Gdy w 1095 roku na synodzie w Clermont papież Urban II wezwał katolików do zorganizowania wyprawy do Palestyny w celu odbicia Grobu Chrystusa z rąk niewiernych nie spodziewał się pewnie, ze jego czyn zmieni losy Europy na co najmniej trzy wieki. Warto jednak zadać pytanie skąd się wzięła Aplstyna w rękach muzułmanów. Otóż po podziale Cesarstwa Rzymskiego i upadku, jego zachodniej części Palestyna pozostawała w rękach Biznatyjczyków, którzy jednak nie byli w stanie sprostać naporowi Arabów, którzy najechali i odebrali te ziemie w VII- VIII wieku n e. jednak ich polityka wobec pielgrzymów i ogólnie katolików nie była ani restrykcyjna ani opresyjna, zatem pozwalano pielgrzymować, modlić się. Jednak sytuacja ta nie trwała długo na początku X wieku na Bliskim Wschodzie pojawili się koczownicy - Turcy Seldżuccy, którzy pokonali Arabów i zajęli Palestynę i dopiero oni zaczęli utrudniać dostęp do Ziemi Świętej katolikom i prawosławnym. I to przeciw nim skierowany był apel Urbana II. Hasło wpraw krzyżowych znalazło żywy odzew wśród rycerstwa, bowiem był to okres największego przyrostu demograficznego na Zachodzie Europy, co powodowało, ze młodsi synowie rycerzy nie mogąc liczyć na udział w dziedziczeniu majątku ojca wybierali drogę do bogatych krajów Bliskiego Wschodu. Innym powodem były coraz większe ciężary powinności jakie spoczywały na chłopach, którzy w krucjatach widzieli szansę na zdobycie bogactwa. Inny powód już czysto gospodarzy, to chęć odkrycia i ułatwienia drogi handlowej do innych krajów Bliskiego Wschodu oraz do Indii. Pierwsza a w zasadzie zerowa krucjata ruszyła pod wodzą piotra z Amiens (1095), był to wędrowny kaznodzieja, który opętany myślą odbicia Grobu Pańskiego przez niewinnych i nieuzbrojonych ludzi poprowadził grupę chłopstwa oraz dzieci w stronę Palestyny. Ta cześć grupy, która nie została rozproszona w Europie, została rozbita w Azji przez Turków. Pierwsza już rycerska krucjata ruszyła w 1096 roku. Na czele rycerstwa głównie francuskiego z Normandii i Lotaryngii, czyli około 90 tysięcy ludzi stanęli bracia de Boulion. Najpierw udali się do Konstantynopola, gdzie złożyli przysięgę na wierność cesarzowi oraz przysięgę lenną. Była to najbardziej udana wyprawa. Przejęto Armenię, Azję Mniejszą, Akkę. 20 października 1097r,. rozpoczęła siedmiomiesięczne oblężenie Antiochii, zakończone jej zdobyciem. 7 czerwca 1099r. krzyżowcy przybyli pod mury Jerozolimy, która zdobyli dopiero 15 lipca 1099r, mordując cała miejscowa ludność (40 000 ofiar). Na zajętych terenach utworzono królestwo Jerozolimskie. Pierwsi władcy tego królestwa to Gotfryd de Bouillon a potem jego brat Balwin I. Królestwo Jerozolimskie żyło we wrogim otoczeniu, uzależnione było od europejskiego zaplecza i od dopływu ochotników. Po zdobyciu przez Turków Edessy w 1144 roku ruszyła druga wyprawa (1147 - 49). Jej moralnym przywódcą był znany w ówczesnej Europie mnich Bernard z Clairvaux, zaś wojskową częścią zajęli się Konrad III i król Francji Ludwik VII. spory i kłótnie między nimi sprawiły, że wyprawa zakończyła się katastrofą. Saladyn pokonał krzyżowców pod Hattin, zdobył Jerozolimę i podbił niemal całe królestwo. Doprowadziło to do zorganizowania trzeciej wyprawy rycerstwa (1189 - 1192) pod wodza cesarza Niemiec Fryderyka I Barbarossy, króla Francji Filipa II Augusta i króla Anglii Ryszarda Lwie Serce. Niestety kolejny raz kłótnie nie pozwoliły osiągnąć ostatecznego sukcesu, jednak udało się uratować resztki królestwa i przede wszystkim zdobyć najtrwalszą ze zdobyczy krzyżowców - Cypr. Czwarta krucjata (1202 - 1204) zapisała się w historii jako ta najmniej chlubna Gdy krucjata zebrała się w Wenecji powstał problem, jak zapłacić Doży za użyczenie statków? Najpierw Łacinnicy zostali wysłani do zdobycia dla Wenecji portu Zadar, od króla Węgier (Król Węgier sam uczestniczył w tej wyprawie). Wtedy wyprawa została wyklęta przez papieża. Drugi akt tragedii rozpoczynał się gdy na arenę wydarzeń wkroczył Aleksy Angelos syn Izaaka II cesarza Bizancjum, który chciał odebrać diadem cesarski ojcu władzę. Obiecał Wenecji pieniądze, a papieżowi unie. Właściwy układ podpisano w V 1203 roku na Korfu. Ostatecznie Krzyżowcy zboczyli nieco z pierwotnie obranego kursu (na Egipt) i 17 VII 1203 roku zdobyli stolicę Bizancjum. Aleksy w niedługim czasie został cesarzem Aleksym IV, jednak zginął zabity w powstaniu ludowym w I 1204 r. Ostatecznie Wenecja i Krzyżowcy nie doczekawszy się pieniędzy, zagrożeni przez wzburzony tłum zawarli układ o podziale łupów. Owocem tego układu był dramat zdobytego 13 IV 1204 roku "miasta Konstantyna Wielkiego". Grabież, która nastąpiła przez najbliższe 3 dni została krótko zanotowana przez kronikarza: "od stworzenia świata w żadnym mieście nie zdobyto tylu łupów." Poza złupieniem miasta dokonano także podziału terytorialnego Bizancjum. Władcą nowego Cesarstwa Łacińskiego został hr. Flandrii Baldwin, Wenecjanin Tomasz Morsini patriarchą. ¼ z całości dawnego Cesarstwa oddano pod władzę Baldwinowi, resztę podzielono między Wenecję i innych uczestników wyprawy. Republika otrzymała Koron i Modon Peloponezie, Dracz, Raguzę na Adriatyku, Kretę, Eubeę, Andros, Noksos, Galipolis, Rhaedestos, Herakleę, Adrianopol oraz 3/8 Konstantynopola. Jak widać Wenecja opanowała strategiczne punkty na mapie wschodniej części Morza Śródziemnego i w spokoju budowała swoje kolonialne Imperium. Zatem idea krucjat wydawała się być całkowicie zdezawuowana. Jednak już w 1212 roku udało się zebrać po raz kolejny krucjatę dziecięcą, grupę dzieci które poprowadzono do Jerozolimy w imię obłąkańczych idei, jakoby Ziemię Święta miały oswobodzić tylko niewinne istoty. Krucjata zakończyła się katastrofą, te z dzieci, które nie zmarły z głodu i chorób zostały wyłapane i sprzedane przez handlarzy niewolników. Kolejna piąta krucjata został podjęta przez królów Andrzeja (Węgry) i Leopolda VI (Austria). Całość armii skierowano na Egipt, chcą pokonać władcę Palestyny w jego własnym "gnieździe" po krótkotrwałych zwycięstwach wyprawa zakończyła się klęską. Jednak podjęto próbę przeprowadzenia szóstej krucjaty (1228- 1229) drugiej wyklętej przez papieża, bowiem jej przywódcy, cesarzowi Niemiec Fryderykowi II udało się porozumieć z muzułmanami i odzyskać Jerozolimę, Betlejem, Nazaret. Nie zapobiegło to kolejnemu utraceniu Jerozolimy przez krzyżowców w 1244. doprowadziło to do zorganizowania dwóch ostatnich krucjat, których modus vivendi był król Francji Ludwik IX. obie