Szata roślinna na świecie jest bardzo bogata i zróżnicowana. Zależy od wielu czynników, takich jak szerokość geograficzna i powiązane z nią warunki klimatyczne, wysokość nad poziomem morza, czy odległość od mórz i oceanów.
Na Ziemi istnieją następujące formacje roślinne:
- formacje drzewiaste - są to zbiorowiska składające się z drzew, tworzące tzw. lasy. Wyróżnia się:
- lasy strefy okołorównikowej - wilgotne wiecznie zielone lasy (tzw. dżungla lub selva). Znajdują się w strefie klimatu równikowego, w którym przez cały rok panuje wysoka temperatura powietrza i padają codzienne obfite deszcze (tzw. deszcze zenitalne). Roślinność tych lasów jest bujna i bardzo bogata. Na 1 ha lasu przypada około 200 gatunków drzew. Charakterystyczny jest piętrowy układ roślinności. Najwyższe piętro stanowią korony drzew sięgające do ok. 50 m wysokości (niektóre pojedyncze drzewa mogą wznosić się nawet na wysokość ponad 80 m). W niższym piętrze występują krzewy i pnącza. Najniższe piętro, znajdujące się w pozbawionym dopływu promieni słonecznych dnie lasu, jest bardzo ubogie i tworzą je grzyby i glony. W tych warunkach mogą przeżyć jedynie rośliny cieniolubne, które pną się ku Słońcu. Drzewa lasów równikowych oplatają liany i porastają epifity. Największym okołorównikowym obszarem leśnym jest las amazoński, następnie las Kotliny Kongo oraz lasy wysp Archipelagu Malajskiego. W strefie równikowej, na wybrzeżach morskich oraz w ujściach rzek występują ponadto lasy namorzynowe (mangrowe), których drzewa zalewane są podczas przypływów, aż po korony, wodą morską.
- lasy podzwrotnikowe - lasy strefy podzwrotnikowej, charakteryzującej się występowaniem dwóch pór roku - wilgotnej i suchej. W porze suchej drzewa tych lasów zrzucają liście, a w wilgotnej rozkwitają jak lasy równikowe. Obszary bardziej suche porasta tzw. las parkowy, a wzdłuż dolin rzecznych ciągną się lasy galeriowe. Lasy podzwrotnikowe porastają południową część Wyżyny Brazylijskiej, południowo-wschodnie Chiny, obrzeża Kotliny Kongo oraz Amerykę Środkową.
- lasy strefy umiarkowanej - lasy liściaste, iglaste i mieszane, uzależnione od występowania czterech pór roku, w zimie zrzucające liście. Lasy liściaste są typowe dla Europy zachodniej, wschodnich USA oraz terenów Azji nad Amurem. Tworzą je: dąb, buk, grab, lipa, jesion, klon, wiąz, jawor i brzoza. Lasy mieszane występują w Europie środkowej. Mają postać przejściową między lasem liściastym a iglastym, gdyż tworzą je gatunki charakterystyczne dla obu formacji. Lasy iglaste, tzw. tajga, należą do największych leśnych obszarów na Ziemi. Są charakterystyczne dla północnej Syberii, Kanady, Europy wschodniej, Skandynawii i Alaski. Tworzą je: świerk, sosna, modrzew i jodła. Są to drzewa przystosowane do długo trwających zim i krótkiego lata, cechujące się wysmukłymi i giętkimi pniami oraz kształtem gałęzi umożliwiającym utrzymanie dużego ciężaru śniegu. Korzenie tych drzew sięgają płytko i rozrastają się na boki.
- formacje krzewiaste - tworzą je twardolistne krzewy, charakterystyczne dla klimatów o suchym lecie i deszczowej zimie. Typowymi drzewami pojawiającymi się w tej formacji są: oliwka, dąb korkowy, pinia, kasztan jadalny i cedr. Częstą formacją tego typu jest makia. Tworzą ją zarośla niskich krzewów i drzew (pistacji, mirty, oleandru, jałowca i bukszpanu). Formacje krzewiaste porastają obszary środkowej i południowej Afryki, wnętrze Australii, wybrzeże Morza Śródziemnego, Kalifornię i Amerykę Południową.
- formacje trawiaste - są to ekosystemy rozwijające się na obszarach nizinnych i wyżynnych o małej ilości opadów lub ubogiej glebie. Wyróżnia się:
- stepy - znajdują się w Ameryce Północnej, gdzie tworzą tzw. prerię, Ameryce Południowej - pampasy oraz w Eurazji środkowej. Składają się na nie trawy, rośliny bulwowe i cebulkowate oraz kwiatowe. Roślinność tej formacji na wiosnę i lato bujnie się rozwija.
- sawanny - są to największe formacje trawiaste na Ziemi. Występują w Afryce, a tworzą je trawy, kolczaste zarośla oraz pojedyncze drzewa, takie jak akacje i baobaby. Roślinność sawanny zupełnie zanika w porze suchej, natomiast w porze deszczowej wysokość traw sięga 5 m.
- tundra - jest to formacja uboga, typowa dla obszarów o zimnym klimacie i wiecznej zmarzlinie. Występuje na północnych krańcach Azji, Ameryki i Europy. Tworzą ją mchy, porosty, turzyce, trawy, krzewinki jagodowe, wrzosy, karłowate wierzby oraz rośliny kwiatowe.
- formacje pustynne - roślinność typowa dla obszarów skrajnie suchych. Tworzą ją kserofity, czyli roślinność sucholubna. W okresach bardzo rzadkich opadów, dochodzi do bujnego rozrostu roślin, a następnie do szybkiego ich gnicia (tzw. efemerydy). Formacje te występują na pustynnych i półpustynnych obszarach Afryki (Sahara, Namib i część Kalahari) oraz Ameryki, gdzie tworzą je kaktusy i opuncje.
- formacje górskie - roślinność typowa dla obszarów górskich, cechująca się układem piętrowym. Piętro najniższe stanowią lasy liściaste, nad nim znajdują się lasy iglaste, które przechodzą w karłowate krzewiaste zarośla, nad którymi rozciągają się łąki i hale wysokogórskie.
