Prekursorem gatunku literackiego, jakim jest powieść poetycka jest W. Scott. Nie ulega jednak wątpliwości, że najwybitniejszym mistrzem owej formy pisarstwa jest G. Byron, a najznakomitszym przykładem wirtuozerii w tym zakresie jest "Giaur".
Jak sama nazwa wskazuje, powieść poetycka składa się z elementów epickich typowych dla powieści (fabuła, narrator) lirycznych charakterystycznych dla poezji (poetyckie opisy, subiektywizm narracji, rymy, wersowa struktura utworu) oraz dramatycznych (spowiedź Giaura). Powyższa cecha nosi miano synkretyzmu rodzajowego. Pozostałe elementy powieści poetyckiej są następujące:
- utwór pisany wierszem
- kompozycja luźna, fragmentaryczna, pełna niedomówień i luk ( brak informacji na temat pochodzenia i prawdziwego imienia Giaura, przeszłości, przyczyny przyjazdu do Grecji, jego losów pomiędzy zabójstwem Hassana, a pobytem w klasztorze)
- inwersja czasowa, czyli brak chronologii w opisie, przebieg wydarzeń jest przedstawiany wyrywkowo, bez przestrzegania zasady przyczyna- skutek ( najpierw jest przedstawiony statek piracki, potem jeździec na czarnym koniu, posiadłość baszy po jego śmierci, topiel Leili)
- nastrój tajemniczości, zagadkowości
- obecność bohatera byronicznego - postaci tajemniczej, samotnej, wyobcowanej, nieszczęśliwej z powodu niespełnionej miłości, mającej na sumieniu czyny dwuznaczne moralnie
- orientalizm, czyli zainteresowanie kulturą, tradycja, zwyczajami i historią Wschodu (zwyczaje tureckie, stroje)
- historycyzm - akcja jest przedstawiana na tle wydarzeń historycznych (najazd Turków na Grecję)