zakończyły się klęską a w trakcie ostatniej 1270 na dżumę zmarł sam król Francji. Brak zainteresowania w dalszych wyprawach oraz słabość królestw łacińskich na Wschodzie spowodowała upadek ostatniej części Królestwa w 1291 roku i tym samym zakończenie wypraw krzyżowych w kierunku Bliskiego Wschodu. Nie znaczy to, że wyprawy krzyżowe przerwano. Już w XII wieku książęta niemieccy organizowali wyprawy przeciwko Słowianom połabskim zakończone podbojem i całkowitym włączeniem w obręb państwa niemieckiego. XIII wiek również przyniósł organizowanie krucjat tym razem przeciwko pogańskim ludom bałtyckim i ugrofińskim na terenie dzisiejszej Litwy Łotwy i Estonii. Organizatorami tych wypraw było rycerstwo niemieckie skupione w zakonach Krzyżackim oraz Kawalerów Mieczowych. Doprowadziło to do powstania kolejnego państwa łacinników tym razem nad Bałtykiem (w Prusach i Inflantach). Krócej trwały inne akcje krzyżowców przeciw heretykom (1209-1229 Albigensi we Francji), przeciw Aragonii, która wbrew woli papieża zagarnęła Sycylię, przeciw Turkom (1397 i 1444), czy wreszcie przeciw husytom w Czechach (1421-1434). Warto się jeszcze specjalnie przyjrzeć jednemu, bo najdłużej trwającemu procesowi walki z niewiernymi - rekonkwiście, czyli walce chrześcijan o wyparcie muzułmanów (zwanych tu Maurami z Hiszpanii). Walki rozpoczęły się już w VIII wieku, kiedy ośrodkiem oporu przeciw niewiernym była niezdobyta przez Arabów Asturia i hrabstwo Barcelony. Sukcesywnie zwłaszcza dzięki utworzeniu silnych królestw: Kastylii, Aragonii i Portugalii udało się spychać Maurów coraz bardziej na południe. Ostateczną klęskę wojska Arabów poniosły w 1212 w bitwie pod Las Navas de Tolosa. W rękach Maurów pozostał tylko emirat Greandy, który dostał się w ręce chrześcijan w 1492 roku i tym samym zakończyły się wyprawy krzyżowe, a rozpoczęły odkrycia geograficzne które na zawsze zmieniły oblicze historii.
Do największych skutków krucjat należą: utworzenie zakonów rycerskich, które dzięki bogactwom i pozycji wpływały na losy państw europejskich. Na przykład Templariusze dzięki udanym transakcjom finansowym bardzo silnie oddziaływali na Królestwo Francji doprowadziło to do ich wyklęcia i likwidacji. Inny zakon powstały w Jerozolimie głównie dzięki zatargom z Polską i Litwą zmienił losy tych państw. Drugim skutkiem krucjat był wzrost autorytetu papiestwa, które firmowało krucjaty niejako swoim nazwiskiem. Do dalszych efektów wypraw można zaliczyć: wzrost handlu lewantyńskiego (wymiany handlowej między Europą a krajami bliskiego Wschodu i Indii), wraz z tym nastąpił także wzrost zamożność miast i mieszczan włoskich, którzy z handlu czerpali główną część swych dochodów. Do innych skutków można zaliczyć ostateczny upadek znaczenie Bizancjum, które zwłaszcza po czwartej krucjacie i zniszczeniu Konstantynopola przez łacinników nie podniosło się z upadku. Za tym idzie także nienawiść jaką zasiała owa krucjata między katolików i prawosławnych. Udało się także przynajmniej na pewien czas powstrzymać inwazje Turków na Europę. Ostatnim i chyba najsmutniejszym skutkiem jest wzrost fanatyzmu religijnego i antysemityzmu (warto tu wspomnieć że pierwsze pogromy antyżydowskie miały miejsce właśnie w czasie krucjat)
