Spis treści:
- Diugoń przybrzeżny – wyjątkowy morski ssak
- Gdzie żyją diugonie przybrzeżne?
- Krowa morska wymrze? Prognozy są niepokojące
- Zmiana klimatu i brak pożywienia
Diugoń przybrzeżny – wyjątkowy morski ssak
Diugoń przybrzeżny (Dugong dugong) to jedyny przedstawiciel rodziny diugoniowatych. Dorosłe osobniki osiągają wielkość nawet 3 m i wagę do 400 kg. Choć wydają się ociężałe, nieporadne czy wręcz trochę rozlazłe, są silnie umięśnione. Nie są przystosowane do życia na lądzie – nie umieją się tutaj poruszać. Są ssakami, dlatego wypływają na powierzchnię po to, aby oddychać, a następnie nurkują, aby zjeść, przemieścić się w inne miejsce czy odpocząć. Wśród zwierząt lądowych ich najbliższym krewniakiem jest słoń.
Diugonie porozumiewają się ze sobą, wydając charakterystyczne odgłosy, zbliżone do beczenia owiec. Według badaczy zwierzęta zaczynają lamentować w sytuacji zagrożenia, w ten sposób ostrzegając innych.
Jak wygląda diugoń?
- Ma wrzecionowaty, zwężający się ku tyłowi tułów bez zaznaczonej szyi.
- Płetwa ogonowa jest pozioma, na końcu ma rozwidlenie z ostrymi końcami.
- Jego przednie kończyny przekształcone są w płetwy z 5 palcami, a kończyny tylne są zredukowane.
- Ubarwienie diugoni jest ciemnoszare na grzbiecie i ciemnocieliste na brzuchu. Poszczególne okazy mogą się między sobą różnić.
- Diugonie mają wystający, tępo zakończony pysk, który pozwala im żerować przy dnie. Bardzo charakterystycznym elementem wyglądu tych zwierząt jest wywinięta górna warga, która służy do wyrywania trawy morskiej.
- Diugonie mają małe oczka z powiekami pokrytymi oleistą substancją, zapobiegającą wpływaniu do oczu słonej morskiej wody.
W związku z wymienionymi wyżej cechami wyglądu pojawia się często pytanie, czy diugoń to manat? Rzeczywiście – istnieje między nimi pewne podobieństwo, a dodatkowo krowy morskie są krewnymi manatów słodkowodnych, ale nie jest to tożsamy gatunek. Różni je przede wszystkim wygląd płetwy ogonowej – u manatów nie ma rozwidlenia.
Ze względu na specyfikę swojej diety diugonie nazywa się krowami morskimi. Co je krowa morska? Podobnie jak pospolita krowa lądowa, jest roślinożerna i żywi się trawą – tyle że morską. Wyrywa ją kopiąc pyskiem w dnie morskim. W poszukiwaniu trawy diugonie przemieszczają się do 40 km dziennie.
Sprawdź także: Mikroplastik zagraża ptakom? Polscy naukowcy biją na alarm
Gdzie żyją diugonie przybrzeżne?
Diugonie przybrzeżne żyją w stadach, w tropikalnych i subtropikalnych morzach. Zasięg ich występowania jest dość szeroki: można spotkać je u wybrzeży Afryki, aż do Australii, Wysp Marshalla i Nowej Kaledonii. Niegdyś populacje diugonia były widziane na Malediwach i Mauritiusie, ale obecnie nie zaobserwowano tam żadnych osobników.
Krowa morska wymrze? Prognozy są niepokojące
Populacja krów morskich drastycznie się zmniejsza, za co w dużej mierze odpowiedzialny jest człowiek. Zwierzęta te pływają na dość płytkiej głębokości, dlatego bardzo często wpadają w rybackie sieci jako przypadkowy gatunek. Giną także w zderzeniach z łodziami. Na ich niekorzyść działa również zanieczyszczenie wód oraz połowy – choć w większości krajów są pod ochroną, wciąż zdarza się, że urządzane są na nie polowania.

W Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych opisane są jako gatunek narażony na wyginięcie. W Chinach diugonie zostały uznane za gatunek funkcjonalnie wymarłych – choć populacje nie były tam duże, regularnie widywano tam morskie krowy.
Sprawdź także: Te ryby to pogromcy mikroplastiku w wodzie? Nowe badania
Zmiana klimatu i brak pożywienia
Zagrożeniem dla diugoni jest również zmiana klimatu – coraz częstsze burze, cyklony i ulewne deszcze niszczą główny składnik diety tych ssaków. Kiedy cyklony tropikalne uderzają w zatoki, zanieczyszczenia osadzają się na powierzchni wody, odcinając trawie morskiej dostęp do światła, niezbędnego do jej wzrostu. Szacuje się, że każdego roku znika około 7 proc. morskiej trawy. Jak duża jest skala zjawiska? Dwa cyklony, które uderzyły w 2023 roku w zatokę Havannah, zniszczyły wszystkie łąki trawy morskiej na tym obszarze. Jeśli nie ma pożywienia, diugonie muszą wyruszyć w drogę, by go poszukać.
Odtworzenie populacji diugoni nie będzie łatwe – głównym problemem jest ich długi cykl reprodukcyjny – ciąża trwa 13 miesięcy, po czym samica rodzi zwykle jedno młode. Jest ono objęte opieką rodziców przez kilka, a nawet kilkanaście lat – do momentu osiągnięcia przez nie dojrzałości płciowej.
Diugonie, czyli krowy morskie to stworzenia, które niespiesznie, nie robiąc nikomu krzywdy, przemieszczają się po ciepłych morskich wodach afrykańskich i australijskich. Niestety być może niedługo ten urokliwy gatunek morskiego ssaka będzie należał do przeszłości – będzie to kolejny tragiczny skutek globalnego kryzysu klimatycznego.
Źródła: animalia.bio, redsea-project.com, theguardian.com, marineconservation.org.au
Sprawdź również:
Płetwal błękitny – największe zwierzę na Ziemi. Pojawia się w Bałtyku
Ten ptak to sensacja w Polsce. Łatwiej go usłyszeć niż zobaczyć
Poluje na wszystko, co jest w stanie unieść. Nie omija także ludzi