Czym jest piękno? W słowniku, zostało określone w następujący sposób: "pozytywna właściwość estetyczna bytu, wynikająca z zachowania proporcji, harmonii, barw, dźwięków, stosowności, umiarze i użyteczności, postrzeganych przez zmysły. Istnieje piękno ideowe, duchowe, moralne, naturalne, cielesne, obiektywne i subiektywne". Pojęcie to jest związane z estetyką, pojęciem dobra i prawdy.

Tym zagadnieniem interesują się filozofowie, twórcy, teoretycy z różnych dziedzin literatury, psychologii, krytyki sztuki.

W starożytnej Grecji, pojecie piękna łączyło się z ideą dobra, duchowością, etyką, mądrością.

Pitagorejczycy uważali, że piękno: "polega na doskonałej strukturze, wynikającej właśnie z proporcji części i jest cechą obiektywną".

Już od początku myśli filozoficznej, człowiek starał się odpowiedzieć na pytanie, czym jest piękno? Potrafimy dostrzec je, w różnych sytuacjach, osobach, wydarzeniach. Szukamy go, w otaczającym nas świecie. Podświadomie do niego dążymy.

W V w. p.n.e., filozofowie, zwani sofistami, uważali, że pięknym jest to, co człowiek postrzega zmysłem wzroku, słuchu. Twierdzili, że ludzie uważają za piękne to, co sprawia im przyjemność. Takie same poglądy wyznawali stoicy.

Arystoteles, twierdził, że piękne jest to, co wywołuje w człowieku pozytywne emocje. Platon z kolei twierdził, że piękno jest ponadzmysłowe i nie można go zmysłami ogarnąć.

W Biblii, znajdziemy tekst, który opisuje powstanie świata. Czytamy tam, że wszystko, co Bóg stworzył było dobre i piękne. Grosseteste, przestrzega przed zadawaniem pytań o piękno "ie pytaj, czym jest piękno, natychmiast, bowiem wyłonią się ciemności cielesnych wyobrażeń i chmury złud, i zmącą czysty obraz, który na pierwsze wejrzenie zajaśniał ci, kiedy powiedziano słowo "piękno"". Jednak człowiek, stara się wyjaśnić to zagadnienie.

Jest poszukiwaczem. Szuka go wszędzie, w drugim człowieku, w otaczającym krajobrazie, w uśmiechu dziecka. Dlaczego, tak staramy się otaczać pięknem? Czy boimy się brzydoty. W każdej epoce zmieniały się kanony piękna. Nie jest pojęciem stałym. W historii estetyki, wykazywało ogromną zmienność, wieloznaczność. Piękno od czasów G. W. F. Hegla, traktowano, jako pojęcie, działające wyłącznie, w obszarze sztuki. Prace artystyczne, często uznawano, jako wyidealizowane i naginające rzeczywistość.

Cyprian Kamil Norwid napisał; "Piękno po to jest, by zachwycało". Uważam, że nie odnosi się wyłącznie do sztuki. Jest w całym otaczającym nas świecie. Jest także w nas. Odznacza się współgraniem naszych emocji, harmonią poszczególnych elementów.

Kanony piękna zmieniały się wraz z postępem ludzkości. Jednak wzorcami doskonałymi, są nadal wzorce zaczerpnięte z kultury antycznej, klasycznej. Starożytni łączyli pojęcie piękna z dobrem. Oznaczało to, że piękno samo w sobie, nie może być złe. Platon uważał; "Jeżeli dla czegoś warto człowiekowi żyć, to dla oglądania piękna". Uważali, że proporcja jest wykładnikiem piękna. Starali się ja uchwycić, aby je odnaleźć.

Motyw piękna często pojawia się w kulturze ludzkie. Przykładem może być, wątek zaczerpnięty z mitów, dotyczący sporu, którego przyczyna było złote jabłko z napisem " dla najpiękniejszej". Rzuciła je bogini niezgody Eros, miedzy trzy boginie Herę, Atenę i Afrodytę. Spór, miał rozstrzygnąć Parys. Nie był obiektywny, bowiem Afrodyta, przekupiła go, mówiąc, że jeżeli wskaże na nią, poślubi najpiękniejszą kobietę na ziemi. Parys zgodził się. Kiedy przyjechał na dwór Króla Menelaosa, poznał jego żonę, Helenę. Od jej postaci powstał wątek "pięknej Heleny". Parys, nie zważając na nic, uprowadził ja do Troi. Z tej przyczyny rozgorzała wojna trojańska, trwająca 10 lat. Jej konsekwencja było całkowite zniszczenie miasta i zabicie jego mieszkańców.

