Monarchia stanowa jest to taki ustrój, w którym władza ograniczona zostaje na rzecz stanów społecznych. Z monarchią stanową mamy do czynienia także wtedy kiedy jeden ze stanów społecznych posiada istotny wpływ na rządy oraz władzę. Wówczas powstają dwa ośrodki władzy: monarcha oraz reprezentacja stanowa. Do czterech podstawowych stanów społecznych zalicza się: szlachtę, duchowieństwo, mieszczaństwo oraz chłopstwo. Monarchia stanowa była charakterystyczna we wszystkich krajach Europy, jednak w klasycznej formie pojawiła się w państwie francuskim. Przez wiele wieków przynależność stanowa miała charakter dziedziczny. Tak tez było we Francji. W owym czasie Francję tworzyły następujące obszary: Bretanii, Normandii, Andegawenii, Akwitanii, Gaskonii, Hrabstwa Tuluzy, Burgundii, Flandrii, jak również tereny należące tylko do króla. Znajdowały się one między Burgundią, Flandrią, Normandią i Andegawenią. Na proces kształtowania się monarchii stanowej składają się dwa inne procesy. Po pierwsze proces umacniania władzy monarchy, po drugie zaś proces nadawania różnych przywilejów stanowych. W ten sposób monarchia stanowa kształtowała się także we Francji. W wieku dziesiątym dochodzi we Francji do załamania potęgi Karolingów, następuje tez znaczne rozdrobnienie feudalne. Po śmierci ostatniego z Karolingów, władcą został obrany Hugo Kapet, który zapoczątkował dynastę Kapetyngów. Dobra Kapeta, określane mianem "France" stanowiły niewielki obszar wokół Paryża. Władzę na pozostałych terytoriach sprawowali książęta. Dynastia Kapetyngów okazała się na tyle silna, iż stopniowo poszerzała swe terytoria i w konsekwencji sprawowała swe rządy we Francji do roku 1382 roku. Za czasów dynastii Kapetyngów tron był dziedziczny, co więcej król, sam przed swoją śmiercią dokonywał koronacji syna, by w ten sposób zapobiec konfliktom na tle sukcesji. Do wieku dwunastego królewskie posiadłości Kapetyngów stale się powiększały, a królowie, chodź nie wszyscy wzorowi, cieszyli się dużym autorytetem, co w epoce średniowiecza było bardzo ważne. W latach 1108-1137 władcą był Ludwik VII, który zahamował samowolę możnowładców w obrębie królewskich posiadłości. Filip XI August (1180-1223), który był jednym z wybitniejszych Kapetyngów zaczął podbój Normandii, Anjou i innych terenów północnej Francji. Następnie rozpoczął próbę konsolidacji zajętych obszarów. Nieco później bo w roku 1271 do Francji została przyłączona Langwedocja. Do umocnienia pozycji Francji przyczynił się także Ludwik IX, który swe rządy sprawował w latach 1226-1270. Następcą Ludwika IX został panujący w latach 1285-1314, Filip IV, który odnowił konflikt z Anglią. Dynastię Kapetyngów zakończyło panowanie w latach 1322-1328 Karola IV. Wielką zasługą Kapetyngów było umocnienie władzy królewskiej we Francji. Na znaczne wzmocnienie monarchii miało wpływ także odzyskanie południowych obszarów Francji, gdzie wielką popularnością cieszyła się heretycka sekta albigensów. Odniesione tam zwycięstwo ukazało potęgę i silę władzy królewskiej. Proces nadawania różnych przywilejów stanowych rozpoczął się we Francji w wieku dwunastym. Wtedy to, w roku 1302, po raz pierwszy zostały zwołane Stany Generalne. Przywileje nadawano różnym grupom społecznym, wśród nich było duchowieństwo, szlachta, stan rycerski oraz mieszczanie. Przywileje te dotyczyły wielu aspektów i dziedzin życia społecznego. Były przywileje podatkowe, które wiązały się z możliwością zwolnienia z płacenia podatków, otrzymania ulgi podatkowej czy też z prawem odmowy zapłacenia podatku. Istniały przywileje sądowe, które stanowiły wygodny dla określonego stanu system przepisów prawnych. Nadawane były także: przywileje gospodarcze - oznaczały one uzyskanie prawa do posiadania ziemi bądź jakichś uprawnień handlowych; oraz przywileje polityczne, które oznaczały uzyskanie przez członków określonej grupy prawa do pełnienia określonych funkcji urzędowych. Ważnym przywilejem był także przywilej prestiżu. Nadawane przez monarchę przywileje coraz bardziej różnicowały społeczeństwo francuskie. Poszczególne grupy wytwarzały silne więzi, które łączyły ich członków i oddzielały od pozostałych grup. Osiągnięcie lub utrzymanie przywileju nie było proste i wymagało zwykle wielu wysiłków. Często dochodziło na tym tle do walk i różnych konfliktów. Przyznając określone przywileje monarcha nakładał tez na poszczególne grupy pewne obowiązki, które konsolidowały członków danego stanu. Stan miał swoich przedstawicieli, którzy mieli działać w interesie grupy, jak również w interesie całego kraju. Jednocześnie działali na rzecz uzyskania odpowiednich przepisów prawnych, które określałyby ich miejsce w całym systemie władzy. We Francji społeczeństwo dzieliło się na trzy stany: duchowieństwo, szlachtę oraz trzeci stan, który skupiał mieszczan i wolnych chłopów. Przynależność do stanu społecznego była we Francji dziedziczna. Rolę przedstawicieli każdego stanu pełniły tak zwane stany generalne. Powołał je Filip Piękny w kwietniu 1302 roku, kiedy to był w konflikcie z papieżem Bonifacym VIII. W tamtym czasie podział na stany sprzyjał królowi, gdyż dzięki temu posiadał większy nadzór nad społeczeństwem, społeczeństwo zaś brało udział w podejmowaniu niektórych decyzji odnoszących się do życia publicznego. Umocnienie monarchii francuskiej było nie tylko skutkiem rozważnego panowania dynastii Kapetyngów, ale także i innych czynników społecznych, ekonomicznych i politycznych. Wśród nich wymienić można: wzrost handlu, rozwój miast i rynku, jak również wzrost poczucia zagrożenia zewnętrznego, płynącego ze strony Anglii. Monarchia kształtowana była także poprzez znaczny wzrost autorytetu władzy królewskiej we Francji. Monarchia stanowa we Francji powstawała powoli. W czasie trwania tego procesu państwo francuskie przeszło transformację. Z feudalnego państwa, w którym panował chaos, a władza była podzielona, stała się Francja silną monarchią dynastyczną, w której brany był pod uwagę także głos społeczeństwa. Proces kształtowania się monarchii stanowej w Europie trwał około trzysta lat i w wieku trzynastym zaczął uchodzić za trwałą instytucją życia politycznego praktycznie we wszystkich krajach Europy.
