Zdążyć przed Panem Bogiem - problematyka
„Zdążyć przed Panem Bogiem” podejmuje przede wszystkim kwestię pamięci o wydarzeniu bardzo istotnym dla historii narodu żydowskiego, mieszkańców Warszawy, jak i wszystkich Polaków.
Reportaż opowiada o historii powstania w getcie warszawskim. Z jednej strony jest to relacja o faktach, wydarzeniach, osobach uczestniczących w tej historii. Nie brakuje tutaj pytań o motywacje, przyczyny, przebieg, konsekwencje. Ścierają się różne punkty widzenia na rozegraną już część historii. Widać to najlepiej w dyskusji Krall – Edelman o sposobach umierania.
Z drugiej strony „Zdążyć przed Panem Bogiem” jest tekstem, który pyta o sam sposób opowiadania o tak wielkiej tragedii. Nawiązanie do pierwszego wywiadu Edelmana i reakcji, z jakimi on się spotkał, a także wspomnienia przywódcy składającego raport tuż po wojnie, pokazują bardzo wyraźnie, jak trudno jest mówić o takim fragmencie historii, by nikt nie poczuł się urażony. Edelman nie uważa, by odzierał bohaterów powstania z godności, natomiast stara się coraz bardziej dbać o język tak, by nie dotknąć nikogo przez sam sposób opowiadania. To bardzo istotna kwestia, że tutaj nawet nie tak ważne są fakty jako takie, co sposób ich zaprezentowania.
Nie da się jednak uciec w kontekście „Zdążyć przed Panem Bogiem” przed podjęciem problematyki etyczno-moralnej. Po pierwsze jest to historia ogromnego cierpienia. Ale i cierpienia, które stawia przed bardzo trudnymi wyborami. Chodzi tutaj zarówno o historię Poli Lifszyc, jak i pielęgniarek, które podają dzieciom cyjanek oraz wielu innych bardzo dramatycznych obrazów, które przywołuje Edelman.
W końcu pada pytanie, do którego prowokuje „Zdążyć przed Panem Bogiem”, a więc kwestia zasadności wybuchu powstania, zarówno przyczyn, jak i skutków tego roku. Odpowiedź na to pytanie jest jednak wyjątkowo trudna i wydaje się, że Krall w żadnym momencie rozmów z Edelmanem nawet nie próbuje wprost rozstrzygać tej kwestii.
Pytania i odpowiedzi z podręczników, w których omawiana jest ta lektura, znajdziesz na stronie Skul.pl
Język polski. Klasa 3. Podręcznik - rozwiązania i odpowiedzi