Wiersz Tadeusza Różewicza pt. "Zostawcie nas" jest swoistym apelem pisanym w imieniu pokolenia Kolumbów, którzy przeszli przez dramat II wojny światowej. Ponieważ byli młodzi, więc tym bardziej ten tragiczny czas odcisną na nich swoje niezatarte piętno. Pomimo upływu lat niektóre zdarzenia ciągle tkwią w pamięci. Zastosowano tu pierwszą osobę liczby mnogiej, a taka forma wypowiedzi wydaje się jak najbardziej uzasadniona, ponieważ dotyczy większej grupy osób.
Podmiot liryczny można utożsamiać z autorem. Tematem utworu są przeżycia odnotowane z pewnego dystansu czasowego. Jednak nie oznacza to, że obraz wojny można łatwo zapomnieć. Jest wręcz przeciwnie, uparcie tkwi on w podświadomości i powoduje, że inne kwestie schodzą na plan dalszy. Dawni uczestniczy walki wyróżniają się specyficznym piętnem na tle społeczeństwa. Są obdarowani charakterystyczną skazą, ponieważ przyszło im żyć w czasach, gdy zazdrościli przedstawicielom świata przyrody: zwierzętom, roślinom, a nawet martwym kamieniom. Bowiem to właśnie ludzie ludziom zgotowali tak okrutny los. Wyznanie "chciałbym być szczurem" brzmi bardzo dramatycznie, ponieważ sugeruje, że dola zwierząt jest lepsza od sytuacji, w której znalazł się człowiek. Z tak postawioną tezą trudno polemizować tym, którzy nie przeżyli wojny, bo nie znają jej prawdziwego oblicza. Bohater zwraca się z prośbą, aby zostawić ich w spokoju. Każde wypytywanie o dawne czasy, okres ich młodości, rozdrapuje rany na nowo, przywołuje bowiem bolesne wspomnienia. Autor zarówno na początku jak i na jego końcu utworu apeluje: "Zapomnijcie o nas" Prośba uwypuklona jest także w tytule tekstu.
Członkom pokolenia Tadeusza Różewicza przyszło doświadczyć tragicznej młodości. Musieli oni szybko dorosnąć, bo taka była konieczność. Nierzadko stawali przed trudnymi wyborami. Na szczęście my nie musimy przechodzić przez takie doświadczenia. Jednak powinniśmy w dalszym ciągu pamiętać o smutnej przeszłości naszych przodków i robić wszystko, aby te zdarzenia nigdy więcej się nie powtórzyły. Wtedy ich ofiara będzie miała sens.
