Wiek dziewiętnasty nazywany jest często "wiekiem nauki". Nic dziwnego, skoro to właśnie w wieku dziewiętnastym nauka dokonała swoich pierwszych wielkich odkryć, rozwinęła się i zaczęła realnie oddziaływać na codzienne życie człowieka. Ogromny jej rozwój spowodował, że zaczęła wpływać też na kulturę, osłabiając nawet niekiedy znaczenie religii. Jedną z przyczyn tego rodzaju zmian była Rewolucja Przemysłowa, która zainicjowała gigantyczny postęp.
Medycyna
Dla życia społecznego ogromne znaczenie miały odkrycia z dziedziny nauk medycznych. Opracowanie zasad aseptyki (sterylizacja narzędzi chirurgicznych) i przechowywania żywności (np. pasteryzacja mleka), wynalezienie szczepionek oraz skutecznych leków (aspiryna, antybiotyki) było prawdziwym "kamieniem milowym" w dziejach ludzkości - wydłużyło średnią długość życia ludzi i zmniejszyło śmiertelność na choroby zakaźne. Gruźlica przestała oznaczać wyrok śmierci.
Inne odkrycia:
Badacz | Odkrycie |
Tadeusz Browicz
|
Zarazek duru brzusznego
|
Robert Koch
|
Zarazki gruźlicy i cholery
|
Ludwik Pasteur
|
Zarazki dżumy, dyfterytu i tężca
|
Shitsaburo Kitasako
|
Zarazki dyzenterii
|
Fizyka
Odkrycie w 1895 roku przez Wilhelma Konrada Roentgena promieniowania elektromagnetycznego (przez niego nazwanego "promieniami X") przyczyniło się znacznie do rozwoju fizyki i medycyny. Wkrótce potem Maria Skłodowska - Curie (wraz z mężem Piotrem Curie ) odkryła dwa pierwiastki promieniotwórcze (rad i polon).
W roku 1905 Albert Einstein opublikował pierwsze dzieło dotyczące Teorii Względności.
Prasa i powieści
Rozwojowi wszystkich dziedzin dziewiętnastowiecznej nauki, towarzyszył rozkwit piśmiennictwa. Walka z analfabetyzmem poszerzyła grono ludzi czytających. Wzrosło społeczne zapotrzebowanie zarówno na literaturę, jak i na prasę codzienną. Ta ostatnia stała się zresztą również nośnikiem literatury - zapanowała moda na rozpowszechnianie nowych powieści poprzez drukowanie ich fragmentów (kolejnych odcinków) w cieszących się coraz szerszym gronem czytelników gazetach codziennych. Zawód pisarza zyskał na prestiżu, a całe stulecie zyskało miano nie tylko "wieku węgla i pary", ale także: "wieku powieści".
W tym okresie tworzyli m.in.: Horoniusz Balzac ("Ojciec Goriot", "Stracone złudzenia"), Karol Dickens ("Oliver Twist", "Nicholas Nickleby", "Dawid Copperfield", "Ciężkie czasy", "Wielkie nadzieje", cykl "Opowieści wigilijnych"), Lew Tołstoj ("Wojna i pokój", "Anna Karenina", "Zmartwychwstanie", "Ciemna potęga", "Opowiadania sewastopolskie"), Bolesław Prus ("Katarynka", "Kamizelka", "Anielka", "Lalka", "Emancypantki", "Faraon"), Henryk Sienkiewicz ("Ogniem i mieczem", "Potop", "Pan Wołodyjowski", "Krzyżacy", "Quo Vadis") i Eliza Orzeszkowa ("Marta", "Maria", "Cham", "Nad Niemnem", "Pamiętnik Wacławy", "Meir Ezofowicz").
Automobile i aeroplany
Zaprzęgi konne największą popularnością cieszyły się tylko do połowy wieku dziewiętnastego. Dynamiczny rozwój nauki spowodował, że ludzie od środków transportu zaczęli oczekiwać większej wygody, szybkości, pojemności i wytrzymałości. Pojawiły się więc pierwsze konstrukcje silników spalinowych.
Najważniejsze wynalazki i wydarzenia z dziejów motoryzacji (na przełomie XIX i XX wieku) prezentuje poniższa tabelka:
Osoba |
Dokonanie |
K.F.Benz & G. Daimler
|
Silnik spalinowy
|
R. Diesel
|
Wysokoprężny silnik spalinowy
|
Henry Ford
|
Produkcja samochodu Ford
|
Bracia Wright
|
Loty samolotami z silnikiem spalinowym
|