Pierwsze wzmianki o ziemiach polskich w źródłach historycznych:
- Jordanes – „Historia Gotów” (551 r.), opis plemion słowiańskich znad Wisły;
- „Geograf Bawarski” - anonimowa notatka z połowy IX wieku, zawiera opis terytoriów plemiennych, głównie słowiańskich, położonych na północ od Dunaju i na wschód od Łaby;
- „Żywot Św. Metodego” wzmianka o państwie Wiślan;
- Al Masudi (arabski historyk, geograf i podróżnik, X wiek, autor „Złotych łąk”) – wzmianka o Wolinie i Krakowie
- Ibrahim ibn Jakub (arabski podróżnik z Hiszpanii, X wiek) – opis państwa Mieszka I;
- Widukind z Korwei (kronikarz niemiecki, X wiek) – dzieje Sasów, wzmianka o państwie polskim;
- Thietmar (kronikarz niemiecki, biskup z Merseburga) – opisy Słowian Połabskich i ziem polskich
- „Powieść lat minionych” Nestora, XII wiek, wzmianki o początkach państwa polskiego;
- Kosmas (pierwszy kronikarz czeski, XII wiek), stosunki polsko-czeskie za panowania Bolesława Krzywoustego.
MIESZKO I: potomek Siemowita, Lestka i Siemomysła. Zjednoczył Małopolskę i Wielkopolskę, ziemię lubuską, Kujawy, ziemię łęczycko-sieradzką, Śląsk (zwycięska bitwa z Niemcami pod Cedynią w 972 roku). W 966 roku zawiera małżeństwo z księżniczką czeską Dąbrówką i przyjmuje chrzest z rąk czeskiego duchowieństwa (pozwoliło to uniknąć uzależnienia od władców i kościoła niemieckiego). Podkreślona zostaje jedność i niezależność państwa, Mieszko staje się w pełni europejskim władcą, szanowanym i poważanym, wspieranym przez papieża. Chrzest to również początek kształtowania się nowoczesnej organizacji państwowej i impuls dla rozwoju kultury (pismo). Pierwsze biskupstwo na ziemiach polskich powstaje w 968 roku w Poznaniu, pierwszym biskup jest Jordan.
Na czele państwa wczesnopiastowskiego stoi władca - wódz; jest ono traktowane jest jak jego prywatna własność, z którą może robić, co chce, w szczególności może ją w dowolny sposób dzielić między swych potomków (monarchia patrymonialna). Władca sprawuje też władzę sądowniczą, posiada wyłączne prawo bicia monety i nadawania ziemi (co czyni głównie w nagrodę za dokonania wojenne). Nie istnieje podział na skarb państwa i skarb księcia. U boku tego ostatniego działa wiec, złożony z dostojników takich jak wojewoda (zastępca księcia w sprawowaniu rządów i dowodzeniu wojskiem), kanclerz, komornik (odpowiedzialny za skarb państwa-księcia). Władca nie ma stolicy, przenosi się wraz z drużyną z grodu do grodu. Główną siłą zbrojną księcia jest stała, dobrze wyposażona i uzbrojona drużyna. Oprócz tego w razie niebezpieczeństwa pod broń powoływani są wszyscy wolni mężczyźni.
BOLESŁAW CHROBRY: główny cel: zdobycie korony, podbój nowych terytoriów.
Wysyła na Pomorze z misją chrystianizacyjną biskupa Wojciecha. Biskup zostaje zamordowany, a Chrobry uzyskuje zgodę na jego kanonizację (999). W 1000 roku przyjmuje w Gnieźnie cesarza niemieckiego Ottona III, który podarowuje mu diadem i włócznię św. Maurycego jako zapowiedź korony i berła. Po śmierci Ottona Bolesław prowadzi długoletnie wojny z jego następcą o Milsko, Miśnię i Łużyce (1002-1018). Kończy je pokój w Budziszynie, na mocy którego Polska uzyskuje Milsko i Łużyce, cesarz niemiecki natomiast Miśnię. Wcześniej Bolesław Chrobry rządzi też krótko w Czechach i na Morawach (1002 – 1003). Musi je opuścić bo interwencji cesarza niemieckiego i buncie samych Czechów. Na wschodzie wyprawia się na Ruś Kijowską, gdzie usuwa z tronu Jarosława Mądrego i osadza swego faworyta Świętopełka. W drodze powrotnej przyłącza do państwa piastowskiego Grody Czerwieńskie.
Ponadto dokonuje reorganizacji organizacji kościelnej: uzyskanie zgody papieskiej na utworzenie w Gnieźnie arcybiskupstwa oraz biskupstw w Kołobrzegu, Wrocławiu i Krakowie. W 1025 roku uzyskuje od papieża zgodę na koronację (wykorzystanie momentu chaosu u zachodniego sąsiada po śmierci cesarza Henryka II. Koronacja odbywa się w pierwszej stolicy Polski, Gnieźnie. Wkrótce po niej Bolesław Chrobry umiera, a na tron wstępuje jego syn, Mieszko II.