"Oda do młodości", Adama Mickiewicza, była skierowana do młodzieży filomackiej. Poeta był studentem Uniwersytetu Wileńskiego. Razem z grupą przyjaciół założył w 1817 roku, Towarzystwo Filomatów. Założeniem tego towarzystwa, miały być wspólne dyskusje na temat tworzonych utworów, rozmowy o dziełach literackich, wzajemna pomoc i przyjaźń, oraz rozwijanie patriotyzmu. Do tej grupy, zaczęły dołączać inne osoby. Utworzone dwie grupy, odłamy Towarzystwa Filomatów: Towarzystwo Filaretów i Związek Promienistych.
Władze rosyjskie, zaczęły podejrzewać grupy studentów o związek z działaniami patriotycznymi, przeciwko zaborcom. Zaczęły się przesłuchania i aresztowania. Studentów sądzono i wywożono w głąb Rosji.
Gubernatorem stolicy został Nowosilcow, który wsławił się zamykaniem szkół i niszczeniem polskiej inteligencji. Był najbardziej znienawidzonym człowiekiem w kraju.
Adam Mickiewicz, napisał "Odę do młodości", jako manifest młodości. Stała się nieformalnym hymnem młodzieży polskiej. Bardzo długo można ją było przeczytać tylko w odpisach. Ukazała się drukiem w 1827 roku, chociaż poeta napisał ją w 1820 roku. Mickiewicz krytykuje świat starych oświeceniowych poglądów, gdzie nie ma miejsca na myślenie za pomocą uczucia i serca. Klasycy wierzą tylko w to, co da się udowodnić naukowo. Opisuje ich jako "Bez serc, bez ducha, to szkieletów ludy", nie potrafią się otworzyć, na nowe idee "Obszar gnuśności zalany odmętem" (…) " kędy wieczna mgła zaciemia". Poeta apeluje do młodych, aby nie bali się podejmować decyzji "Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga,/ Łam, czego rozum nie złamie". Uważa, że w młodości jest olbrzymi potencjał, którego nie mają klasycy. Mickiewicz pokazuje, że należy poznawać świat również intuicja uczuciem, sercem. Światem powinni rządzić młodzi, wtedy ruszy do przodu. Należy poznawać jego tajemnice, bez stawiania sobie granic. Świat, powinien być oparty na przyjaźni, wspólnym działaniu, pomocy innemu człowiekowi. "Oto miłość ogniem zionie, / Wyjdzie z zamętu świat ducha: / Młodość go pocznie na swoim łonie, / A miłość w wieczne skojarzy spojnie." Młodość to potęga, która może zmienić losy świata. "Dalej, bryło z posad świata!/ Nowymi pchniemy cię tory". Poeta, kładzie duży nacisk, na działanie w grupie, a nie na działanie indywidualne. Sam integruje się z grupą. "Hej! ramię do ramienia! Spólnymi łańcuchy/ Opaszmy ziemskie kolisko!". Manifest, kształtował świadomość narodową, stał się utworem, który zachęcał do działania. Poeta, pokazuje, że młodość może zmienić kolej wydarzeń. Młodzi ludzie, nie boją się zmian. Potrafią zaryzykować, żeby poznać coś nowego. Osoby starsze, które mają już doświadczenie, nie działają pod wpływem impulsu. Poeta ukazuje niechęć wobec starości. Odcina się też definitywnie, od poglądów oświeceniowych.
"Odę do młodości", mam porównać z III cz. "Dziadów". Adam Mickiewicz napisał ten dramat w 1823 roku. Wykorzystał w nim autentyczne wydarzenie, dotyczące rozpoczęcia śledztw, przeciwko Towarzystwu Filomatów. Opisał aresztowania, tortury i prześladowania, z jakimi spotykali się studenci. Byli aresztowani niespodziewanie, często odbywali długie wyroki, bez postawionego aktu oskarżenia. Niektórzy znikali bez wieści, rodziny uznawały ich za zaginionych, po wielu miesiącach bezskutecznych poszukiwań. Czasami okazywało się, że wracali do rodziny po wieloletniej karze wiezienia. Byli ludźmi tak zmienionymi psychicznie i fizycznie, że rodziny często miały problem z rozpoznaniem ich. Adam Mickiewicz, nie brał udziału w powstaniu listopadowym. Miał z tego powodu wyrzuty sumienia do końca życia. Nie mógł przebywać w Polsce, ze względu na to, że w procesie filomatów również został osadzony i skazany na wyjazd w głąb Rosji. Poeta stara się wytłumaczyć klęskę powstania listopadowego. Tworzy ideę, która związana jest z mesjanizmem. Uważa, że Polska jest tak niszczona przez zaborców, ponieważ, dzięki jej nieszczęściu inne kraje, zostaną uwolnione z niewoli. Kiedy ojczyzna zmartwychwstanie, będzie wolna. Stworzył też w Wielkiej Improwizacji, postać poety wieszcza, który ma za zadanie uwolnić przez swoją ofiarę, ojczyznę z niewoli. W romantyzmie poeta, ma moc, która pozwala mu rozmawiać z Bogiem, poznawać rzeczy przyszłe, które innym są nieujawnione. W Wielkiej Improwizacji Konrad, pochwala samotność i działanie jako jednostka. Jego monolog pokazuje, że stawia się ponad innymi ludźmi. Prowadzi z Bogiem monolog, w którym stawia się na równi z nim. Uważa, że Bóg, jest tylko mądrością, nie jest miłością, ponieważ pozwala na takie nieszczęścia. Konrad ma pretensje, do niego, że tak doświadcza jego ojczyznę. Główny bohater, próbuje uszczęśliwić naród przez swoja ofiarę. Na początku niczym Prometeusz, stara się uwolnić ludzi przez swoją śmierć. Później przemawia przez niego pycha i już nie jest bezinteresowny. Pragnie rządzić duszami ludzi i karać ich, za nieposłuszeństwo.
" Ja i ojczyzna to jedno.
Nazywam się Milion - bo za miliony
Kocham i cierpię katusze".
"Co ja zechcę, niech wnet zgadną,
Spełnią, tym się uszczęśliwią,
A jeżeli się sprzeciwią,
Niechaj cierpią i przepadną".
Jednak Konrad jest poetą, więc nie jest w stanie dopełnić swojego postanowienia. Jest wrażliwy, żyje bardziej w świecie wewnętrznym. To postać tragiczna, rozdarta wewnętrznie. Jest za słaby psychicznie, na przywódcę narodu.
Adam Mickiewicz, stworzył dwa utwory, które zawierają w sobie dwa przeciwstawne poglądy. W jednym nawołuje do działania w grupie. Uważa, że tylko w ten sposób można zmienić świat. Tylko działanie wielu osób może przyczynić się do zmiany istniejących sytuacji. W drugim, pokazuje heroiczną walkę jednego człowieka, który uważa, że sam może uratować ojczyznę. "Oda do młodości" powstała wcześniej o ponad 12 lat, od III cz. "Dziadów". Poeta, pisząc manifest młodości, sam był młodym człowiekiem. Wierzył, że siła, jaka zawarta jest w młodości "przenosi góry" i czyni cuda. Może po 12 latach, ten entuzjazm nie był jego towarzyszem. Tamta droga, nie przyniosła rezultatów. Zaczął pisać o mesjanizmie, aby dotrzeć, do istoty nieszczęść ojczyzny. Uważał, że tylko poeci, mają możliwość ingerowania w losy kraju.