Kolejnym przykładem będzie rywalizacja Marsjasza i Apolla, który z nich gra piękniej. Marsjasz, grał na flecie improwizując. Grał pięknie, tak, że sędziom trudno było wybrać zwycięzcę. Apollo, grał klasycznie, tak, że nawet jeden dźwięk nie był mniej doskonały.

Ostatecznie ogłoszono, że to Apollo, gra piękniej. Z zemsty, bóg przywiązał Marsjasza do drzewa i obdarł go ze skóry.

W obydwu przypadkach możemy zauważyć, że piękno, niekoniecznie przyciąga same pozytywne emocje i działania.

Dante Alighieri, przechodzi ze swoim przewodnikiem Wergiliuszem, przez wszystkie kręgi piekła. Widzi straszną brzydotę, rozpacz, ból, nienawiść. Kiedy pojawia się w Raju, dostrzega piękno absolutne. Widzi trzy różnobarwne obręcze, których piękna nie jest w stanie opisać.

Zygmunt Krasiński w "Nie-Boskiej komedii", nawiązuje do wcześniejszego dzieła Dantego Alighieri. Kiedy Hrabia Henryk, widzi w nocy zjawę pięknej dziewczyny, która jest symbolem poezji absolutnej, traci głowę. Porzuca rodzinę, zatraca się w pięknie, które w konsekwencji prowadzi go do zguby.

W dziejach estetyki, pojawia się piękno, jako pojęcie mimesis. Było to, naśladownictwo rzeczywistości w sztuce. Była to relacja estetyczna świata rzeczywistego i tego przekazanego przez twórcę.

Platon, w swoim dziele "Uczta", omawia zagadnienie:, "Czym jest piękno, samo w sobie"?.

Wszystko, co jest nowe dla człowieka, co daje mu przyjemność, wydaje mu się piękne.

Cyprian Kamil Norwid, w wierszu "Fortepian Szopena", opisuje muzykę Szopena, jako coś wyjątkowego niezwykle pięknego.

"A w tym, coś grał -- I co? zmówił ton - I co? powie,

Choć inaczej się echa ustroją,

Niż gdy błogosławiłeś sam ręką Swoją

Wszelkiemu akordowi --

A w tym, coś grał: taka była prostota

Doskonałości Peryklejskiej,

Jakby starożytna która Cnota,

W dom modrzewiowy wiejski

Wchodząc, rzekła do siebie:

"Odrodziłam się w niebie

I stały mi się arfą -- wrota,

Wstęgą - ścieżka...

Hostię - przez blade widzę zboże...

Emanuel już mieszka

Na Taborze!"

Adam Mickiewicz, pisząc "Pana Tadeusza", starał się oddać piękno ojczyzny, w taki sposób, żeby, nie było wątpliwości, że jest to najpiękniejsze miejsce na ziemi. Rozpoczynając epopeję narodową, podkreśla ten fakt.

"Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie;

Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie;

Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie

Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie".

W średniowieczu, pojecie piękna było ściśle związane z Bogiem. Wszystko, co stworzył było idealne, piękne. Dostrzegano to zjawisko w przyrodzie, w każdym człowieku. Pojęcie piękna w wiekach średnich, łączyło się z dobrem. Odróżniano piękno od dobra, w sensie pojęciowym. Jednak jako rzeczy, były równorzędne. Te poglądy, były znane już w antyku, średniowiecze, niejako je przejęło. Tomasz z Akwinu, tak wyjaśniał te dwa pojęcia: "Piękno jest tym, co podziwiamy, a dobro - tym, do czego dążymy". Wszystkie dziedziny życia, były podporządkowane Bogu. Tworzone dzieła miały być ofiarowane Bogu, więc powinny być doskonałe, piękne.

W estetyce Augustyna, dwa pojęcia: piękno i sztuka, zaczęły zbliżać się do siebie. Zadawał sobie pytanie, czy rzeczy są piękne same w sobie, czy są piękne, dlatego, dlatego, że nam się podobają. Odpowiadał, że są piękne, bo są niezwykłe z natury, a nie z naszego upodobania.

