Pamiętniki - czas i miejsce akcji
„Pamiętniki” Jana Chryzostoma Paska obejmują stosunkowo szeroki zakres czasowy (lata 1656–1688) i różnorodne miejsca (w Polsce, na Liwie i Ukrainie, Prusach, Śląsku), w których autor przebywał, mieszkał i walczył. Pasek opisuje swoje życie od lat młodzieńczych (choć trzeba pamiętać, że odpis, na podstawie którego wydano „Pamiętniki” był niekompletny, brakowało początkowych stron), przez okres służby wojskowej, aż po osiedlenie się na wsi.
Czas akcji podzielić można na dwa okresy:
- lata 1656-1666: obejmujący dekadę aktywnej służby wojskowej Paska, zajmujący większą część pamiętnika; główne informacje czasowe dotyczą wojen, w których Pasek brał udział, a więc: potopu szwedzkiego (1655-1660), wojny z Moskwą (1654-1667), wojny z Kozakami i Tatarami, wojny z Turkami (kampanii przeciwko Imperium Osmańskiemu);
- lata 1667-1688: kiedy to po zakończeniu służby wojskowej, Pasek osiadł na wsi i prowadził życie ziemianina.
Miejsca akcji obejmują szerokie terytorium, przede wszystkim, kiedy Pasek opisuje kampanie wojenne, w których bierze udział, choć jego życie ziemianina także obfituje w różnego rodzaju podróże. Miejsce akcji „Pamiętników” obejmuje więc:
- Polskę, w tym Małopolskę i Wielkopolskę (Pasek spędzał czas w tych regionach, biorąc udział w różnych kampaniach wojennych i zarządzając swoimi majątkami) oraz samą Warszawę (kilkukrotnie opisuje swoje wizyty w stolicy, uczestnictwo w sejmikach i spotkaniach z ważnymi osobistościami);
- dzisiejszą Litwę i Ukrainę (wtedy wchodzą w obszar Rzeczpospolitej): Pasek brał tam udział w walkach z Moskwą i Kozakami;
- Prusy: gdzie podczas potopu szwedzkiego Pasek przebywał, biorąc udział w walkach przeciwko wojskom szwedzkim;
- Węgry: gdzie walczył przeciwko wojskom tureckim.
