Najważniejszą fantastyczną postacią w utworze „Słowik” jest tytułowy słowik. To mały ptaszek, który myśli i mówi jak człowiek. Jest skromny, nie pragnie zaszczytów, ale kocha swojego cesarza i jest gotów wiele dla niego zrobić. Najlepiej się czuje na wolności, wśród skromnych ludzi, ale nie protestuje, gdy zostaje zmuszony do zamieszkania w pałacu. Nie chce też zwracać na siebie uwagi – gdy dwór zaczyna interesować się sztucznym słowikiem, odlatuje. Oprócz niego w baśni występuje śmierć oraz dobre i złe uczynki, mające ładne i brzydkie ludzkie twarze.

  Miejsce akcji baśni to Chiny, ale nie da się powiedzieć, kiedy toczą się wydarzenia („przed wielu laty”). Nie wiadomo, jak nazywa się cesarz i czy rzeczywiście taki cesarz istniał, w związku z czym można się domyślać, że cała historia jest wymyślona.

  Zakończenie utworu jest szczęśliwe. Dzięki słowikowi cesarz zostaje wyleczony ze śmiertelnej choroby i obaj mogą cieszyć się ponownie wzajemną przyjaźnią. Cesarz zaś zaczyna rozumieć, że najważniejsze w drugiej osobie jest postępowanie i charakter, a nie wygląd i majątek.