Wielki Mur Chiński powstał w VIII w p.n.e. Ówczesne Chiny składały się z samodzielnych prowincji, które między sobą konkurowały. Każda prowincja była władana przez samodzielnego księcia feudalnego. Chcąc utrzymać władzę, książęta ci szczelnie zabezpieczali się przed swoimi sąsiadami wznosząc w tym celu pierwsze obwarowania, które kilkaset lat później dały początek Wielkiemu Murowi. Miało to miejsce w VIII w p.n.e., ale istnieją przypuszczenia, że pierwsze fortyfikacje powstały wcześniej o ok. 300 lat.

Ta wielka fortyfikacja miała chronić Chiny przed koczownikami www.globtroter.pl/podserwisy/chiny/mur_m.html

Ważnym wydarzeniem historycznym, które miało decydujący wpływ na budowę muru, było zjednoczenie państwa chińskiego w 221r. p.n.e. Dokonał tego Szy-huang-ti, który później założył dynastię Tsín. Scalił on wszystkie prowincje w jedno państwo, w którym samodzielnie sprawował władzę każąc się tytułować Pierwszym Cesarzem. Charles Patrich Fitzgerald w swojej książce zatytułowanej "Chiny- zarys historii kultury" opisuje go w ten sposób: "Szy-huang-ti zarobił sobie na nienawiść wszystkich następnych pokoleń chińskich uczonych spaleniem ksiąg oraz pogardą, jaką żywił dla przeszłości, ale wyrazy potępienia, jakich mu nie szczędzono, nie zdołały zniszczyć jego prawdziwego pomnika - idei zjednoczonego cesarstwa, którą pozostawił jako spadek wszystkim następnym dynastiom". Twórca zjednoczonego cesarstwa, jak to już wcześniej opisał Fitzgerald, nie cieszył się szacunkiem i sympatią poddanych. Opisywano go jako okrutnego i bezwzględnego despotę, dla którego najważniejsze było realizowanie planów i zamierzeń korzystnych dla państwa. Często odbywało się to kosztem wyzyskiwanego i cierpiącego ludu. Wielki Mur był również jedną z takich koncepcji, która powstała ok. 212 roku. Pomysłodawcą tego projektu był oczywiście sam cesarz, a jego założeniem było połączenie istniejących już odcinków fortyfikacji w jedną budowlę obwarowującą całe państwo. Cesarz, jako człowiek czynu, szybko rozpoczął realizację swojego pomysłu.

Na początku prac budowlanych liczba budowniczych była szacowana na ok. 300 tys. osób. Początkowo byli to jedynie żołnierze a w późniejszym okresie również jeńcy wojenni i bandyci. Budowa była kierowana przez generała Meng Tien, który wcześniej pomógł cesarzowi zjednoczyć państwo i przejąć nad nim władzę. Chociaż za główny cel budowy muru uważano chronienie państwa przed koczownikami, to jego budowa była korzystna dla cesarza również z innych względów. Dzięki niemu duża armia miała zajęcie, co zmniejszało ryzyko wybuchu buntu i usunięcia go od władzy. Inną korzyścią, z punktu widzenia władcy, Wielkiego Muru było odsyłanie do jego budowy osób, które były w niełasce u cesarza. Mur pełnił również po części funkcję miastotwórczą, gdyż w miejscach, gdzie przecinał on szlaki handlowe powstawały miasta. Miało to niewątpliwie wpływ na rozwój gospodarczy kraju.

Fundamenty muru były kamienne. Najpierw miał on charakter szerokiego i wysokiego kamiennego wału wzmocnionego przez ubitą glinę oraz utwardzonego przez gruz, granit i wielkie cegły. Warto również wspomnieć, że mur nie był jednakowy pod względem konstrukcji na całej swojej długości. W południowej części państwa do jego budowy była używana głównie ubita glina natomiast już od Pekinu konstrukcja muru była kamienna. Ciężki materiał budowlany prawdopodobnie transportowany był chińskimi wozami.

Wielki Mur stanowi dużą atrakcję turystyczną www.venus.wsb-nlu.edu.pl/~hjamer/murh.html

Wielki Mur określany jest również mianem "najdłuższego cmentarzu świata". Przy jego budowie śmierć, spowodowaną wycieńczeniem oraz bezwzględnością i brutalnością strażników, poniosły setki tysięcy robotników, których ciała były chowane w murze. Innym projektem budowanym z rozkazu cesarza, który pochłonął równie wiele istnień ludzkich, był wielki Kanał Cesarski. Jego długość wynosi 1,5 tys. km. i do dzisiaj jest to najdłuższa śródlądowa droga wodna na świecie. Do jego budowy zmuszono wszystkich mężczyzn mających od 15 do 54 lat. Osobą, które odmówiłyby spełnienia tego rozkazu groziła kara śmierci. Przy jego budowie pracowało 5,4 mln mężczyzn, z których 2,5 mln straciło życie w czasie tej morderczej pracy. Te dramaty zostały przerwane w 210 r p.n.e., kiedy to zmarł cesarz Szy-huang-ti. Datą tą określa się zakończenie pierwszego okresu budowy Wielkiego Muru. Wówczas jego wysokość wynosiła 16,5 m a szerokość w dolnej części 8 m natomiast w górnej 5 m.

Następni władcy Chin zatrudnili do dalszej budowy muru jeszcze większą ilość robotników. Kiedy panowała dynastia Han, milion chłopów wraz z rodzinami zostało przesiedlonych do budowy fortyfikacji. Wraz z konstrukcją muru wznoszono również wieże, w których stacjonowali strażnicy mający sygnalizować niebezpieczeństwo. Podstawą tego systemu było przekazywanie sobie wiadomości za pośrednictwem znaków dymnych. Tak funkcjonujący mur był rzeczywiście wielką twierdzą obronną. Za czasów cesarza Wu-Di mur został przedłużony do miejscowości o nazwie Dunhuang. Około roku 607 postanowiono odbudować mur, do czego znowu przymusowo zatrudniono milion ludzi, z których połowa straciła życie podczas tych prac. Budowa muru została zakończona, kiedy krajem rządziła dynastia Ming. W latach 60-tych XIV w. rozpoczęto kolejne remontowanie i przedłużanie Wielkiego Muru. Poszerzono go wówczas do 8 m i podwyższono do 24 m.

Budowla ta ciągnie się od zatoki Liaodang Wan aż do przełęczy Yumen. W czasie przebudowy w niektórych miejscach został zmieniony bieg tego szlaku i dlatego istnieją zachowane do dziś elementy muru, które nie należą do jego głównego ciągu. Wynikają z tego rozbieżności, co do faktycznej długości muru. Przeprowadzone badania, mające odpowiedzieć na to pytanie, różniły się wynikami o kilkaset km. Początkowo jego długość określano na 6300 kilometrów. Jednakże pewien mieszkaniec Chin chcąc dowiedzieć się, jakie jest faktyczne rozwiązanie tej zagadki, w 1990 roku postanowił przemierzyć tą odległość na piechotę. Dzięki pedometrowi ocenił ją na 6700 km. Ciekawostką jest również fakt, że jest to jedyny obiekt architektoniczny widziany z orbity ziemskiej.

Obecnie fortyfikacja Wielkiego Muru jest bardzo znaną atrakcją turystyczną Chin. Niestety większość turystów zwiedzając tą olbrzymią fortecę nie pamięta o cenie, jaką za jej powstanie zapłaciły miliony niewinnych ludzi. Tak naprawdę, ta zachwycająca ludzi budowla, jest gigantycznym cmentarzyskiem kryjącym okrutną prawdę o historii powstania Wielkiego Muru.