Spis treści:

Młodzieżowe Słowo Roku, czyli...

Wydarzenie popularyzujące język polski wśród młodzieży jest organizowane przez Wydawnictwo Naukowe PWN we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim. Wszystko zaczęło się 2016 roku, gdy wystartował projekt „Słowa klucze” w ramach inicjatywy Narodowego Centrum Kultury „Ojczysty – dodaj do ulubionych”. Dzięki temu od kilku lat jesienią jest okazja do zabawy językiem i refleksji nad ciągłymi zmianami, które w nim zachodzą. 

Przeczytaj również: Baba od polskiego: Tylko niektórzy uczniowie mają dostęp do dobrego nauczania

Dotychczasowi laureaci 

W 2016 roku wygrało słowo sztos, które oznacza coś fajnego, niesamowitego, fantastycznego. Nie jest zresztą takie wcale takie nowe. Pojawiło się już w „Słowniku języka polskiego” Witolda Doroszewskiego, którego kolejne tomy ukazywały się w latach 50. i 60. XX wieku. Na podium stanęły wówczas ogarnąć/ogarniać (się), beka, masakra. Wszystkie są bardzo popularne. Gdy planujemy coś zorganizować lub musimy poradzić sobie z problemem, to będziemy ogarniać. Bekę można mieć z kogoś, choć jest to też po prostu śmieszna sytuacja. Masakra pomaga wyjaśnić więcej niż może się wydawać. Użyjemy jej do opisania czegoś strasznego lub pozytywnego. Wiele zależy od kontekstu. 

Emotikon xD stał się niekwestionowanym zwycięzcą drugiej edycji. Wyraża zarówno zdziwienie, podziw, jak i rozbawienie jakąś sytuacją. Choć miał godnych przeciwników. Po raz kolejny dużo głosów oddano na sztos. Trzecie miejsce zajął dwudzionek, czyli polski odpowiednik angielskiego słowa weekend. 

W 2018 roku wygrał dzban, ale nie w znaczeniu naczynia. Tak bywa określana osoba nieszczególnie inteligentna, niewygadana, a do tego niezbyt miła. Drugie miejsce zajęło bardziej pozytywne słowo. Masno to zarówno dobrze, fajnie, jak i fest. Listę zwycięzców tej edycji zamyka – prestiż. Znaczenie pozostało niezmienione. Wyraża ono poważanie i szacunek. 

Słowa, które zostały uznane za najlepsze w 2019 roku raczej wymagają wyjaśnienia. Alternatywka to dziewczyna, która nie utożsamia się z popularnymi trendami odnośnie do ubioru, makijażu, gustu muzycznego. Jesieniara uwielbia właśnie tę porę roku. Wieczory chętnie spędza pod kocem, pijąc herbatę i czytając książki. Natomiast eluwina to powitanie, które powstało w wyniku przekształcenia halo/elo. 

W 2020 roku plebiscyt nie został rozstrzygnięty, ale już w kolejnej edycji nie było takich problemów. Śpiulkolot zajął pierwsze miejsce. Słowo to dosłownie oznacza „samolot do spania”, „boarding do snu”. Drugą lokatę zajęła naura, czyli zwrot używany na pożegnanie. Wśród laureatów pojawiła się twoja stara, czyli niezbyt miła odpowiedź na pytanie kto. 

Ciekawe jakie słowo okaże się zwycięzcą tegorocznej edycji...

Jak będzie Młodzieżowe Słowo Roku 2022?

Konkurs ma dwa etapy. Pierwszy rozpoczął się w październiku i potrwa do 8 listopada 2022 roku. W tej części może zostać zgłoszone każde słowo, jak zapewniają organizatorzy „nie musi być nowe, slangowe ani najczęściej używane w danym roku”. Analizę nadesłanych propozycji przeprowadzi Jury w składzie Anna Wileczek (Uniwersytet J. Kochanowskiego w Kielcach), Ewa Kołodziejek (Uniwersytet Szczeciński), Marek Łaziński (Uniwersytet Warszawski), Bartek Chaciński (Polityka). Do drugiego etapu trafi 20 najlepszych propozycji młodzieżowych słów, które są zgodne z regulaminem plebiscytu. Od 15 do 30 listopada br. internauci będą mogli oddawać głosy na swoich faworytów. Każdy z nas może wpłynąć na to, jakie słowo zwycięży w tym roku. Wyniki zostaną ogłoszone na początku grudnia. 

Przeczytaj również: Najmłodszy nauczyciel w Polsce: Uczniowie znają swoje prawa i głośno o nich mówią. Patrzę na to z dumą

Jak zgłosić słowo i wziąć udział w głosowaniu?

Zgłoszenie propozycji słowa jest banalnie proste. Wystarczy wypełnić formularz dostępny na stronie internetowej PWN. Trzeba uzupełnić zaledwie cztery pola: wpisać słowo, podać jego znaczenie najlepiej z przykładami użycia, adres e-mail (na który zostanie przesłany link potwierdzający) oraz swój wiek. Ważne jest, aby przeczytać regulamin plebiscytu i zaznaczyć odpowiednie pole, a na koniec wcisnąć przycisk zgłoś. I gotowe. 

Jeżeli nie chcesz proponować słowa, to nadal możesz wziąć udział w plebiscycie. W drugim etapie, który rozpocznie się 15 listopada br., w specjalnie przygotowanej zakładce na stronie internetowej organizatora zostanie wtedy zamieszczony formularz jednokrotnego wyboru. Wystarczy zaznaczyć wybrane słowo. Warto pamiętać, że ten etap jest krótszy od poprzedniego i trwa tylko do 30 listopad do północy, więc najlepiej zagłosować od razu. 

W tym roku do współpracy zaproszono również młodzież szkolną. Na etapie analizy zgłoszeń Jury będzie mogło skonsultować się z przedstawicielami Obserwatorium Języka i Kultury Młodzieży UJK.

 

Nagrody za udział w plebiscycie

Nagrodą w plebiscycie są zestawy publikacji ufundowane przez Wydawnictwo Naukowe PWN. Otrzyma je zwycięzca oraz osoby, które przesłały propozycje wyróżnionych słów. 

Jury konkursu również przyzna swoją nagrodę. Z puli zgłoszeń pierwszego etapu wybierze trzy najciekawsze propozycje, wręczy też dwa wyróżnienia. W tym przypadku laureaci również otrzymają nagrody książkowe. 

oprac. Monika Wąs

 

Rozwiąż nasze quizy:

QUIZ Pamiętasz lektury z czasów szkolnych? Uzupełnij brakujące słowo

QUIZ: Wielką czy małą literą? Niewielu potrafi wszystko dobrze zapisać

QUIZ dla bystrych. Po 3 słowach zgadnij, o jakie polskie miasto chodzi