W chwili refleksji wiele osób się zastanawia, jak będzie wyglądał koniec świata. Jedni myślą, że będzie to całkowita zagłada ludzkości spowodowana kataklizmami, drudzy wierzą, że Bóg zstąpi na ziemię i osądzi wszystkich ludzi, a jeszcze inni twierdzą, że nigdy nie nastąpi. Ja jednak w swojej pracy chciałabym pokazac w jaki sposób artyści wyobrażają sobie apokalipsę. Moim zdaniem jest to według nich unicestwienie człowieka i jego cywilizacji.

Należy zaznaczyc, iż niektórzy malarze przedstawiają dzień sądu ostatecznego jako śmierc wszystkich ludzi niezależnie od statusu społecznego. Udowodnię to na przykładzie obrazu Petera Brougla pt. „Triumf śmierci”. Scena z malowidła kojarzy się z polem bitwy, ale możemy ją utożsamiac również z końcem świata. Większośc namalowanych postaci to chłopi, jednak w lewym dolnym rogu został ukazany król, o czym świadczą królewskie atrybuty takie jak: czerwony płaszcz, korona i berło, a także duchowny w zielonej szacie. Brougel chciał w ten sposób pokazac, że wszyscy mieszkańcy Ziemi bez względu na majątek i stanowisko wobec zagłady są równi.

Warto zauważyc, że według niektórych poetów sądny dzień poprzedzą klęski żywiołowe. Przedstawię słusznośc tego argumentu na przykładzie utworu Zbigniewa Herberta pt. „U wrót doliny”. Pisarz w swoim dziele opisuje, jak będzie wyglądał sąd ostateczny nawiązując do apokalipsy św. Jana. Wspomina również o kataklizmach, które dotkną zamieszkujących glob. Dowodzi temu cytat: „Po deszczu gwiazd na łące popiołów zebrali się wszyscy pod strażą aniołów”. Niszcząc cały dorobek człowieka, Bóg wyprowadzi go z błędnego przekonania, że wszystko zależy od niego, pokazując swoją wielką potęgę.

Pragnę również zwrócic uwagę na to, że podczas ostatniego dnia istnienia Stwórca wymierzy sprawiedliwośc wobec całej ludzkości. Pokażę to na na przykładzie obrazu Hansa Memlinga pt. „Sąd ostateczny”. Malowidło jest podzielone na trzy części. Po lewej stronie widzimy wizję bramy prowadzącej do nieba, po prawej wejście do piekła, a na środku czyściec lub ziemię. Na górze środkowego fragmentu jest ukazany Jezus wraz z apostołami i Maryją. Postac stojąca na ziemi to najprawdopodobniej Archanioł Michał , który pomaga Synowi Bożemu sądzic ludzi, ważąc ich dusze. Dzieło Memlinga ma przypominac o tym, że sprawiedliwośc dosięgnie każdego i wszyscy kiedyś poniosą konsekwencje swoich czynów.

Wydaje mi się, że powyższymi argumentami udało mi się udowodnic, że artyści wyobrażają sobie koniec świata jako unicestwienie człowieka i jego cywilizacji. Myślę, że przykłady jakimi się posłużyłam wyraźnie pokazują w jaki sposób Bóg rozprawi się z człowiekiem według wizji niektórych malarzy i poetów. Te wyobrażenia mają za zadanie przestrzec przed tym, co może kiedyś nastąpic i skłonic do refleksji nad własnym postępowaniem.