Twierdził: "Kocham jedynie piękno, w pięknie tylko formy, w formach tylko ich proporcje, w proporcjach tylko liczby". Jego teoria piękna to "modus, species, ordo, czyli miara, kształt, ład. W potęgę estetyczną liczb wierzył tak bardzo, że piękno nazwał numerositas.".

W wiekach średni mówiono, że rzeczy są piękne, bo pochodzą od Boga. Scholastycy w XIII wieku, twierdzili, że rzeczy są piękne, bo są samym Bogiem. "Bóg, jest wiecznym pięknem".

Ludzie wszystkich epok, starali się odpowiedzieć na pytanie, czym jest piękno?

Mianem "siedmiu cudów świata", określa się dzieła sztuki i architektury, szczególnie cenionych na całym świecie. Już od czasów starożytnych, dokonywano takich spisów.

Najstarszy z nich, sporządził Antypater z Sydonu, na przełomie IV i III w. p.n.e.

Co ciekawe, kanon ten również ulegał zmianom. Najczęściej za dzieła piękne uznawano:

- Piramida Cheopsa ok. 2560 r. p.n.e. - znajduje się obok piramid Chefrena i Mykenidosa. Obok piramidy Cheopsa, umieszczony jest Sfinks. Budowle umieszczone są w Gizie, w Egipcie. Piramida zorientowana jest na kierunki świata. Jej boki zwrócone są na północ, południe, wschód, zachód. Obłożona była wapieniem. Niestety do czasów dzisiejszych, nie zachował się.

- Świątynia Artemidy w Efezie, ok. 560 r. p.n.e. - była to olbrzymia świątynia wybudowana przez, króla Lidii Krezusa. Wzniesiono ją z marmuru, najwyższej jakości, otoczona jest podwójną kolumnadą. We wnętrzu, umieszczono cedrowy posąg Artemidy. Ukończenie budowli trwało 120 lat. Rzeźbiarze uczestniczący w dziele, to Fidiasz, Poliklet, uznawani za wybitnych artystów, kultury starożytnej.

- Kolos Rodyjski w Rodos, ok.281 r. p.n.e. - "olbrzymich rozmiarów posąg Heliosa, wybudowany na wyspie Rodos. Wykonano ją z brązu i ustawiono przy wejściu do portu. Statki, miały przepływać pod posągiem".

- Latarnia morska w Faros, ok. 280 r. p.n.e. - znajdowała się, na wybrzeżu wyspy Faros. Stanowiła część wejścia do portu w Aleksandrii w Egipcie. Miała podobno 100 - 120 metrów wysokości.

- Wiszące ogrody Semiramidy w Babilonie, - do tarasów, doprowadzone były rury wodociągowe, które transportowały wodę do roślin na tarasach.

- Posąg Zeusa w Olimpii, - była to rzeźba, siedzącego Zeusa, wykonana przez Fidiasza,

- Mauzoleum w Halikarnasie, - był to grobowiec Mauzolosa, perskiego satrapy Karii.

W dziejach starożytnych, do tego kanonu należały:

- obronne mury Babilonu, - starożytnego miasta, położonego w Mezopotamii. Znane jest, w Apokalipsie św. Jana.

- posąg Asklepiosa w Epidauros, - była to rzeźba greckiego boga, opiekuna medycyny.

- kolosy Memnona, - są to posągi, faraona Amenhotepa III, znajdowały się w Tebach Zachodnich. Wykuto je z kwarcytu. Przedstawiają faraona, siedzącego na tronie.

W czasach średniowiecznych za cuda świata postrzegano:

- Jaskinia Dziesięciu Tysięcy Buddów, - są to jaskinie, wykute w wapiennych skałach, znajdują się w wschodnich Chinach.

- Wielkie Zimbabwe, - to kompleks ruin, których wielkością nie maja równych w Etiopii. Kompleks, składał się z wielu budowli, znaleziono Angor nich liczne figurki, prawdopodobnie Angor znaczeniu religijnym. Do tej pory, ich przeznaczenie nie jest wyjaśnione.

- Angkor Wat, - jest to największa i najbardziej znana budowla kompleksy świątyń buddyjskich, w Angkor. Jest to najlepiej zachowany kompleks, kultury khmerów.

- katedra w Salisbury, - budowla znajduje się w Wielkiej Brytanii. Budowla powstała w 1258 r. i ma 123 metry wysokości.

- Alhambra, - jest to najpiękniejszy zabytek architektury arabskiej w Europie. Znajduje się w Hiszpanii. Budowla składa się z pałacu i wspaniałych dziedzińców.

