Grzyby - są organizmami należącymi do królestwa grzybów (Fungi). Można, by pomyśleć, że jest to rzeczą jak najbardziej oczywistą, że grzyby należą do królestwa o tej samej nazwie. Jednaj, jeśli cofnąć się wstecz, kiedy to Linneusz w XVII wieku przeprowadzał badania nad klasyfikacją organizmów, to można zauważyć, że grzyby zostały przyporządkowane do królestwa roślin (Plantae). Dlaczego tak się stało? Podstawowymi kryteriami, jakimi kierował się Linneusz w przyporządkowywaniu organizmów do określonych jednostek systematycznych były: wrażliwość i ruchliwość. Organizmy wrażliwe i wykazujące ruchliwość zostały nazwane roślinami, a ich przeciwieństwo, czyli organizmy nieruchliwe i niewrażliwe roślinami. Grzyby są zarówno nieruchliwymi, jak i niewrażliwymi organizmami, a więc idealnie pasują do sklasyfikowanych przez Linneusza roślin. Dopiero badania prowadzone w późniejszych czasach, gdy istniała rozwinięta technologia pozwalająca na szczegółowe badania odkryto, że grzyby nie posiadają zielonego barwnika - chlorofilu, dzięki, któremu rośliny mają zdolność przeprowadzania procesy fotosyntezy. Skoro grzyby, nie są organizmami fotosyntetyzującymi, to znaczy, że muszą odżywiać się cudzożywnie. Wszystkie rośliny są organizmami samożywnymi, a więc wyłączono grzyby z królestwa roślin. W budowie komórkowej grzyby mają cechy wspólne zarówno z komórką roślinną, jak i komórką zwierzęcą. Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe czynniki postanowiono, że będą one stanowiły osobne królestwo.

Występowanie grzybów

Grzyby są organizmami kosmopolitycznymi, a więc żyją we wszystkich środowiskach na całej kuli ziemskiej.

Wymagania życiowe

Warunki klimatyczne, w których rozwijają się grzyby:

  • wilgoć,
  • zakres temperatur: 15 - 30°C,
  • zasób pokarmowy - rozkładająca się materia organiczna,
  • zaciemnienie.

Budowa grzybów

Strzępki stanowią podstawowy element budowy grzyba. Są to struktury o kształcie nitkowatym, zawierające cytoplazmę z organellami komórkowymi. Rozrastając się tworzą plechę grzyba, czyli inaczej grzybnię. Najmłodsze części strzępek wytwarzają owocniki.

  • Ciało zbudowane z plechy, która może mieć różne formy organizacyjne:
      • jednokomórkowe:
      • jednojądrowe (np. drożdże),
      • wielojądrowe (np. pleśniał) Þkomórczak,
      • wielokomórkowe:
  • nitkowate (np. kropidlak),
        • o plesze zróżnicowanej na luźną i zbitą w postaci owocni Þ plektenina (rzekoma tkanka),
  • grzybnia dikariotyczne (każda komórka posiada dwa jądra),
    • wyodrębnione jądro komórkowe (komórki grzybów są haploidalne, posiadają 1 n materiału genetycznego),
    • genetycznego ścianie komórkowej mają chitynę, a niektóre z gatunków także celulozę.

Czynności życiowe grzybów

  • skomplikowane sposoby rozmnażania,
  • u grzybów wyższych zachodzi przemiana pokoleń,
  • wszystkie są heterotrofami (organizmami cudzożywnymi:
      • pasożyty (żerujące na innym organizmie),
      • saprofity (żywiące się martwą materią organiczną),
    • oddychanie tlenowe.

Rozmnażanie grzybów

Garby mogą rozmnażać się bezpłciowo, wegetatywnie oraz płciowo.

  • Rozmnażanie bezpłciowe:
      • poprzez zarodniki - spory, rodzaje zarodników:
      • endospory - wewnątrz komórek,
      • egzospory - na zewnątrz komórek,
      • konidialne - odrywanie komórek grzybni,
      • zarodnki można podzielić jeszcze na:
        • oospory - zarodniki ruchome,
        • aplanospory - zarodniki nieruchome,
      • poprzez pączkowanie,
      • poprzez fragmentację plechy,
      • poprzez podział,
    • Rozmnażanie płciowe:
      • za pomocą gamet, proces ich zlewania się to syngamia:
  • plazmogamia - zlanie cytoplazmy,
  • kariognia - zlanie jąder,
      • izogamia - gamety nie zróżnicowane morfologicznie, tylko fizjologicznie,
        • anizogania - gamety zróżnicowane pod względem wielkości i kształtu (mikro- i makrogamety,
      • oogania - gamety bardzo zróżnicowane:
          • żeńska - duża, nieruchoma komórka jądrowa, składniki odżywcze, dużo cytoplazmy, brak wici,
      • męska - mała, ruchliwa komórką jądrowa, mało cytoplazmy, jest uwiciona.

Podstawowe typy grzybów

Wyróżnić można trzy podstawowe typy grzybów: sprężniarki, workowce i podstawczaki.

  • Sprężniarki: są komórczakami, posiadają chitynową ścianę komórkową, rozmnażają się przez zarodniki konidialne, w procesie rozmnażania płciowego dochodzi u nich do zlania różnoimiennych strzępek, zróżnicowanych fizjologicznie. żyją na lądzie. Są pasożytami.
  • Workowce: są grzybami wielokomórkowymi, o jednojądrowych komórkach grzybni. W czasie wytwarzania owocników część grzybni, która buduje owocnik staje się dikariotyczne.
  • Podstawczaki: większą część życia spędzają w fazie dikariotyczne. Dikariotyczne procesie rozmnażania płciowego, plazmogamia od kariogamii jest oddalona w czasie i przestrzeni.

Znaczenie grzybów

  • biorą udział w krążeniu materii w przyrodzie,
  • są komponentem budowy porostów,
  • żyją w symbiozie z roślinami wyższymi,
  • służą do produkcji antybiotyków, oraz witamin,
  • są wykorzystywane w przemyśle: piekarniczym, mleczarskim, spirytusowym,
  • stanowią składnik pokarmowy dla zwierząt i ludzi,
  • są wykorzystywane do walki ze szkodnikami,

Ale również:

  • zawierają substancje trujące,
  • są chorobotwórcze,
  • powodują pleśnienie produktów spożywczych.