Spis treści:

Jaskinie na Kadzielni w Kielcach – położenie i historia 

Jaskinie na Kadzielni znajdują się w Kielcach, a dokładnie na obszarze rezerwatu Kadzielnia. Bardzo łatwo tam trafić – kompleks mieści się między ulicami Krakowską, Gagarina, Pakosz i Aleją Legionów (jakieś 200 metrów za stadionem Korony Kielce).  

To unikatowe miejsce w skali całego kraju – stanowi fragment podziemnego systemu krasowego, który powstał w wyniku rozpuszczania skał przez wody zawierające dwutlenek węgla (wytwarza się słaby kwas węglowy). Ich początek datuje się na czas neogenu i kenozoicznego okresu lądowego. Oznacza to, że mają kilka, a nawet kilkanaście milionów lat. Łączna długość wszystkich odkrytych dotychczas korytarzy jaskini wynosi 392 m, a deniwelacja (różnica wysokości między najniżej a najwyżej położonym punktem terenu) 21 m. 

Zobacz: Najdłuższe jaskinie w Polsce i na świecie. Kto może je zwiedzić?

Wydobycie wapieni dewońskich na Kadzielni zaczęło się w XVIII wieku i trwało do 1962 roku. W kamieniołomach wydobywano wapienie, które służyły do prowadzonej na miejscu produkcji wapna w piecach wapienniczych. Wiele lat eksploatacji skał wapiennych obfitowało w odkrywanie nowych jaskiń – niestety wiele z nich zostało całkowicie zniszczonych.  

Jak przygotowywano Kadzielnię do zwiedzania?

Na Kadzielni jest 25 grot, choć do zwiedzania udostępniono jedynie ich niewielką część. Aby można było zwiedzać je wygodniej i łatwiej, trzy z nich połączono w jeden szlak.

rezerwat kadzielnia kielce nocą
Nocna iluminacja stromych zboczy rezerwatu Kadzielnia. W tle widoczna konstrukcja amfiteatru / fot. Asirekas/CC BY-SA 3.0 PL

Dla zapewnienia bezpieczeństwa zwiedzającym w 2004 roku ruszyły prace przy łączeniu grot i wydobywaniu gliniastego namuliska i gruzu skalnego. W tym czasie odkryto też 88 m nowych korytarzy i połączono Prochownię z Jaskinią Odkrywców. Kolejne prace przyniosły odkrycia dodatkowych korytarzy – tym razem 82 metry podziemnych szlaków.  

W 2009 roku wszystkie jaskinie połączono w jeden system. 

Ciekawostki o jaskiniach na Kadzielni 

Co można zobaczyć w jaskiniach? Między innymi: 

  • struktury i organizmy charakterystyczne dla dawnego dewońskiego morza, takie jak skamieniałości koralowców i innych organizmów żyjących w tym okresie;
  • stalagmity i stalaktyty;
  • nacieki groniaste i grzybkowe;
  • osady ilaste z bardzo ciekawymi kośćmi nietoperzy, pochodzące z plejstocenu;
  • nacieki lodowe – pojawiają się one zimą, więc niestety odwiedzający nie mogą ich zobaczyć (kompleks jest wtedy niedostępny dla turystów). 

Sprawdź: Nie tylko Wolin i Uznam. Polska ma ponad 200 wysp

Poza przygotowanym dla turystów szlakiem 3 jaskiń, na Kadzielni znajdują się również oddzielne groty, które nie są udostępnione turystom. Są to: 

  • Jaskinia Wschodnia – jedna z największych jaskiń Kadzielni, do której prowadzą 3 otwory, jednak żaden nie jest naturalny;  
  • Jaskinia Jeleniowska – ma długość 80 m, a jej nazwa pochodzi od szczątków jelenia, które znaleziono w 1904 roku przy jej odkryciu; 
  • Jaskinia Zawaliskowa – ma długość 30 m; odkryto ją w 1959 roku; 
  • Jaskinia za Filarem – żeby do niej wejść, trzeba uzyskać zezwolenie Regionalnego Konserwatora Przyrody. Eksploracja wymaga wspinaczki. 

Ile trwa zwiedzanie Kadzielni – informacje praktyczne

Udostępniona turystom trasa ma około 160 m długości i składa z 3 jaskiń:  

  • Jaskini Odkrywców, 
  • Prochowni, 
  • Szczeliny na Kadzielni. 

Początkowo były one osobnymi grotami, ale dla ułatwienia zwiedzania połączono je w jeden system korytarzy.  

Jaskinie na Kadzielni można zwiedzać w sezonie, trwającym od 1 kwietnia do 31 października, od wtorku do niedzieli. Wejście do obiektu jest płatne i musi być poprzedzone rezerwacją. Spacer po jaskiniach trwa około 30 minut. Warto pamiętać, żeby na zwiedzanie wziąć ze sobą coś ciepłego do ubrania się – wewnątrz panuje temperatura wynosząca 10°C. 

Inna atrakcja w pobliżu: Krajobraz jak na Marsie. Kamieniołom Kopulak i czerwone jeziorko

Jak przygotować się do zwiedzania jaskini? Poza zabraniem ze sobą cieplejszego ubrania nie ma potrzeby specjalnego przygotowywania się do spaceru po Kadzielni. Dla wygody warto nałożyć sportowe buty i wziąć ze sobą coś do picia. Na miejscu turyści otrzymują kaski, w których kontynuują spacer. 

Nie tylko jaskinie. Atrakcje na Kadzielni

Podziemny szlak to oczywiście największa atrakcja Kadzielni, ale na uwagę zasługuje również nowoczesny amfiteatr, punkty widokowe oraz pomniki związane z historią miasta. Z ukształtowania terenu korzystają miłośnicy sportów ekstremalnych, a co roku odbywa się tu Kadzielnia Sport Festiwal.

rezerwat kadzielnia kielce
Rezerwat przyrody Kadzielnia. W tle widoczne (wcale nie najbliższe) zabudowania tkanki miejskiej Kielc /fot. Asirekas/CC BY-SA 3.0 PL

Atrakcją dla odważnych jest zjazd tyrolką, stanowiącą element podniebnej trasy widokowej. Ma ona 600 m i jest najdłuższa w Polsce. W czasie zjazdu można podziwiać nieckę kamieniołomu oraz Jeziorko Szmaragdowe. Ciekawym elementem trasy jest most linowy oraz półka skalna, która normalnie jest niedostępna dla turystów. 

Odwiedziny w jaskini to ciekawy sposób na spędzenie dnia, a przy okazji wycieczkę edukacyjną. Trasa nie jest długa, a do tego przystosowana do możliwości dzieci i seniorów.  

Źródła: jaskinienakadzielni.pl, swietokrzyskie.travel, kadzielniakielce.pl, goryaktywnie.pl,  

Redakcja

Czytaj także:

Klif Orłowski - wyjątkowe miejsce, które znika z mapy wybrzeża

Co oznaczają kolory szlaków w górach? Nie wszyscy znają zasady

Zabytkowe wiadukty w Polsce. Przyciągają miłośników historii i pięknych widoków