasy pokazuje tragedia, do jakiej doszło w 1963 roku w Vaiont, we Włoszech. Wezbrane wody 3przelały się przez 266 m tamę. Niosły ze sobą miliony ton 6 błota i fragmentów skalnych. Zginęło 2000 ludzi.
Jak pokazało śledztwo, przyczyna tragedii było osunięcie się do zbiornika ogromnych ilości ziemi, które podniosły poziom wody. Teren wokół jeziora był bezdrzewny.
Prawdopodobieństwo wydarzenia się tej tragedii byłoby znacznie mniejsze gdyby tereny otaczające jezioro były porośnięte lasem.