- Tenochtitlan, - stolica państwa Azteków, powstała około 1325 roku, nad brzegiem jeziora Texcoco. Była wyposażona w siec kanałów, oraz groble, które łączyły miasto z lądem. Wodę transportowano, przy pomocy wybudowanych akweduktów. W mieście, wzniesiono wspaniałe pałace i ogrody. W centrum, znajdowała się świątynia, w kształcie piramidy.

Za współczesne cuda świata, uznaje się:

- budynek opery w Sydney, - znajduje się w Australii,

- tunel pod kanałem La Manche, - kanał oddziela Wielka Brytanię od kontynentalnej części Europy. Kanał odgrywał strategiczną rolę w wielu wojnach, które miały miejsce na kontynencie europejskim. Powstał pod koniec plejstocenu.

- Międzynarodowy Port Lotniczy Kansai w Japonii,

- samolot pasażerski Concorde,

- Wielka Tama w Asuanie,

- Centrum Lotów Kosmicznych im. J. K. Kennedy'ego - jest położony na przylądku Canaveral, jest miejscem startów sztucznych satelitów i załogowych statków kosmicznych.

Jak widać, piękno i doskonałość, jest pojęciem względnym. W każdej epoce dziejów, obraz piękna, ulegał zmianie. Piękno ludzie odnajdują w malarstwie, rzeźbie, architekturze. Potrafimy docenić rzeczy, które swą niezwykłością, przewyższają nasze wyobrażenia. Jesteśmy z nich dumni. Prezentują, bowiem, wspaniałe osiągnięcia człowieka. Pokazują, co potrafimy dokonać.

Nietrudno byłoby dopisać do wymienionych powyżej zabytków, również inne. Myślę, że ich ilość będzie wzrastać, bowiem zdolności człowieka nadal się rozwijają. Człowiek z ogromnym szacunkiem, odnosi się do dzieł starożytnych. Niektóre z nich są tak olbrzymie, że nawet, świat współczesny zastanawia się, jakim sposobem zostały stworzone. Niektóre kryją w sobie wiele zagadek i tajemnic. Wzorce starożytne, charakteryzują się pięknem idealnym.

Ucząc się rzeźby, malarstwa, architektury, poznajemy te dzieła, aby na ich podstawie uczyć się proporcji, harmonii, podziału "złotego środka".

Z biegiem czasu, poszukiwanie odpowiedzi na pytanie:, "Czym jest piękno", ustało. Stworzona hipotezę, że pojęcie Piękna, nie istnieje. W czasach współczesnych stwierdzono, że scharakteryzowanie tezy o pięknie, jest bezużyteczne. Ostatecznie tego terminu w dzisiejszej estetyce nie znajdziemy. Artyści początkowo uważali, że był to ważny wykładnik ich twórczości, jednak z czasem, ta funkcja zaczęła zanikać.

Zastanawiano się również nad pojęciem brzydoty. Konfrontowano ja z definicją piękna. Angielski estetyk Louis Arnaud Reid, twierdził, że brzydota jest miernikiem, która pozwala ocenić piękno. Brzydota według niego, jest wartością pozytywną. Jest kategorią wartości estetycznej.

W świecie współczesnym, mamy do czynienia dużą ilością bodźców kulturowych. Ocenianie każdego z nich byłoby nużące, i mało obiektywne. Każdy człowiek ma prawo do własnych sądów. W dzisiejszym świecie, mody, prądy i kanony piękna zmieniają się, bardzo szybko. Związane jest to z globalizacją, jaka objęła naszą cywilizację. Dzisiaj za piękną może być uznana rzecz, która jutro będzie zamieniona na coś innego. Człowiek mógłby się zagubić, jednak dzięki dawnym kanonom piękna, może odwoływać się w swoich sądach do kanonów z przeszłości. Przykładem symbolu piękna lat 50 i 60 XX wieku, była legenda kina Marylin Monroe. Była najbardziej znaną i uznawaną za symbol piękna, kobietą tamtego okresu. Pomimo tego, że przeszła do historii kina i nadal jest bardzo popularna, jej postać nie jest już symbolem figury doskonałej. Kanon urody zmienił się, od tamtej pory wielokrotnie. Na tym przykładzie widać, jak bardzo element piękna zmienia się w życiu. W czasach współczesnych doszliśmy do momentu, kiedy nie ma ogólnie ustanowionych kanonów. Niezmienne pozostały te, stworzone w kulturze starożytnej.