Spis treści:
- Badanie NASK „Nastolatki 3.0”
- Najważniejsze wnioski z badania
- Nastolatki w mediach społecznościowych
- Kontrola rodzicielska
Badanie NASK „Nastolatki 3.0”
NASK to państwowy instytut badawczy nadzorowany przez Ministerstwo Cyfryzacji. Od dziesięciu lat realizuje badanie „Nastolatki”, w którym pojawiają się informacje m.in. o tym, jak młodzi ludzie korzystają z internetu. Dzięki temu widać, jak na przestrzeni lat zmieniają się trendy.
Wyniki zaprezentowane w raporcie „Nastolatki 3.0” pod koniec 2023 roku mogą okazać się zaskakujące nawet dla tych, którzy wiedzą, że internet już dawno zastąpił podwórko. Znajdują się w nim odpowiedzi na pytania, jak młodzież funkcjonuje online i ile o wirtualnym życiu dzieci wiedzą ich rodzice. Badanie było realizowane między październikiem a listopadem 2022 roku. Użyto metody CAWI – wspomagany komputerowo wywiad przy pomocy strony internetowej. Kompletnych odpowiedzi udzieliło 4 984 uczniów z klas 7 i 8 szkoły podstawowej oraz 1 i 2 szkoły ponadpodstawowej, a także 1255 rodziców i opiekunów prawnych ze 160 szkół ze wszystkich województw w Polsce. Uzyskane wyniki uzupełniono analizą mediową.
Przeczytaj również: ChatGPT pomaga w szkolnych wypracowaniach. Jak sprawdzić kto napisał pracę?
Najważniejsze wnioski z badania
W dni powszednie nastolatki spędzają średnio 5 godzin i 36 minut w internecie. To znacznie więcej niż w 2020 roku (4 godziny i 50 minut). Jeszcze gorzej jest w dni wolne od zajęć – to średnio 6 godzin i 16 minut w sieci.
Młodzi najczęściej korzystają z internetu na telefonach komórkowych lub smartfonach, ale także na laptopach, komputerach, telewizorach, konsolach do gier, tabletach, smartwatchach. Na pytanie, od ilu lat samodzielnie korzystasz z internetu lub ze smartfona blisko 28 proc. badanych odpowiedziało, że 9–10 lat, niewiele mniej, bo ok. 27 proc. 7–8 lat. Najbardziej niepokojące wydaje się, że ponad 7 procent osób zaznaczyło wiek 4 i mniej lat. Choć z deklaracji wynika, że większość nastolatków otrzymała swój pierwszy telefon z dostępem do internetu w wieku 9–10, a 2 procent badanych miało 4 i mniej lat.

Ponad 40 procent nastolatków, którzy wzięli udział w badaniu, spotkała się z sytuacją, gdy ich znajomi byli atakowani i wyzywani w internecie. Z ośmieszeniem i poniżeniem kogoś w sieci zetknęła się co trzecia młoda osoba. Okazuje się, że bierność w sytuacjach doświadczania przemocy w sieci wzrasta. Ponad 68 proc. młodych internautów dostrzega problem mowy nienawiści w sieci.
Nieletni coraz częściej decydują się na spotkanie z osobą dorosłą, którą poznały w sieci. Co czwarty nie mówi o tym nikomu. Natomiast co trzeci nastolatek przyznaje się, że otrzymał czyjeś nagie lub półnagie zdjęcia za pośrednictwem internetu.
Przeczytaj również: Bullying w szkole jest podobny do mobbingu. Psycholog wyjaśnia zjawisko
Nastolatki w mediach społecznościowych
Ponad 40 procent nastolatków deklaruje, że brak dostępu do internetu uczyniłby ich życie mniej satysfakcjonującym. W mediach społecznościowych spędzają średnio ponad 4 godziny dziennie. Co trzeci z nich ma więcej niż osiem kont na platformach i portalach społecznościowych. Blisko jedna czwarta badanych często zaniedbuje przez to swoje obowiązki domowe. Młodzi ludzie zapewniają, że próbowali ograniczyć czas spędzany w mediach społecznościowych, ale bez zadowalających efektów.
Nastolatki biorą też udział w wyzwaniach internetowych – od zabawnych do niebezpiecznych. Ponad 30 procent młodych osób przyznaje, że w ostatnim roku mogło przez to narazić swoje życie lub zdrowie (fizyczne bądź psychiczne).
Przeczytaj również: Dopamina czyni nas niewolnikami? Psycholog o uzależnieniu nie tylko od smartfonów
Kontrola rodzicielska
Ponad połowa nastolatków, którzy wzięli udział w badaniu, twierdzi, że rodzice nie ustalają z nimi zasad korzystania z internetu. Dorośli mają inne zdanie na ten temat. Blisko 60 procent z nich zapewnia, że ustalała z dziećmi, w jaki sposób i ile czasu mogą spędzać w sieci.

Stosowanie filtrów rodzicielskich lub innych technologii, które ograniczają dostęp do ryzykownych treści w sieci, nie jest popularne w większości domów. Blisko 67 procent rodziców zaprzecza, że stosuje takie metody. Większość dorosłych uważa, że skutecznie kontrolują treści internetowe, do których dostęp mają ich dzieci. Blisko 20 procent nastolatków twierdzi, że są one nieskuteczne lub bardzo nieskuteczne.
Źródła: nask.pl, bryk.pl
Oprac. Monika Wąs
Odpowiedzi do zadań z podręczników znajdziesz tutaj:
Biologia – rozwiązania zadań z zeszytu ćwiczeń
Odpowiedzi do zadań z podręcznika z języka polskiego
Ćwiczenia z wyjaśnieniami – podręczniki z fizyki