Epoka starożytna - periodyzacja:

VIII w. p.n.e.- to okres . w którym powstały dwa największe eposy starożytne; ,,Iliada" i ,,Odyseja", ich autorstwo przypisujemy Homerowi.

Jest to wiek twórczości epickiej.

VII i VI w. p.n.e. to okres , w którym tworzyli najwybitniejsi poeci starożytnej Grecji: Anakreont, Pindar, Safona, Symonides, Tyrtajos.

Były to okres twórczości lirycznej.

V w. p.n.e. to czas kiedy powstały najwybitniejsze dzieła tragików greckich: Ajschylosa, Sofoklesa i Eurypidesa.

Rozwijała się wówczas także komedia , jednym z jej twórców był Arystofanes.

Był to wiek twórczości dramatycznej.

V/ IV w. p.n.e.

To okres , w którym rozwinęła się filozofia i kultura , był to jej złoty okres.

W tym czasie żyli tacy znakomici filozofowie, jak Sokrates, Platon i Arystoteles.

IV/ III w. p.n.e. to okres rozwoju twórczości epigramatycznej( epigramaty Kallimacha i Teokryta).

III w. p.n.e. okres rozwoju szkół filozoficznych

  • stoicyzmu
  • epikureizmu
  • hedonizmu
  • sceptycyzmu
  • filozofii cyników.

I w. p.n.e.- II w. n.e.

Czas rozwoju literatury rzymskiej, w tym okresie piszą jej wybitni twórcy; Horacy, Cyceron, Owidiusz, Wergiliusz, Seneka i Marek Aureliusz.

III , IV w. n.e.- zaczyna kwitnąć kultura związana z chrześcijaństwem.

Podział Cesarstwa Rzymskiego na Zachodniorzymskie i Wschodniorzymskie

476 rok, upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego, symboliczna data kończąca epokę starożytną.

Inne ważne daty:

XIII w. p.n.e.- powstają pierwsze księgi Starego Testamentu.

776 r. p.n.e. - pierwsze igrzyska olimpijskie.

753 r. p.n.e. - założenie Rzymu

490 r. p.n.e.- bitwa pod Maratonem

41 r. p.n.e - zamach na Juliusza Cezara, koniec rzymskiej republiki.

I w. n.e. - powstają księgi Nowego Testamentu.

***Najważniejsze prądy filozofii starożytnej:

EPIKUREIZM - jego twórca Epikur twierdził, że celem życia ludzkiego jest przyjemność umysłowa. Czerpać ją należy z dobrego , harmonijnego życia , dlatego należy żyć tak, aby nie skrzywdzić swym zachowaniem innych osób.

Szczęście może człowiekowi zmącić lęk przed śmiercią, dlatego należy go odrzucić i żyć , tak, aby być zadowolonym z każdego dnia. Epikur nie wierzył , że istnieje coś , co nie jest dostępne zmysłom ludzkim.

W życiu należy za wszelką cenę unikać cierpień, gdyż te mącą nasze zmysły. Epikur nie wierzył , że istnieje coś , co nie jest dostępne zmysłom ludzkim . Największym dobrem dla człowieka jest jego życie.

Według Epikura umysł powinien ciągle dążyć do lepszego poznania, a szczęściu nie może istnieć bez cnoty.

HEDONIZM , podobnie, jak epikureizm, za najwyższą cnotę uważał szczęście, było to jednak szczęście płynące jedynie z rozkoszy fizycznych, bo tylko dla nich zdaniem Arystypa z Cyreny i innych hedonistów było warto żyć.

Zenon z Kiton , twórca STOICYZMU twierdził, że prawdziwe szczęście może płynąć wyłącznie z wewnętrznej harmonii człowieka, jego cnoty i rozumu. Nie można swojego szczęścia opierać na bogactwie , rozkoszach ciała, kaprysach losu. Wszystko to bowiem przemija i tylko człowiek , który żyje cnotliwie, niezależnie od wydarzeń zewnętrznych , może być naprawdę szczęśliwy.

Nie należy , ani zbytnio się cieszyć, ani smucić.

SCEPTYCY , twierdzili za Pironem , że niemożliwe jest poznanie prawdy.

Uważali , że skoro niemożliwe jest poznanie , to nie mogą zabierać głosu w danej kwestii i wydawać o niej sądów. Dzięki temu zyskują spokój.

Piron uważał, że nikt nie jest w stanie poznać pełnej prawdy o rzeczach i ich właściwościach. Dlatego nie należy wydawać sądów o rzeczach, gdyż te sądy nie mogą być prawdziwe.

Uważali , że poglądy są względne i często bardzo się różnią, a nawet wykluczają. Wszystkie osądy są tak samo niepewne i żaden nie ma większego od innych, prawa bytu.

CYNICY ( Antystenes , Diogenes) twierdzili , że najwyższą wartością jest cnota.

Uważali , że wszystko jest obojętne, także wiedza. Nie przykładali znaczenia do majątku i przyjemności. Uważali , że istnieją tylko rzeczy konkretne, a nie idee.

***Jednym z filarów epoki starożytnej była mitologia. Mity , fantastyczne opowieści, pomagały starożytnym zrozumieć świat. Mówiły o pochodzeniu świata, bogów i człowieka.

W starożytnej Grecji i Rzymie każdy element rzeczywistości, miał przyporządkowanego sobie boga.

Dzeus ( Jowisz) -władał całą ziemią i niebem

Hera( Junona) żona Zeusa, bogini nieba, patronka wszystkich niewiast.

Atena -patronka mądrości

Apollo- bóg wieszczów, poetów, wróżbitów i wszystkich artystów

Artemida -bogini polowań i lasów .

Afrodyta - była boginią wdzięku i piękna i miłości.

Ares - był czczony jako bóg rzemiosła wojennego

Helios - uważany był za boga Słońca.

Selene - nazywano ją boginią Księżyca

Iris - była szerokoskrzydłą boginią tęczy.

Hestia - to bogini ogniska domowego

Demeter - to bogini urodzaju, ziemia - matka,

Dionizos -był bogiem wina i biesiad

Higieja- bogini zdrowia

Hades - bóg królestwa umarłych

Temida - uznawano , że jest boginią Sprawiedliwości.

Eirene -bogini Pokoju.

Hymen- patron nowożeńców i zaślubin.

Tanatos - bóg śmierci

Mojry - boginie przeznaczenia

Nike - skrzydlata bogini zwycięstwa