Spis treści:
- Z czego wynikają standardy ochrony małoletnich?
- Kto musi wprowadzić standardy ochrony małoletnich?
- Standardy ochrony małoletnich – zasady od nowego roku szkolnego
- Zmiany w szkołach – przykłady
- Co będzie zakazane poza szkołą?
Z czego wynikają standardy ochrony małoletnich?
Standardy ochrony małoletnich to jeden z elementów związanych z tzw. ustawą Kamilka z Częstochowy. Nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego weszła w życie 15 lutego 2024 roku. Jak podkreśla Rzeczniczka Praw Dziecka Monika Horna-Cieślak:
– Ta ustawa zmienia paradygmat myślenia o przemocy w Polsce. Nie tylko mówi, jak reagować, kiedy do przemocy doszło, ale przede wszystkim nakazuje wyciągać wnioski i przeciwdziałać krzywdzeniu dzieci. Ta ustawa to hołd dla Kamilka i innych dzieci, które są bądź były krzywdzone w dzieciństwie.
W akcie prawnym jest również mowa o standardach ochrony małoletnich przed przemocą. Na stworzenie nowych procedur w wielu miejscach przewidziano sześć miesięcy od daty wejścia w życie ustawy.
Przeczytaj również: Wyprawka szkolna dla pierwszoklasisty. 9 najważniejszych zasad
Kto musi wprowadzić standardy ochrony małoletnich?
Obowiązek wprowadzenia standardów ochrony małoletnich miał zostać zrealizowany do 15 sierpnia br. Kto musi go dopełnić? Organy zarządzające:
- jednostkami systemu oświaty (m.in. szkoły, przedszkola),
- placówkami oświatowymi, opiekuńczymi, wychowawczymi, resocjalizacyjnymi, religijnymi, artystycznymi, medycznymi, rekreacyjnymi, sportowymi,
- placówkami związanymi z rozwijaniem zainteresowań, w których znajdują się małoletni.
Dotyczy to także podmiotów, które świadczą usługi hotelarskie i turystyczne oraz prowadzą miejsca zakwaterowania zbiorowego.
Standardy ochrony małoletnich – zasady od nowego roku szkolnego
Na stronach internetowych szkół w całej Polsce można już znaleźć dokumenty, które mają pomóc chronić dzieci przed wszelkimi formami przemocy. Dlatego w standardach ochrony małoletnich poruszane są różne kwestie, m.in. zasad:
- rekrutacji pracowników,
- reagowania w przypadku podejrzenia, że dziecko doświadcza jakiejkolwiek formy krzywdzenia,
- relacji pracownik placówki – dziecko oraz dziecko – dziecko,
- bezpiecznego korzystania z internetu,
- ochrony wizerunku i danych osobowych.
Przeczytaj również: Artykuły higieniczne w szkołach. Barbara Nowacka walczy z ubóstwem menstruacyjnym
Zmiany w szkołach – przykłady
We wszystkich standardach ochrony małoletnich pojawiają się zapisy odnośnie do sposobu, w jaki powinni się do nich zwracać dorośli. W Przedszkolu nr 121 we Wrocławiu personel ma unikać „wypowiedzi nakazujących, komenderujących, nadmiernie moralizujących, krytykanckich” oraz nie reagować „złośliwościami, sarkazmem na zachowanie dziecka”. Natomiast w Szkole Podstawowej nr 30 im. Króla Kazimierza Wielkiego w Lublinie nie może „krzyczeć na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa dziecka lub innych dzieci”.

Szkoły zwracają też dużą uwagę na przemoc seksualną wobec dzieci i młodzieży. W dokumencie przygotowanym w Szkole Podstawowej nr 352 im. Jerzego Huberta Wagnera w Warszawie wspomniano, że „podczas wyjazdów i wycieczek związanych z noclegiem niedopuszczalne jest spanie z małoletnim w jednym łóżku lub pokoju (z wyjątkiem sytuacji, gdy cała grupa śpi w jednym pomieszczeniu)”. W standardach ochrony małoletnich w Liceum Ogólnokształcącym im. Stanisława Staszica w Trzciance można przeczytać, że „nie jest dozwolone nawiązywanie z małoletnim jakichkolwiek relacji romantycznej lub seksualnej, lub mogących zostać uznane za posiadające takie właściwości. Obejmuje to także seksualne komentarze, żarty, gesty”.
Przeczytaj również: Kalendarz roku szkolnego. Ten rok szkolny będzie wyjątkowo długi
Co będzie zakazane poza szkołą?
Od 1 września w wielu szkołach w Polsce relacje uczeń – nauczyciel mogą wyglądać inaczej niż dotychczas. Placówki oświatowe wprowadzają konkretne zakazy związane z kontaktami pozaszkolnymi. Tak jest choćby w Szkole Podstawowej nr 4 w Poznaniu – „kontakt poza godzinami pracy z uczniami jest co do zasady zabroniony”. Dlatego „pracownikowi nie wolno zapraszać uczniów do swojego miejsca zamieszkania. Wszelkie spotkania z uczniem lub też jego opiekunem powinny odbywać się na terenie szkoły”. Jeżeli mimo wszystko jakaś forma komunikacji pozalekcyjnej będzie konieczna, to nauczyciel może używać służbowego e-maila lub dziennika elektronicznego. Natomiast nie wolno mu przyjmować lub wysyłać zaproszeń w mediach społecznościowych.

W procedurach Szkoły Podstawowej nr 169 im. Marii Dąbrowskiej w Łodzi czytamy, że kontakty mogą dotyczyć tylko „spraw związanych z życiem szkolnym”. Nie inaczej jest w Szkole Podstawowej nr 6 w Gdyni. Tam w standardach ochrony małoletnich pojawia się też zakaz używania prywatnych telefonów do rozmów z uczniami. O zgodę na spotkanie z dziećmi poza lekcjami nauczyciel powinien zapytać prawnych opiekunów i poinformować o tym dyrekcję. Podobne zasady będą obowiązywały w Zespole Szkół nr 24 im. M. Rejewskiego w Bydgoszczy.
W Szkole Podstawowej nr 106 w Krakowie „niedopuszczalne są kontakty online w celu utrzymywania relacji z dziećmi i oraz wykorzystywanie mediów społecznościowych do kontaktu z dziećmi, takie jak prowadzenie prywatnych rozmów, zamieszczanie komentarzy pod ich zdjęciami, nagraniami i udostępnianie ich zdjęć”.
Źródła: brpd.gov.pl, lo.trzcianka.com.pl, przedszkole121.edu.wroclaw.pl, sp169.pl, sp4.poznan.pl, sp6.gdynia.pl, sp352.edupage.org, sp106-krakow.pl, sp30.lublin.eu, zs24.bydgoszcz.pl
Przeczytaj również:
Egzamin ósmoklasisty 2025. Uczniowie ucieszą się z tej zmiany
Dopamina czyni nas niewolnikami? Psycholog o uzależnieniu nie tylko od smartfonów
Lęk przed matematyką – wymysł czy realny problem? Wywiad z prof. U. Oszwą